«Υγρός χρυσός»: Η έλλειψη ελαιολάδου πυροδοτεί τις τιμές σε επίπεδα-ρεκόρ

ΚΟΣΜΟΣ. Ο Κάιλ Χόλαντ, αναλυτής του ομίλου έρευνας αγοράς Mintec, δήλωσε ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες που προκλήθηκαν από την κλιματική αλλαγή «επηρέασαν σημαντικά την παραγωγή ελαιολάδου στη νότια Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, ιδίως σε μεσογειακές χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα».

«Η Ισπανία, η οποία καλύπτει περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής σύμφωνα με το Κέντρο Προώθησης Εισαγωγών, μπορεί τυπικά να αναμένεται να παράγει κάπου μεταξύ 1,3 εκατομμυρίων και 1,5 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ελαιολάδου ανά συγκομιδή», δήλωσε ο Χόλαντ. Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι η Ισπανία καλλιέργησε μόνο 666.000 μετρικούς τόνους περίπου για την περίοδο 2022/2023. Οι παράγοντες της αγοράς που ερωτήθηκαν από τη Mintec αναμένουν ένα εύρος παραγωγής από 830.000 έως 850.000 μετρικούς τόνους για την ισπανική περίοδο 2023/2024, μια αύξηση περίπου 40.000 μετρικών τόνων από τις προηγούμενες εκτιμήσεις.

Οι τιμές του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου στην Ανδαλουσία της Ισπανίας διαμορφώθηκαν από 8 ευρώ στα 7,8 ευρώ ανά κιλό στις 19 Απριλίου, σύμφωνα με τον δείκτη αναφοράς της Mintec. Η μείωση της παραγωγής εντείνει την ακρίβεια, αφού οι τιμές του ελαιολάδου έφτασαν σε πρωτοφανή ύψη και συγκεκριμένα στα 9,2 ευρώ τον Ιανουάριο.

Το ιλιγγιώδες ράλι για το ελαιόλαδο έχει περιοριστεί τις τελευταίες εβδομάδες, εν μέρει λόγω των ευεργετικών βροχών του Μαρτίου και του Απριλίου και της αύξησης των εκτιμήσεων για την παραγωγή της ελαιοσυγκομιδής στην Ισπανία. Ωστόσο, οι αναλυτές δήλωσαν ότι τα μειούμενα αποθέματα ελαιολάδου «πιθανόν να κρατήσουν τις αγορές σε εγρήγορση για ξαφνικές εκτοξεύσεις των τιμών τους επόμενους μήνες».

«Νομίζω ότι η μεγαλύτερη ανησυχία είναι η συνολική προσφορά. Δεν είναι η καλύτερη περίοδος για την αγορά αυτή τη στιγμή, αλλά καθώς περνάει ο καιρός από τη συγκομιδή που μόλις είχαμε, όλο και περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι η παραγωγή όλο και θα στερεύει», δήλωσε ο Χόλαντ τηλεφωνικά στο CNBC.

«Παρόλο που οι τιμές φαίνεται να πέφτουν αυτή τη στιγμή, τελικά ο κόσμος θα πρέπει να αρχίσει να αγοράζει, γιατί από ό,τι φαίνεται, δεν θα έχουμε τις ίδιες ποσότητες ελαιόλαδου πλέον».

«Αυτό δεν είναι φυσιολογικό», δήλωσε τηλεφωνικά στο CNBC ο Βίτο Μαρτιέλι, ανώτερος αναλυτής σιτηρών και ελαιούχων σπόρων στην
ολλανδική Rabobank.

Ο Μαρτιέλι δήλωσε ότι η πρόσφατη μεταβλητότητα των τιμών δεν έμοιαζε με τίποτα που έχει δει ποτέ στα περισσότερα από 20 χρόνια που μελετά τον τομέα του ελαιολάδου.

«Για να έχουμε μια ολοκληρωμένη άποψη, νομίζω ότι πρέπει να περιμένουμε μερικούς μήνες μέχρι το τέλος Ιουνίου», πρόσθεσε.

«Εξαιρετικά» ευάλωτα τα ελαιόδεντρα στην κλιματική αλλαγή

Η Έλενα Μπένετ, επικεφαλής της κλιματικής πολιτικής στην ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης Green Alliance UK, απέδωσε απερίφραστα την αύξηση ρεκόρ στις τιμές του ελαιολάδου στην κλιματική αλλαγή.

«Ο μεγαλύτερος εξαγωγέας ελαιολάδου στον κόσμο, η Ισπανία, έχει μειώσει στο μισό την παραγωγή της λόγω ξηρασίας, αυξάνοντας την τιμή του κατά 112% από το 2022», δήλωσε η Μπένετ στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X στις 10 Απριλίου. «Αυτό συμβαίνει και σε άλλες καλλιέργειες τροφίμων. Σήμερα το βλέπουμε στο ελαιόλαδο. Θα το δούμε και σε όλα τα άλλα σύντομα».

Όσον αφορά τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) δήλωσε τον Μάρτιο ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να προετοιμαστούν για «καταστροφικές» συνέπειες, καθώς η εντεινόμενη κλιματική κρίση πλήττει κάθε τμήμα της οικονομίας τους αυτόν τον αιώνα.

Η έκθεση του ΕΟΠ ανέφερε ότι οι κλιματικές επιπτώσεις στην παραγωγή τροφίμων θα μπορούσαν να πλήξουν σκληρά -κυρίως- τη νότια Ευρώπη, καθώς η ακραία ζέστη γίνεται πιο συχνή και τα πρότυπα βροχόπτωσης αλλάζουν.

Ερωτηθείς πόσο ευάλωτα είναι τα ελαιόδεντρα στην κλιματική αλλαγή, ο Χόλαντ της Mintec απάντησε: «Η λέξη που θα χρησιμοποιούσα είναι "υπερβολικά"». Ο Χόλαντ είπε: «Αυτό που θα έλεγα είναι ότι οι φορείς με τους οποίους μιλάμε ανησυχούν πολύ, επειδή το κλίμα γενικά θερμαίνεται. Αυτό σημαίνει περισσότερη ζέστη, λιγότερες βροχές, ξηρότερα εδάφη και λιγότερη υγρασία. Οι μύγες του ελαιολάδου είναι επίσης ένα από αυτά τα ζητήματα που ο κόσμος εικάζει ότι θα επιδεινωθούν».

Κλοπές ελαιολάδου

Η άνοδος των τιμών του ελαιολάδου συνέπεσε επίσης με ένα κύμα κλοπών. Τα σούπερ μάρκετ στην Ισπανία δήλωσαν στις αρχές Μαρτίου ότι το ελαιόλαδο είχε γίνει το νούμερο 1 προϊόν σε κλοπές, σύμφωνα με τους Financial Times. Οι κύριοι ένοχοι λέγεται ότι ήταν εγκληματικές συμμορίες που στόχευαν το βασικό είδος διατροφής για μεταπώληση στη μαύρη αγορά.

Τον περασμένο Αύγουστο, περίπου 50.000 λίτρα εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου κλάπηκαν από ένα από τα ελαιοτριβεία της Ισπανίας στην περιοχή της Κόρδοβα, σύμφωνα με αναφορές τοπικών μέσων ενημέρωσης. Το κλεμμένο ελαιόλαδο εκτιμάται ότι είχε αξία άνω των 420.000 ευρώ.