Η αύξηση τόσο των απλών όσο και των διεισδυτικών λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο, οι οποίες έχουν ήδη εντοπιστεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, σκανδιναβικές χώρες) έχουν δικαιολογημένα επιστήσει την προσοχή της επιστημονικής κοινότητας αλλά και των γονέων, καθώς τα περισσότερα περιστατικά αφορούν σε μικρά παιδιά.

Παρότι οι ειδικοί στη χώρα μας αναφέρουν ότι τα κρούσματα με σοβαρά συμπτώματα εξακολουθούν να είναι σπάνια, ήδη μέσα στο 2023, 6 παιδιά κάτω των 10 ετών έχουν χάσει τη ζωή τους στην Ελλάδα εξαιτίας στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων. Αποκορύφωμα αποτέλεσε ο θάνατος του 7χρονου αγοριού από τη Νάουσα, που σήμανε συναγερμό τόσο στο Εθνικό Σύστημα Υγείας όσο και στους γονείς, καθώς όλα δείχνουν ότι βρισκόμαστε ενώπιον ενός σιωπηλού αλλά εξαιρετικά επικίνδυνου εισβολέα.

Τι είναι ο στρεπτόκοκκος

Ο στρεπτόκοκκος είναι ένα ποικίλο (και αρκετά ενδιαφέρον) γένος βακτηρίων που ανήκει στη μεγαλύτερη οικογένεια των Streptococcaceae και περιλαμβάνει τόσο αβλαβή όσο και εξαιρετικά παθογόνα στελέχη.

Τα βακτήρια του στρεπτόκοκκου βρίσκονται συνήθως στο περιβάλλον, κατοικώντας σε επιφάνειες όπως το δέρμα, ο λαιμός και η αναπνευστική οδός. Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν διάφορα είδη που μπορούν να μολύνουν ανθρώπους και ζώα, το καθένα με τα δικά του μοναδικά χαρακτηριστικά και τη δυνατότητα να προκαλέσει διαφορετικούς τύπους λοιμώξεων. Μερικά από τα γνωστότερα είδη περιλαμβάνουν Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae και Streptococcus agalactiae.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ τα βακτήρια του γένους Streptococcaceae μπορούν να προκαλέσουν διάφορες λοιμώξεις, μπορούν επίσης να αποτελούν μέρος της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας σε ορισμένες περιοχές του σώματος. Η παρουσία στρεπτόκοκκου σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υποδηλώνει απαραίτητα μόλυνση, καθώς τα βακτήρια συνυπάρχουν αρμονικά με τον ξενιστή. Ωστόσο, όταν η ισορροπία διαταράσσεται ή το ανοσοποιητικό σύστημα υποβαθμίζεται, αυτά τα βακτήρια μπορούν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία για να προκαλέσουν ασθένεια.

Τύποι και συμπτώματα

  • Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α είναι υπεύθυνος για μια σειρά λοιμώξεων, όπως ο στρεπτόκοκκος, το κηρίο (λοίμωξη του δέρματος), η κυτταρίτιδα (λοίμωξη του δέρματος και των μαλακών ιστών), η οστρακιά και οι διεισδυτικές λοιμώξεις όπως η νεκρωτική απονευρωσίτιδα (σοβαρή λοίμωξη μαλακών ιστών) και το σύνδρομο τοξικού σοκ. Μεταδίδεται συνήθως μέσω σταγονιδίων του αναπνευστικού ή απευθείας επαφής με μολυσμένα άτομα ή μολυσμένα αντικείμενα.
  • Ο streptococcus pneumoniae αποτελεί την κύρια αιτία πνευμονίας, ιγμορίτιδας και μέσης ωτίτιδας (λοίμωξη του μέσου αυτιού) τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες. Μπορεί επίσης να προκαλέσει διεισδυτικές λοιμώξεις όπως βακτηριαιμία (βακτηριακή λοίμωξη του αίματος) και μηνιγγίτιδα. Μεταδίδεται συνήθως μέσω των αναπνευστικών σταγονιδίων που αποβάλλονται κατά τον βήχα ή το φτάρνισμα.
  • Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Β (GBS) μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις σε νεογέννητα, έγκυες γυναίκες και ενήλικες με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις. Στα νεογνά, το GBS μπορεί να οδηγήσει σε σήψη (λοίμωξη αίματος), πνευμονία και μηνιγγίτιδα. Οι έγκυες γυναίκες μπορούν να μεταδώσουν τα βακτήρια στα βρέφη κατά τη διάρκεια του τοκετού. Το GBS μπορεί επίσης να προκαλέσει λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και λοιμώξεις της κυκλοφορίας του αίματος σε ενήλικες.

Αντιμετώπιση της νόσου

Την δεδομένη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο επιστημονικά εγκεκριμένο εμβόλιο για την αντιμετώπιση των στρεπτοκοκκικών λοιμώξεων που προκαλούνται από το βακτήριο της ομάδας Α. Ωστόσο οι έρευνες συνεχίζονται και είναι πολλά υποσχόμενες. Με δεδομένο το παραπάνω, ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να προστατέψετε τον εαυτό σας και τους αγαπημένους σας από τον κίνδυνο μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα:

  • Όταν διαγνωστεί λοίμωξη από στρετόκοκκο της ομάδας Α, οι ειδικοί συνιστούν την άμεση λήψη αντιβιοτικών, ανάλογα πάντα με τη σοβαρότητα της κάθε υποκείμενης περίπτωσης.

Τα προληπτικά μέτρα για τις αιμολυτικές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις από πυογενείς αιμολυτικούς στρεπτόκοκκους περιλαμβάνουν:

  • Σχολαστική τήρηση όλων των απαραίτητων κανόνων υγιεινής, με ιδιαίτερη έμφαση στην υγιεινή των χεριών
  • Εφαρμογή μέτρων ατομικής προστασίας
  • Αποφυγή παραμονής σε μέρη με συνωστισμό και επαρκής εξαερισμός των χώρων
  • Σωστός καθαρισμός και απολύμανση των επιφανειών και των συχνά χρησιμοποιούμενων αντικειμένων, σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών.
  • Κατ’ οίκον περιορισμός των ατόμων που νοσούν για τουλάχιστον 24 ώρες μετά την έναρξη της αντιβιοτικής αγωγής.

Οδηγίες του ΕΟΔΥ

Επειδή στη χώρα μας οι λοιμώξεις από iGAS δεν επιτηρούνται από το σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων ο ΕΟΔΥ λόγω της αύξησης των κρουσμάτων iGAS έχει ενημερώσει τις Υπηρεσίες Υγείας να δηλώνουν όλα τα περιστατικά iGAS από τις αρχές του 2023.

Σε περίπτωση νοσηλείας ή θανάτου περιστατικού με λοίμωξη από στρεπτόκοκκο ομάδας Α θα πρέπει να ενημερωθεί άμεσα το Τμήμα Νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό και συγγενών λοιμώξεων, της Διεύθυνσης Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Παρέμβασης για Λοιμώδη Νοσήματα του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) προκειμένου να γίνει διερεύνηση των επαφών και λήψη μέτρων Δημόσιας Υγείας και επιπλέον να συλλεγούν τα επιδημιολογικά δεδομένα για το νόσημα.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις