Γράφει ο Γιώργος Γιαξόγλου, Αρχιτέκτονας Ε.Μ.Π.
(Σύντομο ενημερωτικό σημείωμα) [1]

Η ιστορία του Ξενία Σπάρτης

Το Ξενία της Σπάρτης κτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1950 από τον ΕΟΤ, με σχέδια της Τεχνικής του Υπηρεσίας (Δ/ντής της οποίας ήταν ο Αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης) και σταμάτησε να λειτουργεί ως ξενοδοχείο στις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Λίγο μετά την παύση της λειτουργίας τους ως ξενοδοχείο, επειδή επρόκειτο να γίνουν εργασίες επισκευής του χώρου όπου στεγάζονταν οι Διοικητικές υπηρεσίες στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Σπάρτης και μετά από συνεννόηση με τον Ε.Ο.Τ. και το Υπουργείο Υγείας , μετακόμισαν οι Υπηρεσίες αυτές σε τμήμα του κτιρίου Ξενία.

Από ξενοδοχείο σε Κέντρο Υγείας

Την περίοδο που συντάσσονταν οι Πολεοδομικές μελέτες της ΕΠΑ, που αφορούσαν την Σπάρτη, και επειδή υπήρχε στον προγραμματισμό του Υπουργείου Υγείας η πρόθεση δημιουργίας αστικού τύπου ΚΕΝΤΡΟΥ ΥΓΕΙΑΣ στην Σπάρτη,, αποφασίστηκε η μετατροπή του κτιρίου ΞΕΝΙΑ , από τουριστικό κατάλυμα σε ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ. Για τον λόγο αυτό και στις πολεοδομικές μελέτες (Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & Πολεοδομική μελέτη Αναθεώρησης του Σχεδίου πόλης) αναφέρεται ως χρήση «ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ».

Στην συνέχεια, μετά και την απομάκρυνση των Διοικητικών Υπηρεσιών του ΓΚΝ Σπάρτης, το κτίριο του ΞΕΝΙΑ, κλειδώθηκε, παρέμεινε κενό και φυσικά, ασυντήρητο, υπέστη σημαντικές φθορές. Φθορές που πολλαπλασιάστηκαν μετά την «αδικαιολόγητη» αφαίρεση των εξωτερικών κουφωμάτων.

Οι αποφάσεις των Δημοτικών Αρχών

Η δεκαετία του 1990

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν Γενικός Γραμματέας στον ΕΟΤ ήταν ο συμπατριώτης μας Νίκος Γιατράκος, σε επίσκεψη του στην Σπάρτη και σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο ανήγγειλε την πρόθεση του ΕΟΤ να επισκευάσει το κτίριο του Ξενία και με τις απαραίτητες προσθήκες να γίνει μία λειτουργική, αποδοτική οικονομικά και σύγχρονη τουριστική μονάδα. Δυστυχώς η πρόθεση αυτή δεν υλοποιήθηκε.

Η παραχώρηση στον Δήμο

Περί τα τέλη της δεκαετίας του 1990, εκμεταλλευόμενος την φιλία που είχα αλλά και την θέση [2] του συμπατριώτη μας Κώστα Καραγιαννάκου (ήταν ιδιαίτερος του Υπουργού Γιάννου Παπαντωνίου, στη εποπτεία του οποίου υπαγόταν τότε ο ΕΟΤ) και σε συνεννόηση με τον τότε Δήμαρχο Δημοσθένη Ματάλα, παραχωρήθηκε από τον Ε.Ο.Τ., στον Δήμο Σπαρτιατών η χρήση του κτιρίου του Ξενία για 15 – εάν θυμάμαι καλά – χρόνια [3] .

Μετά από αυτό ο Δήμος παραχώρησε στην προκήρυξη ανάθεσης σύνταξης των απαραίτητων μελετών για την μετατροπή του κτιρίου σε «Κέντρο Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων & Εργαστηρίων Εφαρμοσμένων Τεχνών».

Η παρακμή και η κατάρρευση

Το 2002 ανατέθηκαν και συντάχθηκαν οι σχετικές προμελέτες [4], οι οποίες και παρουσιάσθηκαν από τους μελετητές στο τότε Δημοτικό Συμβούλιο, τον Δεκέμβριο του 2002, λίγο πριν την ανάληψη της Δημαρχίας από τον Σαράντο Αντωνάκο.

Ο Σαράντος Αντωνάκος, δυστυχώς, διέκοψε την σύμβαση και φυσικά όλα σταμάτησαν. Μάλιστα, ξαφνικά, ο Δήμαρχος - σε δημοσίευμα του - ανέφερε ότι σκοπός του και όνειρό του ήταν η κατεδάφιση του κτιρίου Ξενία. Στην πρόθεση του αυτή αντέδρασε τότε, τόσο ο πρώην Δήμαρχος , Δημοσθένης Ματάλας, εγώ και ο συμπολίτης μας Βαγγέλης Μητράκος. Στις ενστάσεις αυτές, πέρα από τα άλλα, τονίζαμε ότι το Ξενία αποτελούσε αξιόλογο αρχιτεκτονικό έργο, χαρακτηριστικό παράδειγμα της Αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του 1950, που έφερε την σφραγίδα του γνωστού Αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη και εν πάση περιπτώσει από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή είχε δρομολογηθεί η αποκατάστασή και αξιοποίησή του.

Τα ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα

Μετά από όλα αυτά, άκρατος σιωπή, κάτι «αστείες» [5] αιτιάσεις ακούγονται περί διεκδίκησης της ιδιοκτησίας του ακινήτου από τον Δήμο, όμως ο χρόνος περνά, το κτίριο ρημάζει και το σημαντικότερο, ο χρόνος παραχώρησης από τον ΕΟΤ τελειώνει, μιας και από το 2002 οι αρμόδιες Δημοτικές Αρχές δεν έχουν κάνει ΤΙΠΟΤΑ ! ! ! ! !

Σημειώσεις

  1. Το ενημερωτικό σημείωμα γράφεται λόγω των ενασχόλησης μου με την σύνταξη των Πολεοδομικών μελετών της ΕΠΑ αλλά και της δραστηριότητας μου στον Δήμο Σπαρτιατών ως Δημοτικού Συμβούλου.
  2. Δυστυχώς από ότι φαίνεται οι παλαιοκομματικές μέθοδοι δεν κατάφεραν να εξοστρακιστούν από το εκσυγχρονιστικό block (αν και στην προκειμένη περίπτωση λειτούργησαν «θετικά»).
  3. Στα αρχεία του Δήμου υπάρχει η σχετική πράξη παραχώρησης.
  4. Στο αρχείο της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου υπάρχει ο πλήρης φάκελος της Προμελέτης
  5. Λέω «αστεία» αιτίαση, γιατί ήδη το κτίριο έχει παραχωρηθεί στον Δήμο!