Γράφει η Ελένη Κιούση*

Πριν από 50 χρόνια τέτοια μέρα, τη Δευτέρα 15 Ιουλίου 1974, κορυφώθηκε η συστηματική προσπάθεια της στρατιωτικής δικτατορίας της Ελλάδας να αποσταθεροποιήσει την Κυπριακή Δημοκρατία, διχάζοντας τον κυπριακό Ελληνισμό σε δήθεν ενωτικούς και ανθενωτικούς, και να απαλλαγεί από τον Πρόεδρό της – τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.

Το πραξικόπημα πέτυχε, ο Μακάριος ανετράπη αλλά δεν σκοτώθηκε, η πόρτα για την Τουρκία άνοιξε. Διότι η – επιχειρησιακά μη αναγκαία, αλλά πολιτικά σκόπιμη – συμμετοχή της Ελληνικής Δύναμης Κύπρου (ΕΛΔΥΚ) στο πραξικόπημα, απλώς συνέβαλε στο πρόσχημα για την παραβίαση των Συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου για την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας από την εγγυήτρια δύναμη Ελλάδα.

Πρόσχημα που η Τουρκία είχε ανάγκη για την, προ πολλού προετοιμασμένη εν αναμονή του κατάλληλου χρόνου, εισβολή του Σαββάτου της 20ης Ιουλίου 1974. Και, γι’ αυτό, το αξιοποίησε διεθνώς στο μέγιστο βαθμό, διπλωματικά και επικοινωνιακά, τις τέσσερις μέρες μετά το πραξικόπημα και πριν από την εισβολή.

Ήταν τέτοια η εμμονή της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα για την ανατροπή, με οποιονδήποτε τρόπο, του μη συνεργάσιμου μαζί της Μακάριου, που εύλογα συμπεραίνει κάποιος ότι το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1974 έγινε κυρίως για να διαμοιράσει την Κύπρο σε συνεννόηση με την Τουρκία. Γι’ αυτό, σχεδόν αμέσως, το Δεκέμβριο του 1967, οι Συνταγματάρχες – με ταπεινωτικό τρόπο – απέσυραν τη «μεραρχία Παπανδρέου», αποδυναμώνοντας αμυντικά το νησί. Στόχος τους ήταν να επιβάλουν, ως δήθεν ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, τη «διπλή ένωση» με την Ελλάδα και την Τουρκία. Διχοτομική εκδοχή την οποία, προφανώς, απέρριπτε η κυπριακή πολιτική ηγεσία.

Της 15ης Ιουλίου 1974 είχαν προηγηθεί δύο αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίες κατά του Μακαρίου: η πρώτη τον Μάρτιο του 1970, και η δεύτερη, από την ΕΟΚΑ Β’, τον Οκτώβριο του 1973. Είχε ματαιωθεί, επίσης, τον Φεβρουάριο του 1972, ένα πραξικόπημα, επειδή αποκαλύφθηκε στην κυπριακή κυβέρνηση.

«Δεν είναι συμφορά βαρύτερη απ᾽ το να σμίξει η μισαλλοδοξία δύο ανθρώπων», είναι τα σοφά λόγια του Ευριπίδη από το στόμα της Ιοκάστης στις Φοίνισσες (στ. 585). Ένα «αντι-ηρωικό έργο», σύμφωνα με τη σκηνοθέτιδά του Μαγδαλένα Ζήρα, με το οποίο, ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου συμμετέχει στις δράσεις μνήμης για την μαύρη επέτειο των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή. Είναι η τραγωδία της διχόνοιας και της εμφύλιας διαμάχης. Και, με την έννοια αυτή, συνδιαλέγεται με το ιστορικό τραύμα της Κύπρου και του Ελληνισμού. Και παραμένει ως διαχρονική υπόμνηση της ματαιότητας των ανθρώπινων παθών.

Ο τυχοδιωκτισμός της δικτατορίας των Συνταγματαρχών κατέληξε στην εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο και στη συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή του 1/3 της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και έτσι η «μικροκόρη μας, μας εγίνη μάνα», όπως έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος. Το παιδί θυσιάστηκε για τη μάνα, αντί να συμβεί το αντίστροφο. Και η Δημοκρατία ξανάρθε στην Ελλάδα μέσα στα ερείπια της προδοσίας και της εγκατάλειψης της Κύπρου, εκείνο το άνισο καλοκαίρι του 1974.

(*) Εκπρόσωπος στη Λακωνία της περιφερειακής παράταξης: «Πελοπόννησος – Αφετηρία Ζωής»




Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr