Ελιά και Ελαιόλαδο: Ανάκαμψη δείχνουν οι πρώτες εκτιμήσεις για τη νέα παραγωγή

ΕΛΛΑΔΑ. Στη φράση ότι «περιμένουμε μία παραγωγή καλύτερη της περσινής» περιορίζονται προσώρας οι περισσότερες κατά τόπους ΔΑΟΚ, εκτιμώντας μάλλον μία μέση παραγωγή, αν και υπάρχουν και εξαιρέσεις, καθώς ο ήπιος χειμώνας που προηγήθηκε, η έλλειψη επαρκών βροχοπτώσεων και τα κύματα καύσωνα που σημειώνονται δεν δημιουργούν και τις ιδανικότερες προϋποθέσεις για την ελαιοκαλλιέργεια.

Παρά την καλή ανθοφορία, η καρπόδεση δεν περιγράφεται ως εξίσου καλή σε αρκετά παραγωγικά κέντρα, ενώ η εξέλιξη του καλοκαιριού δημιουργεί επιφυλάξεις παράλληλα με διάφορους προβληματισμούς που εκφράζονται ανάλογα με την περιοχή. Ο ήπιος χειμώνας θεωρείται αιτία και για τη διαχείμαση των δακοπληθυσμών, οι οποίοι για την ώρα δεν φαίνεται να συνιστούν απειλή λόγω και του καύσωνα που καταστέλλει προσωρινά τις πτήσεις τους.

Ως προς το Πρόγραμμα Δακοκτονίας, σε ετοιμότητα δηλώνουν –σε γενικές γραμμές– οι κατά τόπους υπηρεσίες, χωρίς βέβαια να λείπουν και οι φωνές που μιλούν για εμπόδια και καθυστερήσεις, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με τις συνάψεις των συμβάσεων και τις προσλήψεις προσωπικού.

Υπαρκτό, σύμφωνα με πολλούς, παραμένει το ζήτημα της ανεπάρκειας των κονδυλίων, ώστε η εκάστοτε υπηρεσία να έχει την ευελιξία του προγραμματισμού επιπλέον ψεκασμών, αλλά και της υποστελέχωσης, που πολλές φορές καθυστερεί και την υλοποίηση των εκτιμήσεων, οι οποίες, βέβαια, φέτος προσέκρουσαν και στις ευρωεκλογές –με αρκετούς παραγωγικούς νομούς να έχουν καθυστερήσει να στείλουν και στο ΥΠΑΑΤ την πρώτη εκτίμηση για το 2024-2025.

Στο εκτενές ρεπορτάζ της «Ύπαιθρος Χώρα» που ακολουθεί, παρουσιάζεται αναλυτικά η εικόνα σε όλα –σχεδόν– τα παραγωγικά κέντρα της χώρας, αλλά και ο βαθμός ετοιμότητας ως προς το πρόγραμμα δακοκτονίας των περιφερειών.

Ελιά και Ελαιόλαδο: Ανάκαμψη δείχνουν οι πρώτες εκτιμήσεις για τη νέα παραγωγή

Kαλή χρονιά περιμένουν στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη

Καλά μηνύματα φτάνουν από τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης και, αν όλα συνεχιστούν ομαλά, η παραγωγή θα είναι σημαντικά αυξημένη σε σχέση με πέρυσι. Στην αξιολόγηση των αιτήσεων για προσλήψεις στο Πρόγραμμα Δακοκτονίας 2024 βρίσκονται οι αρμόδιοι για Ροδόπη και Έβρο. Η προκήρυξη αφορά 33 θέσεις εποχικών εργατοτεχνιτών –25 προορίζονται για τη Σαμοθράκη και 8 για τη Μαρώνεια–, σύμφωνα με τον αναπληρωτή προϊστάμενο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας, Νίκο Κολάτσο. Εν αναμονή της προκήρυξης από τον ΑΣΕΠ για μια θέση γεωπόνου βρίσκεται, επίσης, η Σαμοθράκη, σύμφωνα με τον γεωπόνο στο Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Έβρου και επόπτη στο νησί, Μενέλαο Αργυρόπουλο. Οι παγίδες θα τοποθετηθούν τέλος Ιουνίου και ο πρώτος ψεκασμός, από τους έως τέσσερις που θα γίνουν συνολικά, αναμένεται στις αρχές Ιουλίου, αφού και τα φάρμακα είναι ήδη διαθέσιμα στην περιφέρεια. Παρότι δεν τοποθέτησαν παγίδες, αναγνωρίζει πως με τις επικρατούσες θερμοκρασίες, πάνω από 30 βαθμούς Κελσίου και χωρίς υψηλή υγρασία, οι δακοπληθυσμοί είναι πολύ χαμηλοί.

«Φέτος, η χρονιά δείχνει να είναι καλύτερη από πέρυσι. Είχαμε καλή ανθοφορία και καρποφορία. Την άνοιξη, όμως, δεν είχαμε βροχές και οι απότομες υψηλές θερμοκρασίες ενδεχομένως να επηρεάσουν την καρποφορία και να μην μπορέσουν τα δέντρα να κρατήσουν όλο τον καρπό», εξηγεί ο κ. Αργυρόπουλος.

Δύο γεωπόνοι και 80 εργάτες θα προσληφθούν για τη δακοκτονία στη Θάσο. «Σήμερα, Παρασκευή 14 Ιουνίου, ολοκληρώνεται η προκήρυξη για τους γεωπόνους και στα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας ξεκινούν οι ψεκασμοί», σημειώνει ο διευθυντής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Καβάλας, Λεωνίδας Καστανάς.

«Φέτος, η χρονιά δείχνει να είναι καλύτερη από πέρυσι. Είχαμε καλή ανθοφορία και καρποφορία», αναφέρει από τη Σαμοθράκη ο γεωπόνος και επόπτης Μενέλαος Αργυρόπουλος

Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι παγίδες τοποθετούνται αυτή την εβδομάδα, οπότε αναμένονται τα αποτελέσματα, ενώ οι επικρατούσες υψηλές θερμοκρασίες δεν ευνοούν τον δάκο. Σε ό,τι αφορά τη νέα παραγωγή, εκτιμά ότι εξελίσσεται πολύ καλύτερα συγκριτικά με πέρυσι, σε μία πρώιμη, βέβαια, χρονιά.

Επαναφορά στα φυσιολογικά επίπεδα «βλέπει» η Χαλκιδική

Καθ’ όλα έτοιμη δηλώνει η ΠΕ Χαλκιδικής για την εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας φέτος, καθώς έχουν γίνει οι προσλήψεις και έχουν τοποθετηθεί, ήδη, οι σχετικές παγίδες όπως και το ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης του πληθυσμού του δάκου· έργο, που έχει προκύψει από τη συνεργασία με το Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου στην Κρήτη. Όπως τονίζει η αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής, γεωπόνος, Κατερίνα Ζωγράφου, έχει ξεκινήσει εγκαίρως όλη η διαδικασία και χωρίς προβλήματα, αφού έχουν υλοποιηθεί τα προαναφερθέντα στάδια.

Το πρόγραμμα δακοκτονίας εφαρμόζεται σε χωριά όπου παράγεται κυρίως ελαιόλαδο, ενώ στη Νότια Χαλκιδική και σε ό,τι αφορά τις επιτραπέζιες –όπου και οι απαιτήσεις είναι πολύ υψηλότερες και η καλλιέργεια πιο εντατικοποιημένη– οι κοινότητες εξαιρούν τη συμμετοχή τους από το πρόγραμμα. Την ίδια ώρα, οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν τις τελευταίες ημέρες καθιστούν δυσχερείς τις πτήσεις των εντόμων. «Για τον λόγο αυτόν, θα μπορούσαν να ξεκινήσουν και λίγο καθυστερημένα οι πρώτοι ψεκασμοί, ωστόσο είναι εκτίμηση της δεδομένης στιγμής», αναφέρει χαρακτηριστικά η κα Ζωγράφου. Προσθέτει, ωστόσο, ότι με βάση την πρώτη εικόνα υπάρχουν αυξημένα επίπεδα δάκου και αυτό ερμηνεύεται από το γεγονός ότι την περσινή χρονιά και εξαιτίας της ακαρπίας δεν έγιναν οι απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες από πλευράς παραγωγών, με αποτέλεσμα να διαχειμάσουν μεγαλύτεροι πληθυσμοί.

Ως προς την εκτίμηση για τη νέα παραγωγή, 2024-2025, η κα Ζωγράφου μιλά για μία φυσιολογική χρονιά, με κανονική –ποσοτικά– παραγωγή, βάσει της έως τώρα εικόνας σε επιτραπέζια ελιά και ελαιόλαδο. «Εκτός απροόπτου, αναμένουμε η φετινή χρονιά να κινηθεί στα κανονικά παραγωγικά επίπεδα», επισημαίνει.

Με δεδομένη την περσινή ακαρπία της ελιάς, όπου η µείωση της παραγωγής ήταν πάνω από το 80%-90% –και σε πολλές περιπτώσεις έφτασε και στο 100%–, οι εκτιμήσεις και στατιστικές αναλύσεις τοποθετούν τη νέα παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς στους 110.000-120.000 τόνους.

Από τα περίπου 300.000 στρ. καλλιεργήσιμης ελιάς (πάνω από 5.000.000 δέντρα), περίπου τα 2/3 αφορούν την επιτραπέζια ελιά, ωστόσο υπάρχει και ελαιοποιήσιμη, η οποία για την νέα περίοδο αναμένεται, επίσης, σε φυσιολογικά επίπεδα, στους 4.000-5.000 τόνους ελαιολάδου.

Φαινόμενα ακαρπίας προβληματίζουν Λάρισα και Πήλιο

Μουδιασμένοι εμφανίζονται οι ελαιοπαραγωγοί σε Λάρισα και Πήλιο, καθώς αν και υπήρξε καλή ανθοφορία –λόγω κλιματικής κρίσης– η καρπόδεση χαρακτηρίζεται προβληματική, ενώ ήδη εμφανίστηκαν φαινόμενα ακαρπίας. Σύμφωνα με τον διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Θεσσαλίας, Δημήτρη Σταυρίδη, «στον Νομό Λάρισας η ανθοφορία ήταν καλή, αλλά στη συνέχεια εμφανίστηκαν φαινόμενα ακαρπίας, όπως στη Ροδιά Τυρνάβου και σε άλλες περιοχές, τα οποία και παρακολουθούμε. Δεν χρειάζεται πανικός, αλλά εγρήγορση», σημειώνει.

Ως προς τη δακοκτονία, η υπηρεσία βρίσκεται σε διαδικασία πρόσληψης έκτακτων γεωπόνων και παγιδοθετών, ενώ οι ψεκασμοί θα ξεκινήσουν μόλις εμφανιστούν οι πρώτες συλλήψεις στις παγίδες.

Πέρυσι, ανάλογα με την περιοχή, χρειάστηκε να γίνουν 4-7 ψεκασμοί, φάσμα στο οποίο αναμένεται να κινηθούν και φέτος, αφού ο ήπιος χειμώνας εκτιμάται ότι δεν συνέβαλε στη θανάτωση του δάκου. Παράλληλα, εξετάζονται διάφορες εναλλακτικές πρακτικές, καθώς τα drones θα χρησιμοποιηθούν μόνο σε δύσβατες περιοχές, όπου δεν μπορούν να προσεγγίσουν οι εργάτες.

Παρόμοια εικόνα, με προβλήματα στην καρπόδεση, μεταφέρει και από τη Μαγνησία ο πρόεδρος του Συνδέσμου Παραδοσιακών Ελαιώνων Νοτιοδυτικού Πηλίου, Σταμάτης Αλαμανιώτης, μιλώντας για σημαντική απώλεια παραγωγής, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η οποία και θα φανεί στο τέλος Αυγούστου.

«Οι ελαιώνες, πέρα από τα προβλήματα που είχαν από τον Daniel, επηρεάστηκαν και από την ανομβρία των πρώτων μηνών του 2024. Εάν υπάρξουν υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι, όπως προβλέπουν οι μετεωρολόγοι, τα δέντρα θα υποστούν έντονο θερμικό στρες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την καρποφορία. Η ελιά θα στριφτεί (σ.σ. θα μαραζώσει), κυρίως η επιτραπέζια», τονίζει.

Με την ευκαιρία, ο ίδιος υπενθυμίζει τις προτάσεις που έχει καταθέσει ο Σύνδεσμoς για τη βιωσιμότητα και την αξιοποίηση των παραδοσιακών ελαιώνων της Μαγνησίας, ήδη από τον Φεβρουάριο του 2022, οι οποίες δεν εξετάστηκαν από την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, όπως επισημαίνει. «Προτάσεις, που αποσκοπούσαν στην αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, στην εκπόνηση μελέτης για την άρδευση και όλη την παραγωγική διαδικασία», εξηγεί. Και εκεί η δακοκτονία προβλέπεται να ξεκινήσει στις αρχές Ιουλίου, αναλόγως των δακοπληθυσμών. Ήδη, η ΔΑΟ Μαγνησίας βρίσκεται στη διαδικασία συγκέντρωσης των δικαιολογητικών των γεωπόνων-εποπτών, ενώ οι παγιδοθέτες θα ακολουθήσουν με εργολαβία.

Καλή εικόνα στην Ήπειρο, παρότι η καρπόδεση δεν ήταν ανάλογη της ανθοφορίας

Αλλαγές στη θερμοκρασία και γενικότερες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν δεν μετέτρεψαν και φέτος σε αντίστοιχη καρποφορία την καλή ανθοφορία που καταγράφηκε στην Άρτα. Ανάλογα με την περιοχή, τώρα γίνεται σιγά-σιγά η πήξη του πυρήνα, εξηγεί ο διευθυντής στη ΔΑΟΚ, Ανδρέας Βαρέλης, προσθέτοντας ότι η πρώτη εκτίμηση της υπηρεσίας αντιπροσωπεύει μία μέση χρονιά. «Ενώ είχαμε μία καλή πρόβλεψη για φέτος, οι ελιές δεν έδεσαν και αυτό αποδίδεται στις αλλαγές της θερμοκρασίας», σχολιάζει, με τη νέα παραγωγή να τοποθετείται στους 750 τόνους ελαιολάδου και περίπου 4.500 τόνους επιτραπέζιας ελιάς, έναντι των 110 και 800, αντίστοιχα, πέρυσι.

