Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης*

Καθίσταται απαραίτητη η προστασία κάθε είδους ζώου στον πλανήτη, με όριο το σημείο που κινδυνεύει ο άνθρωπος ή τα υπόλοιπα ζώα ή περιουσίες ανθρώπων. Τα τσακάλια τα τελευταία χρόνια, έχουν αυξηθεί σημαντικά και ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο. Τα τσακάλια σε πολλές περιπτώσεις καταστρέφουν κήπους, καταστρέφουν σπάνια δέντρα του δάσους, έχουν ήδη σκοτώσει πάμπολλες κότες από κοτέτσια ανθρώπων, έχουν ήδη σκοτώσει πολλά αιγοπρόβατα αθώων κτηνοτρόφων προκαλώντας στους κτηνοτρόφους τεράστια οικονομική ζημιά και εισέρχονται πλέον σε κατοικημένες περιοχές, προκαλώντας τον φόβο και τον τρόμο ανθρώπων, καθώς έρευνες ειδικών παγκοσμίως αποδεικνύουν ότι αγέλη τσακαλιών είναι επικίνδυνη για τον άνθρωπο.

Το περίεργο ουρλιαχτό των τσακαλιών, επιφέρει τρόμο στα παιδιά, που επισκέπτονται τα ορεινά χωριά. Οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε απόγνωση , αφού είναι συχνές οι επιθέσεις τσακαλιών στα κοπάδια τους, με αποτέλεσμα η οικονομική ζημιά που υφίστανται να είναι ανυπολόγιστη, καθώς και η απώλεια αιγοπροβάτων. Δεν έφτανε η οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, ήρθαν και τα τσακάλια που αποτελούν μία ακόμα πληγή για τους κτηνοτρόφους.

Ιδίως τους χειμερινούς μήνες, τα τσακάλια, κατεβαίνουν από το βουνό, για να βρουν τροφή, με αποτέλεσμα να επιτίθενται στους στάβλους για να σκοτώσουν πρόβατα και όποιο άλλο ζωντανό βρουν μπροστά τους. Τα τσακάλια σε κάποιες περιπτώσεις, επιτίθενται και στα σκυλιά και προβαίνουν στον πνιγμό τους (ιδίως όταν πρόκειται για μικρόσωμα σκυλιά).

Πέρα όμως από την ανυπολόγιστη ζημία στους κτηνοτρόφους, την ζημία στα κοτέτσια αθώων ανθρώπων, την ζημία στα σπάνια δέντρα του υπέροχου δάσους, την ζημία στους κήπους: Παγκόσμιες έρευνες αποδεικνύουν ότι τα τσακάλια είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και για τους ανθρώπους, όταν πρόκειται για ομάδα τσακαλιών. Τον τελευταίο καιρό, ο πληθυσμός των τσακαλιών έχει αυξηθεί ραγδαία. Γεγονός που δεν χαροποίησε τους κτηνοτρόφους. Μαζί με αυτά, πλήθυναν και οι επιθέσεις στα κοπάδια. Οι Κτηνοτρόφοι αποτελούν θύματα επαναλαμβανόμενων απωλειών αιγοπροβάτων από επιθέσεις τσακαλιών.

Το τσακάλι καλύπτεται από μια ασαφή νομοθεσία κι έτσι δεν περιλαμβάνεται στη λίστα των προστατευόμενων ειδών. Μάλιστα,

  • έως το 1990 θεωρούνταν επιβλαβές είδος, ενώ
  • μέχρι το 1981 ήταν και επικηρυγμένο με αμοιβή από το Δασαρχείο

για όποιον προσκόμιζε τα πόδια του ως αποδεικτικό στοιχείο της θανάτωσής του.

Τα τσακάλια είναι συλλέκτες κάθε είδους τροφής και καταναλωτές τροφών ανθρωπογενούς προέλευσης, όπως λαγοί, ποντικοί, σαύρες, σαλιγκάρια, αμφίβια μικρά ή μεσαίου μεγέθους πουλιά, αβγά, αιγοπρόβατα, φυτά, αλλά και καρποί. Ειδικοί υποστηρίζουν, ότι τα τσακάλια ευθύνονται για την μείωση του πληθυσμού των λαγών, των σαυρών και των πουλιών.

Οι σύλλογοι των κτηνοτρόφων, ζητούν να επιδοτηθούν οι περιφράξεις με ηλεκτροφόρα καλώδια, ώστε να υπάρξει μία μέριμνα, ενώ παράλληλα έχει κατατεθεί αίτημα στον ΕΛΓΑ να αποζημιωθεί ο κάθε παραγωγός που έχει υποστεί ζημιές , χωρίς αυτό να έχει γίνει αποδεκτό μέχρι στιγμής. Σε κάποιες χώρες, τα αντίστοιχα δασαρχεία τοποθετούν παγίδες και τα μεταφέρουν σε άλλες περιοχές, ενώ σε άλλες χώρες τα αντίστοιχα δασαρχεία τοποθετούν δολώματα.

