Με ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια ετοιμάζεται η Μονεμβάσια να υποδεχθεί την Εικόνα της Σταυρώσεως του Κυρίου που επιστρέφει στο χώρο όπου ανήκει, στον ενοριακό Ναό Ελκομένου Χριστού στην καστροπολιτεία της Μονεμβάσιας. Η τελετή υποδοχής που επιφυλάσσει η τοπικά κοινωνία θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 23 Μαΐου και ώρα 5:00 το απόγευμα, στο πλαίσιο της επιστροφής της εικόνας από το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, όπου φυλασσόταν από το 1980 μετά την κλοπή και την ανεύρεσή της. Στη συνεχεία θα λάβει χώρα η ενθρόνιση της εικόνας σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο εντός του παρεκκλησίου του Ελκομένου Χριστού και θα ψαλεί Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευσταθίου. Την επόμενη ημέρα, Τρίτη 24 Μαΐου, θα τελεσθεί θεία λειτουργία ιερουργούντος του κ. Ευσταθίου.

Η ιστορία της εικόνας

Η εικόνα της Σταύρωσης είχε κλαπεί το Νοέμβριο του 1979 από τρεις αρχαιοκάπηλους, οι οποίοι προκάλεσαν σοβαρότατες ζημιές στην εικόνα, εφόσον αφαίρεσαν το μουσαμά με την αγιογραφία και έπειτα τεμάχισαν την εικόνα. Η αστυνομία οδηγήθηκε το 1980 στην εξιχνίαση της υπόθεσης και στη σύλληψη των δραστών, ωστόσο το κακό είχε ήδη γίνει. Τη δύσκολη και απαιτητική προσπάθεια αποκατάστασης της εικόνας ανέλαβαν οι καλύτεροι αγιογράφοι της εποχής, η οποίοι πέτυχαν την επανασυγκόλληση των διαμελισμένων τμημάτων του τέμπλου και στη συνέχεια τοποθέτησαν το μουσαμά με την αγιογραφία του Ελκομένου.

Η εικόνα του Ελκομένου θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες και ωραιότερες της λεγόμενης Παλαιολόγειας Αναγέννησης και ως εκ τούτου αποτελεί ανεκτίμητης αξίας εκκλησιαστικό κειμήλιο. Η επιστροφή της εικόνας στη Μονεμβασιά έχει μεγάλη σημασία για τον τόπο, γιατί προέρχεται από τον μεγαλύτερο ναό της Κάτω Πόλης, του Ελκόμενου Χριστού. Ο ναός οφείλει την ονομασία του στην εικόνα που βρέθηκε εκεί στο τέλος του 12ου αιώνα με το Χριστό να εικονίζεται με το κεφάλι γερμένο προς τα κάτω από τον πόνο. Ο ναός χτίστηκε περίπου το 1000 μ.Χ. και δέχθηκε την πρώτη μετατροπή τον 12ο αιώνα και τη δεύτερη τον 14ο.μ.Χ, ενώ το παρεκκλήσι του Αγ. Ιωάννη πλάι στον ναό (όπου θα εκτεθεί η εικόνα) έχει τη δική του ιστορία, που ανάγεται στους 12ο-17ο αιώνες, οπότε μεγάλο μέρος του καταστράφηκε.

Σημειώνεται ότι αρχικά το Βυζαντινό Μουσείο διατύπωνε ενστάσεις σχετικά με την επιστροφή της εικόνας επικαλούμενο θέματα ασφαλείας. Το Μουσείο δεν επιθυμούσε την επιστροφή αφού η ενδεχόμενη απομάκρυνσή της θα αποδυνάμωνε αισθητά την έκθεση του. Τελικά την λύση έδωσε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο που τάχθηκε υπέρ της μετακίνησης.

Η επιστροφή της εικόνας της Σταύρωσης του Ελκομένου Χριστού στη Μονεμβάσια αποτελεί δικαίωση όλων των φορέων που είχαν ταχθεί υπέρ της επιστροφής της εικόνας στο φυσικό της χώρο, ιδιαίτερα δε του Μητροπολίτη Μονεμβασίας και Σπάρτης κ. Ευσταθίου και του πρώην Υφυπουργού Εξωτερικών κ. Π. Σκανδαλάκη, οι οποίοι από το 2006 είχαν ξεκινήσει ενέργειες για τη δημιουργία απαραίτητων υποδομών ασφαλείας στο Ναό του Ελκομένου Χριστού.

Η φύλαξη του χώρου όπου θα τοποθετηθεί η εικόνα θα πραγματοποιείται επί 24ώρου μέσω τελευταίας τεχνολογίας συστημάτων παρακολούθησης. Η εγρήγορση όλων των φορέων είναι αναγκαία καθώς οι επιτήδειοι καιροφυλακτούν…