ΣΠΑΡΤΗ. Την Κυριακή 26 Νοεμβρίου η Σπάρτη θυμάται την εκτέλεση 118 παιδιών της από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής στο Μονοδένδρι και με διάφορες εκδηλώσεις τιμά τη μνήμη τους.

Το Σάββατο 25 Νοεμβρίου, ημέρα εορτασμού της Εθνικής Αντίστασης, θα πραγματοποιηθεί υπό το συντονισμό της Περιφέρειας Πελοποννήσου – Π.Ε. Λακωνίας Δοξολογία και μνημόσυνο στον Μητροπολιτικό Ναό της Σπάρτης ενώ θα ακολουθήσει επίκαιρη ομιλία από τον Δικηγόρο Σπάρτης κ. Χρήστο Α. Πλειώτα.
Αμέσως μετά και περίπου στις 11.30 θα πραγματοποιηθεί επιμνημόσυνη δέηση στο Ηρώο των 118 εκτελεσθέντων στο Μονοδένδρι. Την ανάκρουση προσευχής από τη Φιλαρμονική του Δήμου Σπάρτης θα ακολουθήσει ομιλία από εκπρόσωπο των τοπικών Αντιστασιακών Οργανώσεων, προσκλητήριο εκτελεσθέντων και κατάθεση στεφάνων.

Την Κυριακή 26 Νοεμβρίου ο Δήμος Σπάρτης τιμά τη μνήμη των 118 εκτελεσθέντων με επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο που βρίσκεται στο Πάρκο του Οσίου Νίκωνα και με επίκαιρη ομιλία στο Πνευματικό Κέντρο Δ. Σπάρτης:
17.00 – Πάρκο «Οσίου Νίκωνα»
Επιμνημόσυνη Δέηση - Προσκλητήριο νεκρών - Κατάθεση στεφάνων - Τήρηση ενός λεπτού σιγής - Εθνικός Ύμνος
18.00 – Πνευματικό Κέντρο Δήμου Σπάρτης «Ευάγγελος Φιλιππόπουλος»
Χαιρετισμοί επισήμων
Ομιλία με θέμα «Μονοδένδρι 2017: Μετά τη σιωπή της δεύτερης γενιάς η ιστορία γράφεται ακόμη» από τη Βυζαντινολόγο κ. Ασπασία Λούβη-Κίζη.
Τραγούδια της Εθνικής Αντίστασης από τη Φιλαρμονική του Δήμου Σπάρτης.
Στην είσοδο του Πνευματικού Κέντρου θα λειτουργεί έκθεση με θέμα «Τύπος και Λογοτεχνία στα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης 1941-1944». Η Έκθεση αποτελεί «τμήμα» του έργου ζωής του μέλους του ΕΣΔΟΓΕ Γιώργου Δολιανίτη, που φιλότιμα συνέλεξε 230 τίτλους εφημερίδων και 470 λογοτεχνικές εκδόσεις της εποχής.

Το ιστορικό
Ενώ το αντάρτικο φουντώνει στην Πελοπόννησο, στις 22 – 23 Οκτώβρη 1943, οι Γερμανοί προχωρούν σε μαζικές συλλήψεις στη Σπάρτη και στη γύρω περιοχή. Την 24η Οκτωβρίου 550 Έλληνες, που θεωρούνται άμεσα ή έμμεσα συνδεδεμένοι με αντάρτες της περιοχής συλλαμβάνονται, 400 από αυτούς μεταφέρονται τελικά στις φυλακές της Τρίπολης. Ανάμεσά τους «εκλεκτά» μέλη της κοινωνίας της Σπάρτης, έμποροι, δικηγόροι, γιατροί δημόσιοι υπάλληλοι και επιστήμονες και όλα τα μέλη της Επιτροπής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού της Σπάρτης.
Στις 25 Νοεμβρίου 1943 οι αντάρτες του ΕΛΑΣ χτυπούν φάλαγγα γερμανικών αυτοκινήτων που μετέφερε στρατιώτες στην τοποθεσία Μονοδένδρι στον δρόμο Τρίπολη-Σπάρτη και σκοτώνουν 30-40 Γερμανούς στρατιώτες.
Το μεσημέρι της 26ης Νοεμβρίου οι Γερμανοί μεταφέρουν στο Μονοδένδρι, ακριβώς στο σημείο της ενέδρας, 118 Έλληνες από τους συλληφθέντες της 23ης Οκτωβρίου που βρίσκονταν στις φυλακές της Τρίπολης. Τους κατεβάζουν από τα αυτοκίνητα, τους τοποθετούν στο σημείο της ενέδρας και στήνουν δυο πολυβόλα από τις δυο μεριές του δρόμου και άλλα τέσσερα να στοχεύουν τους μελλοθάνατους.
Χαρακτηριστικές μορφές της εκτέλεσης ο δικηγόρος και πολιτικός Γιατράκος που εκφωνεί απευθυνόμενος στους μελλοθάνατους τον τελευταίο του λόγο και ο γιατρός Χρήστος Καρβούνης που δεν δέχεται τη χάρη που του προσφέρεται από τους Γερμανούς επειδή έχει σπουδάσει στη Γερμανία και αρνείται να σωθεί μόνο αυτός! Ζητά χάρη για τα 7 ανήλικα παιδιά, αποτυγχάνει και τελικά εκτελείται.
Μοναδικός διασωθείς ο Μιχάλης Τσιγκάκος, ο νεότερος από όσους στήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα, 13 ετών το 1943, ο οποίος τραυματίστηκε ελαφρά από σφαίρες αλλά καλύφθηκε από το αίμα και τα πτώματα των υπολοίπων και έτσι ξέφυγε από τους εκτελεστές.