Τελικά «λεφτά υπάρχουν» μόνον όταν υπάρχει όραμα και σχέδιο. Αλλιώς πρόκειται για ψηφοθηρικές υποσχέσεις που απαντούν στο θυμικό των πολιτών.

Η κεντροαριστερά απέτυχε να νικήσει τον ατομισμό των πολιτών και η κεντροδεξιά απέτυχε να αφυπνίσει την μεσαία τάξη.

Απέτυχαν αμφότεροι διότι δεν ενέπνευσαν μέσα από ένα ρεαλιστικό όραμα νέας κουλτούρας.

Όσα καταγράφονται παγκοσμίως δείχνουν και τον δρόμο διαφυγής και την πορεία της αποτυχίας.

Κάθε χώρα και κάθε κοινωνία για ένα μικρό τουλάχιστον διάστημα θεωρεί ότι έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι άλλων και ότι κατέχει την αλήθεια των πραγμάτων.

Όμως σήμερα κανένας πόρος και κανένα σχέδιο δεν αξιοποιείται αν προηγουμένως δεν τεκμηριώνεται και δεν ενσωματώνεται σε ένα έντιμο όραμα. Ένα όραμα είναι έντιμο όταν μπορεί στην γενιά στην οποία απευθύνεται να αποδώσει αποτελέσματα και οφέλη.

Δεν μπορεί να είναι όραμα η ανάπτυξη ενός τόπου για 100 χρόνια. Η ανάπτυξη δεν είναι η ανάκτηση της Πόλης...

Ας σταθούμε στο παράδειγμα της Λακωνίας.

Ποια είναι σήμερα τα δεδομένα; Ποιες είναι οι εντοπισμένες παθογένειες και ποιες οι κρυφές αδυναμίες; Ποια τα ατού και οι δυνάμεις; Ποιο το πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει η Λακωνία να αλλάξει ή να εξελιχθεί και ποιος ο κώδικας συνεννόησης όσων σχεδιάζουν και υλοποιούν την πολυπόθητη και πολύφερτη ανάπτυξη που όλο έρχεται και ποτέ δεν φτάνει;

Το προφίλ της Λακωνίας δεν διαμορφώνεται μόνον εκ των έσω, απ΄ότι δηλαδή υπάρχει, συμβαίνει και είναι ανάγκη αλλά και απ’ εξω. Δηλαδή η Λακωνία και κάθε νομός και τόπος ούτε αποκομμένος είναι, ούτε εκλεκτός, ούτε περιούσιος, ούτε δεύτερος.

Από τη στιγμή που τους πόρους και τα έργα δεν τα διεκδικούν άνθρωποι με κριτήρια μικροτοπικά, μικροκομματικά και μικρόψυχα και την ίδια στιγμή τίποτα δεν είναι μικρό και σε αυτόν που εξασφαλίζει, σχεδιάζει και κατανέμει, τότε αυτό που έρχεται είναι πραγματικός προοδευτισμός, ανοικτό μυαλό, συμφωνία στο ίδιο όραμα και σκληρή δουλεία. Πρόοδος όχι όπως ορίζεται πλέον κομματικά. Κεφάλαιο όχι όπως εντοπίζεται τεχνοκρατικά. Ναι η πολιτική έχει ρόλο (και έτσι και τα κόμματα) αλλά με όρια.

Η Λακωνία έχει διαμορφώσει εναγωνίως και μάλλον μονομερώς το προφίλ του τόπου που γέννησε την Μυθολογία, την Ιστορία και την Ουσία των πραγμάτων. Σε κάποιο βαθμό και σε εποχές πολύ μακρινές μπορεί να είχε συμβεί. Ωστόσο τη ρεαλιστική αναδόμηση και την πραγματική ανάπτυξη σήμερα δεν την σχεδιάζουν και δεν την διαπραγματεύονται άνθρωποι με ιδεοληψίες και εμμονές, με αγκυλώσεις και περιχαρακώσεις, με λατρείες αν θέλετε και με αφοσιώσεις αλλά επιστήμονες και πολιτευμένοι (εννοώ πολίτες) με αδιάψευστη τεκμηρίωση και με καταλυτικό ρεαλισμό.