  • Στην Ελλάδα, το πρόβλημα αφορά στη μη αποζημίωση των απωλειών κάτω των τεσσάρων ζώων (αιγών και προβάτων) ανά επιδρομή, καθώς δεν προβλέπεται αθροιστική κάλυψη ασφαλιζόμενης ζημιάς.

Το τσακάλι δεν χαρακτηρίζεται προστατευόμενο είδος όπως ο λύκος, για την περίπτωση του οποίου υπάρχει ευνοϊκότερο πλαίσιο αποζημίωσης. Ως εκ τούτου, πολλά είναι τα αιτήματα στον ΕΛΓΑ, ειδικά για την αποζημίωση λόγω κατασπαράξεων ζωικού κεφαλαίου από άγρια ζώα, να λαμβάνεται υπ’ όψη η συνολική και όχι η ημερήσια ζημιά, καθώς και να εξισωθεί η αποζημίωση των απωλειών από προστατευόμενα και μη άγρια σαρκοφάγα ζώα.

Η διάκριση από τους εκτιμητές του ΕΛΓΑ του είδους του ζώου που προκάλεσε την ζημιά είναι εξαιρετικά δύσκολη, με αποτέλεσμα, στην πράξη,

  • όπου υπάρχουν λύκοι να αποζημιώνεται ο κτηνοτρόφος όταν υπάρχει απώλεια δύο ζώων
  • ενώ σε περιοχές, όπως η Πελοπόννησος, που δεν απαντώνται λύκοι να αποζημιώνεται ζημία τεσσάρων ζώων.

Δεν διασφαλίζεται με αυτό τον τρόπο η αρχή της ισονομίας έναντι όλων των πολιτών. Είναι αναγκαίο να υιοθετήσει ο ΕΛΓΑ τα αιτήματα των συλλόγων κτηνοτρόφων, ώστε να διασφαλιστεί η αρχή της ισονομίας έναντι όλων των πολιτών, αλλά και η ουσιαστική προστασία του ζωικού κεφαλαίου. Πέρα όμως από τα κατασταλτικά μέτρα για την προστασία των κτηνοτρόφων και των αγροτών, κρίνονται απαραίτητα τα προληπτικά μέτρα ώστε να μην φτάνουμε στο σημείο να καταγράφουμε απώλειες ζώων, περιουσιών, καταστροφές κήπων και ίσως απώλειες ανθρώπινων ζωών, αφού ειδικοί επιστήμονες αποδεικνύουν ότι αγέλη τσακαλιών μπορεί να κατασπαράξει άνθρωπο.

Τα τσακάλια δημιουργούν ένα επιπλέον πρόβλημα στα ορεινά χωριά, μετά το δημογραφικό πρόβλημα (καταστροφή κήπων, φυτών, απώλειες αιγοπροβάτων, απώλειες σε κότες, πουλιά, λαγούς και άλλα).

  • Ο κίνδυνος που δημιουργεί το δημογραφικό πρόβλημα, είναι οικονομικός και κοινωνικός, είναι η μείωση των οικονομικά ενεργών πολιτών.

Μερικές στατιστικές υποδηλώνουν το μέγεθος του προβλήματος, το αρνητικό φυσικό ισοζύγιο μεταξύ θανάτων και γεννήσεων εκτιμάται πως θα παραμένει αρνητικό μέχρι το 2045.

  • Το 1962, μόλις 8% του πληθυσμού ήταν άνω των 65 ετών, ενώ 26% ήταν κάτω των 14. Σήμερα, 23% του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών, ενώ μόλις το 14% είναι κάτω των 14.

Ταυτόχρονα, ενώ το 1980 η μέση ηλικία κατά την οποία μια γυναίκα έκανε το πρώτο της παιδί ήταν 24, σήμερα είναι 31.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 2011-2021, ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 450.000 άτομα.

  • Οι δημογράφοι υποδεικνύουν ότι για να κρατηθεί σταθερός ο πληθυσμός μιας χώρας, ο μέσος αριθμός γεννήσεων πρέπει να είναι περίπου στο 2,1% – εμείς είμαστε λίγο κάτω από το 1,4% .

Όλα αυτά λοιπόν, οδηγούν στην ερήμωση- εγκατάλειψη των ορεινών περιοχών και θα πρέπει να υπάρξει αναστροφή του κλίματος, θα πρέπει να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα, πριν είναι αργά.

Τα δασαρχεία και η εισαγγελία, θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλία στην πράξη, για τον τερματισμό της υφιστάμενης ζημίας σε περιουσίες και υπόλοιπα ζώα από τα τσακάλια. Η προστασία ενός είδους ζώου, δεν δύναται να αποτελέσει εμπόδιο για τα υπόλοιπα ζώα και για τον άνθρωπο.

(*) Δικηγόρος Αθηνών - Συνταγματολόγος - Νομικός συνεργάτης Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Ελλάδα - Συνήγορος Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος στην Ελλάδα - Δ.Σ. Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης Δήμου Αθηναίων - Δ.Σ. Ιδρύματος Μπότσαρη

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις