Αν το καλοσκεφτείς αυτή η υπερβολική συμπάθεια στα όρια της αγάπης για τη Μαρία Αλιφέρη δεν είναι κάτι το αμιγώς επίκτητο. Περνάει από γενιά σε γενιά, κυλάει στο DNA μας εδώ και δεκαετίες, σαν πολιτιστική κληρονομιά. Η μεγαλύτερη απόδειξη γι' αυτό είναι πως πολλοί από μας, όσοι δηλαδή ήταν μωρά ή απλά αγέννητοι όταν προβάλλονταν τα τηλεπαιχνίδια Τα Τετράγωνα των Αστέρων, το Κάνε Ό,τι Κάνω ή η σειρά Η Κραυγή των Λύκων στις αρχές του 80', νιώθουν λες και την ξέρουν, σαν να μεγάλωσαν μαζί της. Στην πραγματικότητα την έχουν δει σε μία σκηνή των Απαράδεκτων να λέει «Και μην ξεχνάτε σας αγαπώ», σε κάποιο μετέπειτα guest στο Εκείνες κι Εγώ ή στα Εγκλήματα.

Μια φασματική φιγούρα, τηλεοπτικά ονειρική, από εκείνες που κάνουν την εικόνα να λάμπει. Η Μαρία Αλιφέρη έχει ένα άστρο μόνιμα λαμπυρίζον πάνω από το κεφάλι της, μέσα στα μάτια της, ανάμεσα στα λόγια της. Και πόσο λίγο την ξέρεις τελικά, ούτε που φαντάζεσαι.
Συναντηθήκαμε στο σπίτι της πριν λίγο καιρό. Αυτή είναι η υπέροχη ιστορία της.

Από Αλειφεροπούλου, Αλειφέρη
«Άμα σου πω ότι ούτε που το κατάλαβα πώς μου κόψανε το επίθετο, θα με πιστέψεις; Ήμουν στη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, 1ο έτος, μ' έχουν δει σε μία εκδήλωση του Εθνικού και με καλούν στην τηλεόραση για πρωταγωνίστρια. Ο διευθύνων εκεί, το No1, 80 ετών μου λέει, «να το κάνουμε Αλιφέρη είναι πιο εύηχο». Η δικιά σου η πονηρή η επαρχιώτισσα τότε ακόμα, με 2 χρόνια στην Αθήνα, λέω «ναι», παρόλο που δεν έπρεπε γιατί στο Εθνικό τότε απαγορευόταν να κάνεις το οτιδήποτε εκτός σχολής, όποτε σκέφτηκα πως αν γίνει Αλιφέρη δεν θα με γνωρίσουν οι καθηγητές μου. Τόσο βλαξ και αφελής ήμουν. Τηλεόραση στο σπίτι δεν είχα ακόμα. Με μένα έσπασε αυτό το κατεστημένο στο Εθνικό. Πριν από την κλάση μου είχανε διώξει κόσμο. Το είχαν αυστηρό, δια ροπάλου να παίξεις στην τηλεόραση πριν τελειώσεις τη Σχολή. Άσχετο επαρχιωτάκι, φοιτήτρια Νομικής ακόμα, πού να ξέρω;».

Τα άγουρα χρόνια
«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στον Άγιο Ιωάννη της Σπάρτης. Ήρθα το 1967, έβγαλα την τελευταία τάξη του Γυμνασίου στη Μαράσλειο και μετά μπήκα στη Νομική. Την τελείωσα μαζί με την Δραματική. Χωρίς άδεια δεν επιτρεπόταν να παίξεις στο θέατρο τότε, μετά από κάποια χρόνια άλλαξε κι αυτό. Μια αλλαγή με την οποία συμφωνώ και διαφωνώ. Το θέατρο θέλει εκπαίδευση, δεν είναι ότι θα γίνεις ηθοποιός στη σχολή, μην νομίζεις, αλλά συμμαζεύει το μυαλό σου, τον στόχο σου, παίρνεις πράγματα που σου χρειάζονται. Θεωρώ ότι τότε ήταν πιο φρουρημένο το επάγγελμα. Από την άλλη, δεν μπορείς έναν που έχει ταλέντο να τον εμποδίσεις από αυτό που έχει γεννηθεί να κάνει. Υπήρχε βέβαια και τότε μια ειδική επιτροπή από την οποία περνούσες ως ταλέντο κατ' εξαίρεσιν αν δεν είχες τα χρήματα να το σπουδάσεις ή για κάποιον άλλο λόγο. Αυτό το ξέφραγο που επικρατεί σήμερα στο θέατρο δεν ξέρω αν είναι τόσο καλό».