Οι εποχές όπου το δέον αναμειγνυόταν με τον πρέπον και το δικαίωμα με την ευκαιρία έχουν περάσει, παγκοσμίως. Η Ελλάδα σήμερα καλείται να αντιδράσει έξυπνα. Η Λακωνία έχει την τύχη του πολιτισμικού αποθέματος, που είναι ένα μόνον στοιχείο στο σχέδιο εξέλιξης, που μάλιστα άλλοι τόποι δεν έχουν σε τέτοιο βαθμό ή και καθόλου. Η Λακωνία όμως πρέπει κάποια στιγμή να κοιτάξει τον καθρέφτη και να αποφασίσει αν της αρκεί η πατριδολαγνεία και η παρελθοντολογία ή αν μπορεί και θέλει να πρωταγωνιστήσει, όχι για να ξεχωρίσει έναντι άλλων αλλά για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ίδιων των πολιτών της και κυρίως των νέων ανθρώπων της που όσο και αν μειώνονται υπάρχουν και πρέπει να έχουν τον πρώτο λόγο, ίσως και τον τελευταίο.

Η Λακωνία δεν πρέπει να ξεχνά ότι είναι νομός που βρέχεται από θάλασσα και διασχίζεται από τον Ευρώτα. Σχέδια κι έργα που απαντούν στη διάβρωση, στην ξηρασία, στην υφαλμύρωση αλλά και στην αξιοποίηση υδατικού δυναμικού. Στην καλλιεργητική κατεύθυνση και στις πρακτικές καλλιέργειας και παραγωγής.

Η Λακωνία με μια μεγάλη ακτογραμμή και δύο μοναδικούς ορεινούς όγκους Ταΰγετο και Πάρνωνα πρέπει να συνειδητοποιήσει την σημασία της ουσιαστικής Πολιτικής Προστασίας, της ήπιας αλλά άμεσης και ουσιαστικής ανάπτυξης μέσα στο φυσικό, παραγωγικό και ενεργειακό τοπίο και πεδίο.

Η Λακωνία παράγει αλλά δεν γνωρίζει η αριστερά της τι ποιεί η δεξιά της. Δεν βλέπει, δεν ακούει, δεν ξέρει, τι υπάρχει, τι χρειάζεται, τι λείπει, τι έρχεται. Μόνον σκύβει, σκάβει και συλλέγει, πολλές φορές σε πατριαρχικές καλλιέργειες που όσο πόνο και πόθο κουβαλούν άλλο τόσο πάθος και πλάνη.

Η Λακωνία θέλει πρωτεύουσα πραγματική και όχι των βιβλίων, σε όψη και κόψη, με πολίτες που δεν θα καταφεύγουν σε ψυχοφάρμακα αλλά σε αθλητικά κέντρα, ανοικτά θέατρα, όμορφα ποτάμια, σε επαφή και άμεση συναναστροφή με τους πολίτες του κόσμου που δεν θα περνούν αλλά θα καταλήγουν σε αυτήν και από αυτήν θα εκκινούν.

Η Λακωνία θέλει όμορφες πόλεις και ζωντανά χωριά, πρότυπα αξιοποίησης των πόρων. Γύθειο ολοκληρωμένο και λειτουργικό. Μάνη ισορροπημένη. Μονεμβάσια ενοποιημένη. Σκάλα συνειδητοποιημένη. Γεράκι προσγειωμένο. Νεάπολη αφυπνισμένη. Ελαφόνησο νοιασμένη διαρκώς.

Ο πολίτης Λάκωνας και ο πολιτικός Λακωνας καλείται να προσαρμοστεί και να αποδώσει. Προηγουμένως να αξιοποιήσει και να διεκδικήσει όχι τόσο με το σθένος που γνώριζε μέχρι σήμερα αλλά με τα τεκμήρια που θα διαμορφώσει

Το Κράτος πρέπει να δείχνει τον δρόμο. Και αν δύσκολα μπορεί να συνεννοηθεί, οφείλει αυτό να το πετύχει η Αυτοδιοίκηση. Για να αξιώνει ένα χωριό κι ένας δήμος υποδομές, έργα και υπηρεσίες πρέπει να ανασκουμπωθεί και να συνεργαστεί. «Κατόπιν ενεργειών» κανενός δεν θα έρθει η βιώσιμη ανάπτυξη. Εκτός αν αυτός είναι ο Θεός. Χρειάζεται η ανάπτυξη που δεν θα εξαρτάται από τη συνεχή υποστήριξη και τελικά «συναλλαγή» αλλά θα αντέχει, θα παράγει, θα πολλαπλασιάζει αποτελέσματα συμβατά με τις ανάγκες αλλά και τον γενικό σχεδιασμό ενός δήμου, μιας περιφέρειας ενός κράτους.

