Ανανέωσε ραντεβού για Σεπτέμβρη η Λέσχη Ανάγνωσης Σπάρτης
Για το Σεπτέμβρη ανανεώνει το ραντεβού με τους φίλους της η Λέσχη Ανάγνωσης Σπάρτης. Τελευταία ανάγνωση για τη φετινή σεζόν είναι το βιβλίο του Χρήστου Οικονόμου «Κάτι θα γίνει, θα δεις». Για το βιβλίο, αλλά και για το πέσιμο της αυλαίας στη σεζόν, μιλάει, εκ μέρους της Λέσχης Ανάγνωσης, η κα Πόπη Χριστάκου, δασκάλα του 4ου Δημοτικού Σχολείου Σπάρτης:
«Η αυλαία της Λέσχης μας, γι’ αυτή την περίοδο, έπεσε. Ξανά μαζί το Σεπτέμβρη με νέες δυνάμεις, νέες αναγνώσεις, κριτικές, εποικοδομητικές συζητήσεις και προβληματισμούς.
Η τελευταία μας ανάγνωση ήταν το βιβλίο του Χρήστου Οικονόμου «Κάτι θα γίνει, θα δεις», εκδ. Πόλις 2010, που πήρε και το Κρατικό Βραβείο διηγήματος.
« Με τη συλλογή αυτή του Χρήστου Οικονόμου σηματοδοτήθηκε μια στροφή προς τον ρεαλισμό και τα σύγχρονα κοινωνικά θέματα που ενδεχομένως να συντελεστεί εντονότερα στο μέλλον», εκτιμά η Κριτική Επιτροπή που την επέλεξε προς βράβευση.
Πρόκειται για συλλογή 16 διηγημάτων , που αφορούν στη φτωχολογιά του Πειραιά και τις λαϊκότερες συνοικίες του. Καμίνια, Κερατσίνι, Δραπετσώνα, Νίκαια. Συνοικίες ελληνικές μεν, αλλά διαβάζοντας, νομίζεις ότι διάβηκες όλες τις βασανισμένες γειτονιές του κόσμου.
Προσωπικά το εξέλαβα ως το πρώτο μετα-μνημονιακό βιβλίο που διάβασα. Φτώχεια, ανεργία, ανασφάλεια, φόβος απέναντι στους μετανάστες, τυφλή βία, χαμένα όνειρα, απολυμένοι που λιμοκτονούν μαζί με το παιδί τους, συνταξιούχοι που ξαγρυπνούν στο ΙΚΑ στις ουρές της ντροπής και της ξεφτίλας, εργατικά ατυχήματα εξαιτίας της πλεονεξίας της εργοδοσίας, νεαρά ζευγάρια που βουλιάζουν στα χρέη, τράπεζες που παίρνουν τα σπίτια και γενικά μια εργατική τάξη που παλεύει για την επιβίωση κι όχι για τη ζωή! Οι ήρωές του, άνθρωποι του μόχθου, σύγχρονοι προλετάριοι,(όχι λούμπεν) εξαθλιωμένοι οικονομικά, προδομένοι κι απελπισμένοι, ζουν σ΄ έναν αποπνιχτικό κι απεγνωσμένο κόσμο, μ’ άλλα λόγια στο σημερινό μας, ζοφερό, κοινωνικοπολιτικό κόσμο του Μνημονίου και του ΔΝΤ.
Όλα τα διηγήματα είναι αληθινά κομμάτια ζωής κι οι ήρωες στο χείλος του γκρεμού όχι μόνο του οικονομικού αλλά και του ψυχολογικού-κοινωνικού.
Ο συγγραφέας Νικαιώτης κι ο ίδιος, δε ρίχνει ματιά συμπάθειας, δεν τους εξιδανικεύει, τους περιγράφει απλά όπως είναι, τους κοιτάει κατάματα.