Με το βουνό έγινε φίλη
«Αν πηγαίνω στον Άγιο Ιωάννη; Ου, συνέχεια! Η τρέλα μου είναι. Κάτω μεγάλωσα, έχω μνήμες. Παλιά που είχαμε Δευτέρα αργίες στο θέατρο έφευγα Κυριακή και γύριζα Τρίτη. Είναι το ησυχαστήριό μου, η δύναμή μου ολόκληρη. Ο Ταΰγετος έχει φοβερή ενέργεια. Έχω ανέβει πάνω από 20 φορές, από παιδάκι μέχρι πριν 5-6 χρόνια. Κορυφή- κορυφή. Και κυρίως ανεβαίναμε του Προφήτη Ηλία, με τα αδέρφια μου, με φίλους. Δύσκολη ανάβαση, αλλά αγαπημένη. Μέχρι την Κρήτη βλέπεις κάτω. Είναι ενεργειακό βουνό, τούρμπο. Παθαίνεις πλάκα.

Έχω ανέβει το Σινά, μέχρι την κορυφή. Καταπληκτικό, ένα γυμνό πράγμα. Αρχίσαμε να το ανεβαίνουμε με μία καλή μου φιλενάδα αμέσως μετά την Ανάσταση.

Νύχτα, 12μιση ώρα. Μέχρι ενός σημείου πήγαμε με γκρουπ και οδηγό και στα τελευταία 500 μέτρα μας παράτησε μόνους. Κοιταζόμαστε με τη φίλη μου, συνεννοηθήκαμε με τα μάτια και συνεχίσαμε, μέχρι την κορυφή. Έχω πάει και στο Κιλιμάντζαρο. Έχω τρέλα με τα βουνά έτσι κι αλλιώς. Στον κόσμο, όπου έχω πάει ανέβηκα βουνά. Δεν μ' αρέσει η πόλη. Η θάλασσα με γαληνεύει, αλλά το βουνό με εξιτάρει πνευματικά, με απογειώνει, «φεύγω». Μια ζωή στο φεύγα, αυτή είναι η φύση μου. Ζώδιο; Ταύρος. Επηρεαζόμαστε από τα πάντα, το λένε και οι επιστήμονες, έχουμε επιδράσεις από το σύμπαν θέλουμε δεν θέλουμε. Είναι ολόκληρη επιστήμη. Εδώ επηρεάζονται τα φυτά, η θάλασσα, τα δέντρα. Εγώ δεν θα επηρεαστώ»;

Στίχοι: Μαρία Αλειφέρη
«Γράφω στίχους από παιδάκι. Μόλις ήρθα στην Αθήνα, και πρωτοάκουσα Κώστα Χατζή, μαγεύτηκα. Παίρνω που λες κάτι στίχους και πάω και χτυπαώ την πόρτα στη ψύχρα στο μαγαζί που τραγουδούσε. Μου άρεσε το πρωτόγονο που εξέπεμπε. «Δεν ξέρω αν παίρνετε στίχους» του λέω, «αλλά μ' αρέσετε πάρα πολύ, θα ήθελα να σας δώσω αυτό», του λέω και του δίνω το χαρτί. Μεγαλώνοντας κάνεις απολογισμό, τους ανθρώπους, τους δασκάλους που λειτούργησαν διδακτικά για σένα. Αυτός ο απλοϊκός άνθρωπος, ο τσιγγάνος, μου μετέφερε τόση σοφία. Ήταν ο πρώτος μου δάσκαλος. Δουλέψαμε ώρες ολόκληρες στο Σκορπιό που τραγουδούσε, εγώ σαν φοιτητριούλα Νομικής ακόμα. Στην Αθήνα οι πρώτες σωστές κουβέντες που άκουσα ήταν εκείνες του Κώστα Χατζή. Απλές, αληθινές, ανθρώπινες, σοφές με πολλή αγάπη. Είναι ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου.

Έχω αγαπημένους ανθρώπους στο χώρο, αλλά έχω κι ενδιαφέροντα πολλά. Ψάχνομαι, μελετάω, τώρα σπουδάζω Αρχαία Ελληνικά. Θα πεθάνω με το βιβλίο στο χέρι, άσ' το, μην το ψάχνεις».