Όσα κενά βέβαια υπάρχουν στην πολιτική σκέψη των πολιτών ίσως άλλα τόσα εντοπίζονται στην πολιτική ανάπτυξης που εχει εφαρμοστεί.

Για παράδειγμα, τάζεις Κέντρο Υγείας σε ένα τόπο αντί να εξασφαλίσεις άμεση συγκοινωνιακή πρόσβαση σε αυτόν. Υπόσχεσαι γιατρούς με πετραχήλια αντί να εδραιώσεις προληπτική ιατρική και τηλεϊατρική. Δεσμεύεσαι και δεσμεύεις πόρους για κτίρια και υποδομές που μέσα σε μια θητεία αιρετή γίνονται κουφάρια αχρείαστα αντί να επενδύσεις σε αυλη ανάπτυξη, σε κοινωνική αφύπνιση και συμμετοχή, σε υπέρβαση του φθαρτού και αποδέσμευση από το στατικό και ήδη ξεπερασμένο.

Τάζεις ΑΕΙ και ΤΕΙ εκεί που δεν επιβιώνει Δημοτικό Σχολείο. Αντί να εξασφαλίσεις τη ζωή και προκοπή των νέων οικογενειών που θα «γεννήσουν» σχολεία. Τάζεις εκατοντάδες μικρά έργα σε κάθε έναν που όταν φωνάξεις «πρόεδρε» θα γυρίσει. Τάζεις ακόμα μάντρες, αύλακες, καμπαναριά, γεφυράκια, που ναι μεν αφορούν στην καθημερινότητα αλλά ποιας κοινωνίας; Ποιας προοπτικής; Ποιας ανάπτυξης; Το σύστημα αυτό απέτυχε παταγωδώς. Αφού προηγήθηκε το έγκλημα της αστυφιλίας και η απαξίωση της υπαίθρου, επικράτησε μισός αιώνας σχεδόν κακής διαχείρισης της λάθος επιλογής. Μέσα σε τόσα χρόνια διαμορφώθηκαν παθογένειες, αποθρασύνθηκαν ελαττώματα, εδραιώθηκαν νοοτροπίες, αναπτύχθηκαν συστήματα και εκδιώχθηκε η κοινή λογική. Η κοινή λογική που διαφωνεί με τη πρωτοκαθεδρία του επιστήμονα έναντι του παραγωγού. Προσέξτε: Ο παραγωγός 30.000 τόνων εκλεκτού ελαιόλαδου έχει ανάγκη ενός βουλευτή για ένα κρεββάτι σε Νοσοκομείο... Συγκεντρώθηκε έτσι ο πραγματικός πλούτος σε 2-3 πόλεις... Την ίδια στιγμή εν ονόματι της πολυπόθητης εξακτίνωσης εξαθλιώθηκαν δομές και ιδέες. Εξ αιτίας της διασποράς και της ισότητας χάθηκαν πόροι και ευκαιρίες. Γιατί αυτά έγινα με λάθος τρόπο, σε λάθος χρόνο, και με ακατάλληλους ανθρώπους.

Ένας μικρός γεωγραφικά τόπος, όπως η Λακωνία, δεν μπορεί να έχει τόσους πολλούς Κυβερνήτες που όχι μόνον δεν συνεργάζονται αλλά δεν «γνωρίζονται». Τα καπετανάτα, τα κονάκια, τα λημέρια, είναι γνωρίσματα άλλης εποχής που καλό είναι να μας εμπνέουν για το κοινό καλό και όχι για την κοινή διχόνοια.

Ας γίνει λοιπόν το Κράτος πιο δίκαιο, πιο έντιμο, πιο άμεσο ώστε να σταματήσει αυτή η ακήρυχτη κόντρα Κράτους - Πολίτη, περιφέρειας - κέντρου, των πάνω με τους κάτω, των ημέτερων με τους ημέτερους, που έχει σαν αναπόφευκτο και ήδη καταγεγραμμένο αποτέλεσμα την αποτυχία και των δύο πλευρών που μοιραία διαμορφώνονται.