Παραγωγή σε υψηλά επίπεδα αναμένει η Πρέβεζα, παρότι και εκεί η πολύ μεγάλη ανθοφορία δεν μεταφράστηκε στην αντίστοιχη καρπόδεση, όπως μεταφέρουν από τη ΔΑΟΚ. Οι απρόβλεπτοι παράγοντες που μεσολαβούν παρατείνουν ακόμη την εκτίμηση, ωστόσο, στελέχη της υπηρεσίας μιλούν για σαφώς καλύτερη παραγωγή από τους 1.480 τόνους πέρυσι, υπενθυμίζοντας ότι μία καλή χρονιά για την περιοχή ίσως και να ξεπερνά τους 3.000 τόνους ελαιολάδου.

«Οι υψηλές θερμοκρασίες γενικά βοηθούν γιατί αδρανοποιούν τον δάκο, αλλά κάποια στιγμή είναι σίγουρο ότι, με τις υγρασίες και τις πρώτες δροσιές του Σεπτεμβρίου, θα έχουμε έκρηξη δακοπροσβολής. Δυστυχώς, στην περιοχή δεν προβλέπονται αρκετοί ψεκασμοί για οικονομικούς λόγους», αναφέρουν, λόγω στενότητας του προϋπολογισμού. Η πρόβλεψη είναι για δύο γενικούς ψεκασμούς και ίσως έναν τρίτο τοπικό, ξεκινώντας το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου.

«Ο καύσωνας επηρεάζει σημαντικά την καρποφορία και τα δέντρα σε σχέση με την εικόνα που είχαν κατά την ανθοφορία», εξηγεί και ο Γιάννης Ζαρμπούτης, γεωπόνος, υπεύθυνος δακοκτονίας στη ΔΑΟΚ Φθιώτιδας

Καλύτερες από πέρυσι οι προβλέψεις στη Στερεά Ελλάδα

Παρά την καλύτερη εικόνα από πέρυσι, μειωμένη καρποφορία εντοπίζεται στα ελαιόδεντρα της Στερεάς Ελλάδας, καθώς καιρικές συνθήκες, αλλά και διαχείριση των δέντρων από τους παραγωγούς υπήρξαν καθοριστικά για τη νέα περίοδο. Όπως επισημαίνουν στελέχη της περιφέρειας, καλλιέργειες που από την προηγούμενη χρονιά είχαν τη δυνατότητα άρδευσης και ορθολογικής διαχείρισης, έχουν καλύτερα αποτελέσματα.

Η προηγούμενη παραγωγική περίοδος έδωσε σχεδόν μηδενικά αποτελέσματα, θυμίζει ο Κώστας Αποστολόπουλος, αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης, προσθέτοντας ότι η νέα περίοδος παρουσιάζεται ως μέση σε απόδοση. «Όλα, όμως, θα εξαρτηθούν το επόμενο διάστημα από τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν, αλλά και την περιποίηση των δέντρων», σημειώνει.

«Ο καύσωνας επηρεάζει σημαντικά την καρποφορία και τα δέντρα σε σχέση με την εικόνα που είχαν κατά την ανθοφορία», εξηγεί και ο Γιάννης Ζαρμπούτης, γεωπόνος, υπεύθυνος δακοκτονίας στη ΔΑΟΚ Φθιώτιδας. «Δεν έδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σε σύγκριση όμως με την περσινή περίοδο η χρονιά δείχνει να είναι καλύτερη», αναφέρει προσώρας. Υποστηρίζει, επίσης, ότι οι καλλιέργειες που είχαν λιπανθεί σωστά και αρδευτεί από την προηγούμενη χρονιά, δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και παρουσιάζουν καλύτερη εικόνα από πέρυσι.

Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα δακοκτονίας, η διαδικασία βρίσκεται στο τελικό στάδιο της ανάθεσης εργολαβίας, με ενστάσεις, όμως, σε Εύβοια και Βοιωτία, εξηγεί ο κ. Αποστολόπουλος. «Γι’ αυτές τις περιοχές ο προγραμματισμός θα πάει πίσω, χωρίς όμως να έχουμε σημαντικά προβλήματα στον σχεδιασμό. Μπορεί ο καύσωνας να δημιουργεί δυσκολίες όμως σε ό,τι αφορά τον δάκο, έχει θετικά αποτελέσματα και σε έναν βαθμό ελέγχεται ο πληθυσμός», συμπληρώνει.

Επίσης, εκτιμά ότι μεγαλύτερο πρόβλημα θα έχουν οι ορεινές και ημιορεινές περιοχές, ενώ, σε ό,τι αφορά τις ποικιλίες, οι επιτραπέζιες Καλαμών δείχνουν καλύτερη εικόνα από την Αμφίσσης, που καλύπτει το μεγαλύτερο ποσοστό των εκτάσεων στη Φθιώτιδα.