Κλειστή σαν όστρακο
«Δικηγόρος δεν ήθελα να γίνω ούτε μια στιγμή στη ζωή μου. Ψυχολόγος όμως ναι, αλλά τότε, εκείνα τα χρόνια έπρεπε να κάνεις 6-7 Ιατρική γιατί δεν υπήρχε Ανώτατη Σχολή Ψυχολογίας και άλλα 5 χρόνια ειδικότητα. Τελικά ψυχολόγησα και ψυχαναλήθηκα σαν ηθοποιός. H δουλειά αυτή είναι ψυχοθεραπευτική αν έχεις μάθει να δουλεύεις το μέσα σου, κι αυτό με ενδιέφερε πάντα. Μπορείς να πάρεις πολλά δώρα, να πάθεις πατατράκ, ν' ανέβεις σ' ένα καλάμι και ν' αρχίσεις να τρέχεις, να γίνεις χειρότερος απ' ό,τι ήσουν. Μπορείς όμως και να κόψεις χιλιόμετρα, να πάρεις την πεμπτουσία αυτής της τέχνης που είναι συγκλονιστική. Αν γυρνούσα το χρόνο πίσω ίσως να έκανα πιο πολύ κινηματογράφο. Αλλά όταν βγήκα εγώ στη δουλειά το σινεμά είχε αρχίσει να παρακμάζει. Δεν γίνονταν καν ταινίες, ο Φίνος είχε κλείσει, βιντεοταινίες γίνονταν. Θέατρο έχω κάνει πολύ αλλά το επισκίαζε η δύναμη της τηλεόρασης. Χαίρομαι την αναγνωρισιμότητα που έχει φέρει η τηλεόραση, αλλά το θέατρο είναι άλλο πράγμα. Αυτή την εποχή γράψω έναν γυναικείο μονόλογο αλλά δεν θα σου πω τίποτα παραπάνω. Βασανίζομαι πραγματικά. Από μικρή είμαι με ένα χαρτί στο χέρι».

Ίσως αδικήθηκαν λίγο τα θεατρικά μου, αλλά είμαι μια χαρά, πανευτυχής. Δεν ήταν ο πρώτος στόχος μου η δόξα.

«Ηθοποιός έγινα επειδή ήμουν πάρα πολύ κλειστό παιδί, ένα «όστρακο», αλλά σκεπτόμενο και αισθανόμενο, με ερωτηματικά που δεν μπορούσαν να μου τα απαντήσουν ούτε το σχολείο ούτε ο περίγυρος. Πάρα πολύ κλειστό παιδί, όχι παθητικό, κλειστό, αλλά από μέσα κανονικό «ηφαίστειο». Είχα αποφασίσει να γίνω ηθοποιός χωρίς να χω δει ποτέ μου θέατρο, πού να το δω; στην επαρχία; Το κίνητρό μου ήταν να βρω τις απαντήσεις σ' αυτά που έβραζαν μέσα μου και να τα επικοινωνήσω, να τα εκφράσω. Αυτό που έγινε στο τέλος ήταν αυτό που ήθελα, να θεραπεύσω την ψυχή μου και- μέσα σε χιλιάδες εισαγωγικά- να θεραπεύσω τους άλλους. Αυτός ήταν ο προορισμός μου. Αυτή η δουλειά με διάλεξε. Με το που μπήκα στη σχολή ήταν σα να μου 'δωσε κάποιος μια κλωτσιά και με πέταξε ψηλά. Δεν ήξερα τι μου γινότανε. Μπήκα σ' ένα στούντιο, έβλεπα φωτάκια, κουμπιά, ούτε που τα ΄χα ξαναδεί».

Ο καθένας μας έχει ένα ιδιαίτερο γνώρισμα μια δική του ιδιοσυγκρασία, αρετή, σφραγίδα. Υπάρχουν προδιαγεγραμμένα, ένα πλαίσιο που κινούμαστε και το ελεύθερο της βούλησης είναι αυτό που θα μας πάει. Δεν είμαστε εμείς ο ανώτερος νόμος.

