Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Είναι το κορυφαίο σύμβολο της απλότητας, της σεμνότητας και της ταπεινότητας του ανθρώπου. Είναι η λιτή και απέριττη έκφανση της εσωτερικής συγκρότησης των γνήσιων στοιχείων της υπόστασής του και ο προσδιορισμός, η αποκάλυψη και η έκφραση των πραγματικών χαρακτηριστικών του. Είναι η μονοσήμαντη απεικόνιση των ποιοτικών αξιών που στεφανώνουν τον άνθρωπο, οι οποίες είναι συνυφασμένες με την αληθινή ολοκληρωμένη παρουσία του. Είναι το θεμέλιο της διάπλασης της προσωπικότητάς του, το κύτταρο, ο σπόρος της εξελικτικής του πορείας για τη διαμόρφωση και την παγίωση της κοινωνικής ισότητας. Είναι η ζεστασιά και η θαλπωρή του περιβάλλοντος, που δίνει δύναμη στη ζωή, με έκδηλη τη φρεσκάδα της καλής διάθεσης και της ευχαρίστησης. Είναι η προστάτιδα της ανθρώπινης Φύσης από τη μητέρα φύση.

Στη φυσική κοιλότητα, στο εσωτερικό του διαβρωμένου βράχου ήλθε στον κόσμο μια ζωή, η οποία πολύ γρήγορα θα συμπορευθεί με τους ταλαιπωρημένους, τους αδύναμους και τους πεινασμένους και θα αναδειχθεί σε ένα επαναστατικό πολιτικό είδωλο, που θα αναγγείλει μια νέα κοινωνική τάξη, στο πλαίσιο μιας αποκαλυπτικής σκέψης της αλήθειας, της εντιμότητας και της ισότητας. Ξεπροβάλλει ένα σοβαρό κίνημα διαμαρτυρίας και ένα εξισωτικό μήνυμα, το οποίο θα αμφισβητήσει και θα πολεμήσει τη διάκριση αφέντη και δούλου. Με την αφήγηση πολλών παραβολών θα διεγείρει τα πλήθη και με το παράδειγμα του καλού Σαμαρείτη θα διδάξει την ηθική υποχρέωση της αλληλεγγύης και της αλληλοβοήθειας. Θα συγκρουστεί με την εξουσία του αυτοκράτορα, του έπαρχου της Ρωμαϊκής επαρχίας της Ιουδαίας και των αρχιερέων πραιτοριανών φρουρών και θα αγωνιστεί για την ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου των ανθρώπων, την εξάλειψη της φτώχειας, με την πάταξη της εκμετάλλευσης των Φαρισαίων υποκριτών.

Άρρηκτα συνδεδεμένη με τη γέννηση του Ιησού, δεν πρόκειται για μια χρονολογημένη ρουτίνα, έναν απλό θεσμό και τυπικό εορτασμό που έρχεται και περνάει σταθερά ημερολογιακά, όπου κάθε φορά προκύπτει στο διάβα του χρόνου η ίδια στάση. Δεν είναι ένα κοσμικό γεγονός για εκμετάλλευση της υψηλής κοινωνίας, του καλού υποτίθεται κόσμου, της θρησκειολογίας, της επικαιρότητας, του θεάματος, του καταναλωτισμού και της γαστρονομίας. Ούτε μια λαϊκή αξιοποίηση των συναισθημάτων από τον πανηγυρικό στολισμό δέντρων, ένα ξενόφερτο ειδωλολατρικό έθιμο που έχει για τα καλά εισβάλει στην ελληνική κοινωνία, ούτε η ανταλλαγή και η προσφορά δώρων, παρά η ανίχνευση των εσωτερικών αξιών που προσδιορίζουν και ταυτοποιούν τον πραγματικό άνθρωπο. Η λαμπρότητα δεν έρχεται από τον ουρανό, αλλά από την ακτινοβολία της νέας ζωής.

Και όμως, στο κατανυχτικό αυτό περιβάλλον της απόλυτης εσωτερικής γαλήνης της δημιουργίας του ανθρώπου, αναζητούμε κάτι. Μια αίσθηση, μια επιβεβαίωση, μια ελάχιστη πιστοποίηση της διαφορετικότητας, μέσα στο πλήθος της κοινωνικής μας μοναξιάς, πέρα από τις τυποποιημένες ευχές και τις παρωχημένες επιθυμίες. Απομονωμένοι μέσα στην ομίχλη από τα φανταχτερά λαμπιόνια της πόλης ψάχνουμε επίμονα μια χειρολαβή στήριξης, μια προσδοκία, μια ελπίδα. Μια επικύρωση της ύπαρξής μας, μια διέξοδο των δυσπιστιών και των αμφιβολιών μας. Για το πώς ερμηνεύουμε τον κόσμο, πώς τοποθετούμε τον εαυτό μας μέσα στον κόσμο και για το πώς διαβρωνόμαστε, φθειρόμαστε και αναλωνόμαστε από την πεζή και αγχοφθόρα πραγματικότητα.

Άνθρωπος και ζώα. Μια αναπόσπαστη φιλική σχέση και συμπόρευση. Η πολυεπίπεδη διαχρονική υποστήριξη και βοήθεια που παρείχαν και παρέχουν τα ζώα στον άνθρωπο είναι αναντικατάστατη. Με ιδιαίτερη κοινωνικότητα διέθεταν τη μυϊκή τους δύναμη στην υπηρεσία του, τότε που η μηχανή δεν υπήρχε και αποτέλεσαν και αποτελούν μεγάλο μέρος της διατροφής του. Διέμεναν και συμβίωναν στον ίδιο χώρο, μέχρι ο πολιτισμός να καθορίσει τα όρια της διαφορετικότητας. Οι υποχρεώσεις απέναντί τους πηγάζουν από τους διάφορους τρόπους που σχετίζονται με τις ανθρώπινες κοινωνίες, αφού διαθέτουν συναισθηματική συντροφικότητα και ψυχική πιστότητα. Είναι χαρακτηριστική η εικόνα του ψηφιδωτού που απεικονίζει τον Ορφέα με τη λύρα του να σαγηνεύει ακόμη και τα άγρια ζώα, το οποίο βρίσκεται στην λεγόμενη «Οικία των ψηφιδωτών» στη Σπάρτη. Όμως, με τη νεότερη συμφιλίωση/συγκατοίκηση ανθρώπων και ζώων, τους στερήσαμε τον φυσικό τους χώρο και τα φυλακίσαμε στα σπίτια μας προσπαθώντας να μειώσουμε το εύρος της μοναξιάς μας. Εκτός και αν, όπως υποστηρίζουν ειδικοί επιστήμονες, οι άνθρωποι ανταλλάσσουν συναισθήματα με τα κατοικίδιά τους, για να έχουν θετική επίδραση στην ψυχική τους υγεία και ότι τα άτομα που έχουν κατοικίδιο έχουν υψηλότερη ψυχολογική ευημερία και μακροζωία.

Η καταγωγή του ανθρώπου δεν προδιαγράφει την πορεία του, ούτε τον κατατάσσει στην αντίστοιχη κοινωνική βαθμίδα, που η τάξη των ισχυρών επιχειρεί να εδραιώσει και να σταθεροποιήσει, όπου ανίκανοι γόνοι προβεβλημένων οικογενειών αναρριχώνται ακόμη και σε ύπατα αξιώματα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Οι πνευματικές δυνατότητες του ανθρώπου δεν σχετίζονται με το γενεαλογικό δέντρο-πιστοποιητικό του, την προέλευση της οικογένειάς του, τους προγόνους του ή από τον τόπο και τον χώρο που γεννήθηκε. Η θέση αυτή συνάγεται από πλείστα παραδείγματα και δεν γίνεται αποδεκτή η κατάταξη της ανθρώπινης υπόστασης σε κλίμακες από τα πολιτικά, κοινωνικά και περιουσιακά στοιχεία του αμέσου περιβάλλοντος. Η υπακοή, η υποταγή και η δουλοπρέπεια αναιρούνται από τα ελεύθερα μυαλά, τα οποία δεν δέχονται τον περιορισμό της ανθρώπινης ύπαρξης, της αξιοπρέπειας, της σωστής και ελεύθερης στάσης και συμπεριφοράς.

Μια προσδοκία γεννιέται-αναγεννιέται για έναν διαφορετικό κόσμο, στον οποίο θα κυριαρχεί η συμφιλίωση του ανθρώπου με τον άνθρωπο.