Προβληματισμός στη Δυτική Ελλάδα

Σημαντικά μειωμένη, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή ελαιολάδου στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, παρά την αρχική ικανοποιητική ανθοφορία, εικόνα που αποτυπώνεται και για την επιτραπέζια ελιά. Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφέρειας, Σάββας Βλάχος, μέχρι τον Μάρτιο, οι καιρικές συνθήκες ήταν ευνοϊκές για την ελιά και όλα έδειχναν πως θα έχουμε μια καλή χρονιά. Η πρόβλεψη αυτή ανατράπηκε, όταν τον Μάιο σημειώθηκαν υψηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα να μη δέσει καλά ο καρπός και να πέσει.

Η πτώση αυτή συνεχίζεται και, με τις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν, η αρχική πρόβλεψη θα μειωθεί ακόμη και κατά 50%, εκτιμά ο ίδιος. «Σε ενάμιση μήνα, θα έχουμε νέα δεδομένα, που όπως πιστεύουμε, θα αποτυπώνουν τη σημαντική ακαρπία των ελαιοδέντρων», επισημαίνει.

Σύμφωνα με την αρχική πρόβλεψη των κατά τόπους υπηρεσιών, στην Αχαΐα, η παραγωγή προβλέπεται να φτάσει τους 7.000 τόνους ελαιολάδου, από τους 4.000 της περσινής πρόβλεψης. Στην Ηλεία, προβλέπεται να ανέλθει στους 30.000 τόνους, σαφώς υψηλότερα από την περσινή αρχική πρόβλεψη των 19.500 τόνων ελαιολάδου.

Τους 10.000 τόνους ελαιολάδου προβλέπει η Αιτωλοακαρνανία, ενώ πέρυσι την ίδια περίοδο εκτιμούσε 8.000. Ως προς τις επιτραπέζιες ελιές, περίπου 120 τόνους αναμένει η Αχαΐα, 120-200 η Ηλεία και 15.000-20.000 τόνους –εμπορεύσιμες ποσότητες– η Αιτωλοακαρνανία. Οι υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν και το πρόγραμμα δακοκτονίας, καθώς δεν μπορεί να εφαρμοστεί υπό τις συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες, παρά το γεγονός ότι η περιφέρεια δηλώνει καθ’ όλα έτοιμη και σε επιφυλακή, καθώς βρίσκεται στον δεύτερο χρόνο υλοποίησης των τριετών συμβάσεων.

Αύξηση της παραγωγής περιμένουν στην Πελοπόννησο, πλην Κορινθίας

Χρονιά αυξημένης παραγωγής ελαιολάδου, έναντι της περσινής, διαπιστώνει η Πελοπόννησος, με την Κορινθία, ωστόσο, να συνεχίζει σε μοτίβο προβλημάτων για όλες τις τοπικές ποικιλίες.

Χαρακτηριστικό της χρονιάς είναι ότι παρά την καλύτερη εικόνα που εμφανίζουν τα ελαιόδεντρα και την πρωίμιση, οι κατά τόπους ΔΑΟΚ αποφεύγουν να προβούν σε αριθμητικές εκτιμήσεις ως προς τη νέα παραγωγή, με την επιφύλαξη που προκαλεί ο καιρός, ο οποίος, από την άλλη, χαρακτηρίζεται σύμμαχος στην αντιμετώπιση του δάκου.

Καλύπτοντας 3.280.000 ελαιόδεντρα, η ΔΑΟΚ Αργολίδας έχει ήδη προχωρήσει στην τοποθέτηση των παγίδων, τα αποτελέσματα των οποίων αναμένονται. Σύμφωνα με όσα μεταφέρει η Μαρία Μαραθιανού από τη ΔΑΟΚ, η Κορωνέικη ποικιλία εξελίσσεται πολύ καλά, ενώ μικρά προβλήματα ίσως καταγράφονται στην ποικιλία Μανάκι. «Είμαστε πολύ καλύτερα από την περασμένη χρονιά», σημειώνει, ειδικά για τους ποτιστικούς ελαιώνες.

«Το ζήτημα είναι να δούμε την τελική εκτίμηση για την καρπόδεση», αναφέρει ο Γιάννης Καλαντζής από τη ΔΑΟΚ Κορινθίας, με την πρόβλεψη να μιλά για μείωση που θα φτάσει το 60%, αφού πλην της Κορωνέικης ποικιλίας –που δεν αφορά μεγάλο μέρος της παραγωγής– η εικόνα των υπόλοιπων ποικιλιών δεν είναι καλή. Στο πλαίσιο του προγράμματος δακοκτονίας, ήδη έχουν τοποθετηθεί δακοπαγίδες και η υπηρεσία αναφέρει ότι δεν υπάρχει κάποιο ζήτημα σε ό,τι αφορά το προσωπικό και τα φάρμακα, όμως, η απόφαση για τις κοινότητες όπου θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα θα ληφθεί τις επόμενες μέρες.

