Παγκόσμια Ημέρα Χορτοφαγίας: Πόσο δύσκολο είναι να γίνω χορτοφάγος;

Η Παγκόσμια Ημέρα Χορτοφαγίας γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1^η Οκτωβρίου και έχει ως στόχο να αναδείξει τα πολλαπλά οφέλη της χορτοφαγίας και της υγιεινής διατροφής. Το ξεκίνημα της ιδέας αυτής έλαβε χώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1977, όταν η Εταιρεία Χορτοφάγων της Βόρειας Αμερικής γιόρτασε για πρώτη φορά την ημέρα. Ένα χρόνο αργότερα, αυτή η γιορτή απέκτησε παγκόσμια διάσταση όταν υιοθετήθηκε από τη Διεθνή Ένωση Χορτοφάγων (IVU). Από τότε και κάθε χρόνο μέχρι και σήμερα, άνθρωποι από όλον τον κόσμο συμμετέχουν σε εκδηλώσεις και δράσεις που προωθούν την ιδέα της χορτοφαγίας.

Πέρα από την προστασία των ζώων και του περιβάλλοντος, η χορτοφαγία υποστηρίζεται ως ένα σύστημα διατροφής που συνδέεται με την ευεξία και την ευσπλαχνία. Επιπλέον, οι χορτοφάγοι πιστεύουν ότι αυτός ο τρόπος ζωής μπορεί να συμβάλει στην μακροζωία, καθώς μία διατροφή πλούσια σε φυτικά τρόφιμα έχει συνδεθεί με βελτιωμένη υγεία.

Ισχύει όμως κάτι τέτοιο; Μπορεί η χορτοφαγία να μας εξασφαλίσει περισσότερη υγεία και μια καλύτερη ζωή; Ή μήπως η αποχή από το κρέας ενδέχεται να αποδειχτεί μια όχι-και-τόσο-σοφή επιλογή; Και τελικά, πόσο εύκολη είναι η μετάβαση από μία κρεατοφαγική δίαιτα σε μία χορτοφαγική και τι πρέπει να προσέξουμε;

Η διατροφολόγος – διαιτολόγος Αντωνία Βασιλάκου αναλαμβάνει να λύσει όλες μας τις απορίες, μέσα από το Notospress.

Τι ορίζουμε ως χορτοφαγική διατροφή

Ως χορτοφαγία ορίζεται το διατροφικό μοντέλο που δεν περιλαμβάνει κρέας, πουλερικά, κυνήγι ή θαλασσινά, ούτε προϊόντα που περιέχουν τα παραπάνω. Σε μία αυστηρά χορτοφαγική δίαιτα (vegan) αποκλείονται επίσης όλα τα ζωικά παράγωγα, όπως τα αυγά, τα γαλακτοκομικά και το μέλι.

Πιθανά οφέλη για την υγεία

Η χορτοφαγική διατροφή έχει φανεί πως επιφέρει σημαντικά οφέλη στην υγεία, με τους χορτοφάγους να έχουν χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης και σημαντικά μικρότερο ποσοστό θνησιμότητας εξ ισχαιμικής καρδιακής νόσου. Επίσης, τα άτομα που ακολουθούν ένα διατροφικό μοτίβο φυτικής προέλευσης έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υπέρταση, κακοήθειες ή και σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Τα πλεονεκτήματα μιας χορτοφαγικής δίαιτας συνοψίζονται στα παρακάτω σημεία:

• Υψηλή πρόσληψη φυτικών ινών, μαγνησίου, φωσφόρου, βιταμίνης C και Ε, φυλλικού οξέος, καροτενοϊδών, φλαβονοειδών και άλλων φυτοχημικών.
• Χαμηλή πρόσληψη κορεσμένου λίπους και τροφικής χοληστερόλης.

Τα σημεία που πρέπει να προσέξουμε

Η μη κατανάλωση ζωικών προϊόντων για μακρό διάστημα είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε ελλείψεις θρεπτικών συστατικών, όπως για παράδειγμα αμινοξέων, κοβαλαμίνης ή βιταμίνης Β12, ριβοφλαβίνης ή βιταμίνης Β2, ψευδαργύρου, ασβεστίου, ω-λιπαρών οξέων και σιδήρου.