Παρ’ όλα ταύτα, αυτό που μ’ εντυπωσίασε και με θύμωσε σ’ αυτό το βιβλίο είναι η απουσία δράσης! Η απουσία πρωτοβουλίας είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο, για τη βελτίωση της ζωής! Oι ήρωες των 16 διηγημάτων δεν κάνουν τίποτα! Απλά υπομένουν! Μοιρολατρούν και καρτερούν! Δεν αναλαμβάνουν ευθύνες, δεν κινούνται συλλογικά, δεν σκέφτονται κοινή, κοινωνική, πολιτική δράση! Ο τίτλος είναι εν τέλει παραπλανητικός. «Κάτι θα γίνει, θα δεις». Τίποτα δε γίνεται! Οι ήρωες έχουν εγκλωβιστεί σε μια καταθλιπτική ακινησία. Στρατιωτάκια ακούνητα κι αγέλαστα. Η ακινησία όμως είναι αδυναμία! Είναι δειλία!
Σοκαρίστηκα στο διήγημα «πλακάτ με σκουπόξυλο», που ο ήρωας ανήρτησε το χειροποίητο πλακάτ του απολύτως κενό! Δεν ήξερε τι να γράψει! Δεν είχε έμπνευση! Θύμωσα που τα ζευγάρια δε μιλούν μεταξύ τους, δε χαμογελούν, δεν κάνουν έρωτα! Αλλά στέκονται θύματα του Θατσερικού δόγματος «there is no alternative», δεν υπάρχει εναλλακτική… Κι όμως υπάρχει κοινωνική δράση και κοινωνική αλληλεγγύη. Πού είναι αυτά στα διηγήματα του Οικονόμου; Γιατί λείπουν; Και λείπουν από ένα συγγραφέα της νεότερης γενιάς. 40χρονος ο Οικονόμου όταν εξεδόθη το βιβλίο του.
Μέσα στο γενικευμένο φόβο της οικονομικής κρίσης οι ήρωές του αυτοενοχοποιούνται κι αποθαρρύνονται. «Κομμάτι κομμάτι μου παίρνουν τον κόσμο μου». Κι εσύ τι κάνεις γι’ αυτό; Διηγήματα που αποτελούν ελεγεία της εργατικής τάξης ή καλύτερα τον ψυχρό (?) επικήδειό της. «Να κάνεις όνειρα και τα όνειρα να λιώνουν σαν παγάκια» ,μονολογεί ο εργάτης που δουλεύει σε εργοστάσιο πάγου.
«Δεν πρέπει να σπαταλάμε τις δυνάμεις μας. Είναι θέμα τακτικής. Κατάλαβες;» Όχι! Δεν κατάλαβα! Ο άνθρωπος πρέπει ν’ αναπτύσσει πρωτοβουλίες, ν’ αναλαμβάνει ευθύνες, ν’ αντιστέκεται, να επαναστατεί! Δεν επαιτείς τη σωτηρία! Τη διεκδικείς!
Και τα 16 διηγήματα είναι εμπρηστικά, είναι γροθιά στο στομάχι, που αν δεν αντισταθεί ο αναγνώστης, κινδυνεύει να φοβηθεί ότι θα είναι ο επόμενος ηττημένος ήρωας του συγγραφέα.
Aν είχα μπροστά μου τον Οικονόμου, θα του αφιέρωνα το ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη « Οι απομείναντες»:
Όμως υπάρχουν ακόμα
λίγοι άνθρωποι
που δεν είναι κόλαση
η ζωή τους
Υπάρχει το μικρό πουλί ο κιτρινολαίμης
η Fraülein Ramser
και πάντοτε του ήλιου οι απομείναντες
οι ερωτευμένοι με ήλιο ή με φεγγάρι
ψάξε καλά
βρές τους, Ποιητή!
κατάγραψέ τους προσεχτικά
γιατί όσο πάν και λιγοστεύουν
λιγοστεύουν.
Οι ιστορίες του Οικονόμου είναι μεν «ζόρικες», αλλά συγκινούν βαθιά, σε αγγίζουν, και μέσα απ’ τη μεγάλη συναισθηματική φόρτιση που προκαλούν, σου κλείνουν το μάτι, αν όχι να επαναστατήσεις, τουλάχιστον να διεκδικήσεις!! Ουαί τοις ηττημένοις…
Καλό καλοκαίρι!
Καλή αντάμωση το Σεπτέμβρη!»