Μετά τις 25 Ιουνίου θα υπάρχει καλύτερη εικόνα για τον δάκο και την εφαρμογή του προγράμματος στην Αρκαδία, όπου οι παγίδες θα τοποθετηθούν από βδομάδα. Ωστόσο, η απουσία χειμώνα και η άνοδος της θερμοκρασίας δεν δημιουργούν ευοίωνες συνθήκες ως προς την παρουσία του εντόμου. Η παραγωγή προβλέπεται καλύτερη από την περασμένη, χωρίς, βέβαια, να είναι και η προσδοκώμενη, σύμφωνα με πληροφορίες από τη ΔΑΟΚ, καθώς το τελευταίο διάστημα παρατηρείται κάποια καρπόπτωση.

«Στο τέλος του μήνα θα ξεκινήσει ο πρώτος ψεκασμός και έχουμε ήδη τοποθετήσει παγίδες», αναφέρει από τη ΔΑΟΚ Λακωνίας ο Γιάννης Ράλλης, μεταφέροντας ότι η παρουσία του εντόμου καταγράφεται ήδη από ιδιωτικές παγίδες, όμως οι πληθυσμοί δεν μετακινούνται λόγω της ζέστης. Προβλέποντας κανονικές ποσότητες για φέτος, ο ίδιος μιλά για δεδομένη αύξηση της παραγωγής, με τον προβληματισμό, βέβαια, που αφήνει η έλλειψη βροχών.

Καλή χρονιά προβλέπει και η Μεσσηνία, με τις όποιες επιφυλάξεις αφήνουν οι καύσωνες και η έλλειψη βροχών. Στην περιοχή που καλύπτει η ΔΑΟΚ Μεσσηνίας ήδη έχουν τοποθετηθεί δακοπαγίδες και η υπηρεσία έχει στη διάθεσή της φάρμακα. «Με τα σημερινά δεδομένα, πάμε για μία καλή χρονιά», δηλώνει η Ευστρατία Γεωργακοπούλου, προϊσταμένη στη ΔΑΟΚ.

«Στην παραλιακή ζώνη η παραγωγή είναι πολύ καλή. Στις πιο όψιμες περιοχές λόγω κλιματολογικών συνθηκών η καρπόδεση δεν ήταν η ενδεδειγμένη», μεταφέρει από τη ΔΑΟΚ Τριφυλίας ο προϊστάμενος Αντώνης Παρασκευόπουλος, προβλέποντας, ωστόσο, καλή χρονιά συνολικά. Στις περισσότερες περιοχές, οι δακοσυλλήψεις παραμένουν χαμηλές, εξηγεί, δηλώντας την ετοιμότητα του προγράμματος για τον πρώτο ψεκασμό αν χρειαστεί, καθώς έχουν αναρτηθεί παγίδες, υπάρχουν τα φάρμακα, ενώ έχουν τοποθετηθεί και GPS για την παρακολούθηση του έργου.

Ανακάμπτουν από πέρυσι τα Ιόνια Νησιά

Για μια καλή παραγωγική χρονιά, μετά την κακή περσινή, κάνει λόγο ο Νικόλαος Σουπιώνης, προϊστάμενος στο Τμήμα Φυτικής και Ζωικής Παραγωγής στη ΔΑΟΚ Κέρκυρας, καθώς εκτιμά ποσότητες στο φάσμα των 10.000-15.000 τόνων λαδιού. «Φέτος, θα έλεγα ότι είναι μία καλή χρονιά, αν και όχι σαν την προπέρσινη. Πιστεύω ότι θα ξεπεράσουμε το 60% της καρποφορίας σε όλη την Κέρκυρα. Ωστόσο, δεν υπάρχει το απαραίτητο εργατικό δυναμικό και η ποσότητα που θα συλλεχθεί και θα αποτυπωθεί στο ελαιοτριβείο θα είναι πολύ πιο χαμηλή», σημειώνει.

Όσον αφορά τη δακοκτονία, η φετινή πρωιμότητα φέρνει την πήξη του πυρήνα νωρίτερα, περί τα τέλη Ιουνίου, μαζί και την ανάγκη για τον πρώτο ψεκασμό, που τα προηγούμενα χρόνια γινόταν από 10-15 Ιουλίου. «Αν πετύχουμε τους χρόνους, τότε θεωρώ ότι οι 3-4 ψεκασμοί που πραγματοποιούμε συνήθως θα είναι επαρκείς» σχολιάζει, εκφράζοντας την αμφιβολία του, ωστόσο, για την ετοιμότητα έγκαιρης εφαρμογής, λόγω της γραφειοκρατίας που διέπει τη σύναψη σύμβασης με τον εργολάβο ψεκασμών.

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, και με τις ελιές να έχουν δέσει, θετική σχολιάζεται η πορεία της καλλιέργειας και στην Κεφαλονιά. Αναμένεται, ωστόσο, να καταγραφεί αν η εκτεταμένη ανομβρία της περιόδου θα έχει συνέπειες το επόμενο διάστημα, όπως επισημαίνεται από την αρμόδια ΔΑΟΚ.

Μέση –μάλλον– χρονιά βλέπει η Κρήτη με τον προβληματισμό της ανομβρίας

Με τις τρέχουσες συνθήκες καύσωνα να λειτουργούν ως ένας ψεκασμός, σε ετοιμότητα δηλώνουν οι ΔΑΟΚ της Κρήτης για την έναρξη του προγράμματος, αμέσως μόλις οι καιρικές συνθήκες το επιτρέψουν. Φάρμακα, ειδικά για τους πρώτους ψεκασμούς, υπάρχουν σε όλες τις περιφερειακές ενότητες, ενώ και οι εργολάβοι ψεκασμών είναι σε «θέση μάχης», καθώς διανύουν τον δεύτερο χρόνο των τριετών συμβάσεων που έχουν συνάψει. Στο Ηράκλειο, έχουν πραγματοποιηθεί σε τοπικό επίπεδο κάποιοι πρώτοι δολωματικοί ψεκασμοί, στις υπερπρώιμες περιοχές, όπου και οι ελιές έχουν αναπτυχθεί περισσότερο.

Συνολικά, η Κρήτη αναμένει σαφώς καλύτερη παραγωγή της περσινής, όχι όμως και μία χρονιά πλήρους «βεντέμας», σύμφωνα με την εικόνα που μεταφέρεται από τις ΔΑΟΚ, χωρίς να μπορούν ακόμη να διατυπωθούν αριθμητικές εκτιμήσεις και στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες.

Η Κρήτη αναμένει καλύτερη παραγωγή από την περσινή, όχι όμως και μία χρονιά
πλήρους «βεντέμας», σύμφωνα με την εικόνα που μεταφέρεται από τις ΔΑΟΚ, χωρίς να μπορούν ακόμη να διατυπωθούν αριθμητικές εκτιμήσεις και στις τέσσερις περιφερειακές ενότητες.

Στο Ηράκλειο το εκτιμώμενο ποσοστό καρποφορίας ανέρχεται στο 60% μίας πλήρους σοδειάς, με την εικόνα να διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, ενώ άγνωστο παραμένει αν θα υπάρξουν επιπτώσεις από την ανομβρία, επισημαίνουν στελέχη της ΔΑΟΚ. Πάντως, τα τωρινά δεδομένα τείνουν προς μία καλή ποσότητα της τάξεως των 50.000 τόνων ελαιολάδου, καλύτερη των προσδοκιών και σχεδόν διπλάσια από πέρυσι.

Στους 20.000-21.000 τόνους ανεβάζουν οι πρώτοι υπολογισμοί τη νέα παραγωγή ελαιολάδου για τα Χανιά, υψηλότερα από τους 16.000 τόνους πέρυσι, χωρίς όμως να φτάνουν την πλήρη δυναμική τους. Η εικόνα δεν έχει κατασταλάξει πλήρως, καθώς η μεν Κορωνέικη εμφανίζει καλή εικόνα, ενώ η Τσουνάτη βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο.

Οι καύσωνες από τη μία, που διευκολύνουν μεν ως προς την αντιμετώπιση του δάκου, αλλά και η έλλειψη νερού, αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες, όπως εξηγεί η Μαρία Μυλωνάκη, διευθύντρια στη ΔΑΟΚ Χανίων, μεταφέροντας τους προβληματισμούς που επικρατούν ως προς την εξέλιξη της παραγωγής.

Υπό τον προβληματισμό που αφήνουν οι συνθήκες ξηρασίας, δεδομένου ότι ένα μεγάλο μέρος του ελαιώνα είναι ξερικό, ικανοποιητική εξέλιξη της καρποφορίας αναφέρει από το Ρέθυμνο η διευθύντρια στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας, Ευθυμία Βυδάκη.

Εικόνα που διαφέρει κατά τόπους μεταφέρει από το Λασίθι η υπεύθυνη δακοκτονίας και τμηματάρχης Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου, Αγγελική Καραταράκη, καθώς παρά την καλή έκβαση της ανθοφορίας, η καρποφορία δεν εξελίσσεται το ίδιο καλά, όπως εξηγεί, σε έναν από τους πιο ξηροθερμικούς, γενικά, νομούς της Ελλάδας, ελλείψει χειμώνα και βροχοπτώσεων φέτος.

Σύμφωνα με την ίδια, η φετινή χρονιά θα είναι καλύτερη από την περσινή, αλλά όχι καλή, χωρίς να μπορεί, ακόμη, να δώσει αριθμούς η υπηρεσία. Ακόμη και σε ελαιώνες όπου ποτίστηκαν και εφαρμόστηκαν φροντίδες, καταγράφηκαν ζητήματα το τελευταίο διάστημα από τις συνθήκες που επικράτησαν, όπως μεταφέρει.