• Πρωτεΐνη: Για τους μη vegans, ο τρόπος είναι απλός: Αρκεί να καταναλώνετε μία μικρή μερίδα πρωτεΐνης στο κάθε γεύμα. Για τους vegans και τους χορτοφάγους, χρειάζεται μια καλά σχεδιασμένη διατροφή με τους σωστούς συνδυασμούς που θα εξασφαλίζουν ότι λαμβάνετε από τις φυτικές πηγές πρωτεΐνης τα συστατικά που χρειάζεστε.
• Σίδηρος: Τα φυτικά τρόφιμα περιέχουν μόνο μη-αιμικό σίδηρο, ο οποίος απορροφάται σε μικρότερο βαθμό από τον αιμικό σίδηρο των ζωικών ιστών. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές φυτικές πηγές σιδήρου (φακές, λευκά φασόλια, τόφου) οι οποίες όταν καταναλωθούν στις σωστές ποσότητες μπορούν να εξασφαλίσουν την επαρκή πρόσληψη στον οργανισμό.
• Ασβέστιο: Σε μία vegan διατροφή που δεν περιλαμβάνει γαλακτοκομικά προϊόντα, τα οποία είναι η κύρια πηγή ασβεστίου, η απαραίτητη ποσότητα πρέπει να προσλαμβάνεται από φυτικές πηγές όπως σόγια, ξηροί καρποί, όσπρια ή εμπλουτισμένα προϊόντα.

• Βιταμίνη D: Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D και μειωμένη οστική μάζα έχει παρατηρηθεί σε ορισμένους πληθυσμούς αυστηρών φυτοφάγων, οι οποίοι δεν χρησιμοποιούσαν εμπλουτισμένες τροφές ή συμπληρώματα και η έκθεσή τους στον ήλιο ήταν ανεπαρκής. Η βιταμίνη D3 προέρχεται αποκλειστικά από ζωικές πηγές, συνεπώς στους χορτοφάγους και vegans ενδεχομένως είναι αναγκαία η πρόσληψή της μέσα από συμπληρώματα διατροφής. Η βιταμίνη D2 από την άλλη, μπορεί να προσληφθεί ακόμα και από τους αυστηρούς φυτοφάγους, καθώς ορισμένα άγρια ​​μανιτάρια είναι εξαιρετικές πηγές λόγω της έκθεσής τους στην υπεριώδη ακτινοβολία.
• Βιταμίνη Β12: Η βιταμίνη Β12 είναι αποκλειστικά ζωικής προέλευσης. Ως εκ τούτου, η πρόσληψή της από τους αυστηρούς φυτοφάγους προέρχεται μόνο από συμπληρώματα ή εμπλουτισμένες τροφές.

Η συμβουλή της ειδικού

Η χορτοφαγική διατροφή δεν αποτελεί την «μαγική συνταγή» υγείας και ευεξίας, ιδιαίτερα όταν χαρακτηρίζεται από υπερβολές. Η διατροφή ωστόσο σε ένα «σύγχρονο» τρόπο ζωής, παρουσιάζει ιδιαίτερες βλαπτικές επιρροές και συμπεριφορές, οι οποίες αν ελαχιστοποιηθούν, μπορούν να αποτελέσουν μια ολοκληρωμένη και ικανοποιητική διατροφική πρόταση. Κατά τη γνώμη μου, μια διατροφή που βασίζεται στην ποικιλία, αποτελείται από όλες τις ομάδες τροφίμων και είναι πάνω απ’ όλα βασισμένη στις εξατομικευμένες απατήσεις και ανάγκες του καθενός μας, αποτελεί τη χρυσή τομή.

Σε συνεργασία με την κα Βασιλάκου Αντωνία, διατροφολόγο - διαιτολόγο. Διεύθυνση: Λυκούργου 114, Σπάρτη. Τηλέφωνο: 2731 303141.