Επανέρχεται η Λέσβος μετά από σερί δύσκολων ετών

Παρά την ανομοιογένεια που παρατηρείται στην ανάπτυξη του καρπού ακόμη και στο ίδιο χωράφι, μία πολύ καλή χρονιά προβλέπει με τα τωρινά δεδομένα η Λέσβος, εικόνα που αν επαληθευθεί μέχρι τέλους θα βγάλει το νησί από ένα σερί ετών με κακές παραγωγές. Σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση που μεταφέρει από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας ο προϊστάμενος Γιώργος Λαγουτάρης, η ποσότητα φέτος υπολογίζεται στους 17.000 τόνους. «Πέρυσι, ήταν μία κακή χρονιά, η παραγωγή κινήθηκε στους 3.000-4.000 τόνους ελαιολάδου», υπενθυμίζει.

Τονίζοντας την ανάγκη για μία συντονισμένη μελέτη στη λεκάνη της Μεσογείου, ειδικά στους γερασμένους ελαιώνες, όπως συμβαίνει σε πολλές περιοχές της Ελλάδας στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής και των δυσκολιών που επιφέρει, ο κ. Λαγουτάρης δηλώνει την ετοιμότητα της Λέσβου να ξεκινήσει άμεσα την εφαρμογή της δακοκτονίας, μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν, νωρίτερα από άλλες χρονιές, για να προστατευθεί η παραγωγή.

Και στην συγκεκριμένη περιοχή, εκείνο που χρειάζεται είναι περισσότεροι ψεκασμοί από τους περίπου 3,5 που προβλέπονται, αλλά και μία διαχείριση των βιολογικών ελαιώνων με την κατάλληλη νομοθεσία, ώστε να μη λειτουργούν ως φυσικά εντομοτροφεία.

Περίπου διπλάσιες ποσότητες από πέρυσι αναμένουν τα Δωδεκάνησα

Σε ετοιμότητα δηλώνει και η ΔΑΟΚ Δωδεκανήσου, ώστε να γίνει ο πρώτος ψεκασμός προς τα τέλη του μήνα – αρχές του επόμενου, οπότε θεωρούνται κατάλληλες οι συνθήκες. Το στάδιο της ανθοφορίας έχει ολοκληρωθεί στην περιοχή, με τα ορεινά να βρίσκονται σε πιο όψιμο στάδιο έναντι των πεδινών και ανατολικών περιοχών.

Η νέα παραγωγή προβλέπεται σαφώς καλύτερη της περσινής κακής χρονιάς, όχι όμως και η καλύτερη, αφού πέραν των κλιματικών συνθηκών που αναπτύσσονται φέτος, ο ροδιακός ελαιώνας δεν έχει καταφέρει να ανακάμψει από τις περσινές πυρκαγιές.

Από τα 2,5 εκατ. δέντρα, το 1,8 εκατ. περίπου βρίσκεται στη Ρόδο, εξηγεί ο προϊστάμενος στο Τμήμα Φυτικής Παραγωγής και Υπεύθυνος Δακοκτονίας, Νίκος Ταταράκης, αναφέροντας πως από τις πυρκαγιές υπάρχουν δέντρα που κάηκαν ολοσχερώς, άλλα που μπορεί να ανακάμψουν, αλλά που θα χρειαστούν περίπου μία διετία και κάποια λίγα που έχουν ήδη «πετάξει». Σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση, η νέα παραγωγή θα κυμανθεί στους 1.500 τόνους ελαιολάδου, από τους λιγότερο από 800 που ήταν πέρυσι.

Σε αναμονή ακόμη η Αττική για τις φετινές εκτιμήσεις

Τον καρπό που τελικά έχουν κρατήσει τα δέντρα μετά την καρπόδεση και σε συνθήκες καύσωνα αναμένει η Ανατολική Αττική, με πολύ συντηρητικές εκτιμήσεις από τη ΔΑΟΚ να μιλούν για μία χρονιά με παραγωγή της τάξεως των 350-400 τόνων ελαιολάδου, έναντι των κάτω από 250 περσινών, στη χειρότερη χρονιά της τελευταίας δεκαετίας, όπως χαρακτηρίζουν από την υπηρεσία το 2023.

Πολύ καλή ανθοφορία, χωρίς όμως να υπάρχει ακόμη εικόνα από την καρποφορία –καθώς και οι ευρωεκλογές πήγαν πίσω τη διαδικασία των εκτιμήσεων– αναφέρει από τη Δυτική Αττική ο διευθυντής στη ΔΑΟΚ, Απόστολος Τσιάμας, επισημαίνοντας ότι το πρόγραμμα δακοκτονίας θα ξεκινήσει το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου, κατά το σύνηθες.

Πηγή: ypaithros.gr