Αγαπάς τη Μαρία. Απόδειξη:
«Με τα Τετράγωνα των Αστέρων (1980) έγινε μεγάλο μπαμ από την πρώτη στιγμή. Πρωτοφανής ανταπόκριση. Η εκπομπή βάραγε «κόκκινα» στην τηλεθέαση. Κάθε εβδομάδα έφταναν χιλιάδες γράμματα, ζητούσαν συμβουλές, έγραφαν υπέροχα λόγια, ο κόσμος στηνόταν έξω από το στούντιο, κανείς δεν πίστευε αυτό που συνέβαινε και πρώτη απ' όλους εγώ. Είχα πάθει overdose αγάπης.

Στην 6η, 7η εκπομπή που λες, κλείνοντας λέω «καλήνύχτα και μην ξεχνάτε, σας αγαπώ». Μου βγήκε αυθόρμητα. Από την επόμενη κιόλας μέρα έγινε σλόγκαν. Το έλεγε ο κόσμος στο δρόμο, έγινε χαμός.

«Αν λέω σ' αγαπώ στη ζωή μου; μα αυτή είναι η ουσία του ανθρώπου. Άμα δεν το ΄χεις αυτό, τι έχεις; Έχω αγαπήσει κι έχω αγαπηθεί πολύ. Δεν σου τα λέω «συναισθηματικούλια», αλλά ουσιαστικά. Νομίζω ότι η φύση της ανθρώπινης ζωής είναι η αγάπη. Απλώς δεν την έχουμε βρει όλοι. Ακόμα κι ένας δολοφόνος μπορεί να σκοτώσει έχοντας ως κίνητρο την αγάπη, αλλά να μην μπορεί να το διαχειριστεί γιατί είναι πρωτόγονο. Εγώ που την έχω βρει να την πετάξω;

Η κομμένη εκπομπή
«Τώρα τι θες και τα σκαλίζεις; αφού επιμένεις και μόνο θα σου πω τι είχε γίνει τότε. Τώρα μπορώ να τα πω ανοιχτά. 1981. Μετά τις εκλογές που βγήκε το ΠΑΣΟΚ η εκπομπή κόπηκε επειδή θεωρήθηκε «σύμβολο» της προηγούμενης κυβέρνησης. Εγώ δεν μίλησα ποτέ γι' αυτό τότε. Έφαγα την τιμωρία, έγινα δυνατότερη και τελείωσε. Θες ν' ακούσεις την απάντησή μου; Υπάρχουν φανερές, κρυφές Χούντες. Έχω ζήσει και τα 'χω πληρώσει όλα. Πάντα κάποιος με θεωρούσε του Απέναντι. Επειδή χτυπούσα κορυφές στην τηλεθέαση το κάθε κόμμα ήθελε να με προσεταιριστεί. Αλλά εγώ δεν είχα νταβατζήδες, δεν ήθελα προστάτες ούτε πολιτικές 'ομπρέλες'. Είμαστε πια στον πάτο, δεν την πιστεύω πια την πολιτική. Θέλει άλλους ανθρώπους, οραματιστές. Δεν την αγαπάω, δεν την εμπιστεύομαι».

Κάθε φορά που άλλαζε κυβέρνηση έτρωγα κι από μια φάπα. Αυτό γινόταν πάντα.

«Τα κυκλώματα; Θα σου πω, μπορούν να σε φρενάρουν, να σε ταλαιπωρήσουν, να σε καθυστερήσουν, δεν μπορούν όμως να σε θάψουν. Πολύ δύσκολο και στο λέω εκ πείρας. Έφαγα χώμα για βλακείες καμιά δεκαριά φορές στη ζωή μου, από αδικία όχι από αποτυχία μου. Τίποτα παιδί μου, αν κάτι είναι να γίνει δεν σε σταματάει. Αλλά να σου πω κάτι; έτσι είναι η ζωή ολόκληρη, όχι μόνο η πολιτική. Θέλει πείσμα, ο φίλος, η σχέση, όλα μανάρι μου θέλουν πείσμα».

Μαρία η ρεαλίστρια
«Αφόρητα ρομαντική εγώ; Όχι, με τίποτα. Έχω μια πολύ ρεαλιστική αντίληψη για τον έρωτα, τον σύντροφο, το γάμο. Είναι να σου λάχει για να πετύχει. Τη δουλειά την κυνηγάς, την καριέρα επίσης. Με έναν άντρα αν είναι να ταιριάξεις, να τακιμιάσεις, έγινε. Κι άλλο έρωτας, άλλο γάμος ή σχέση ζωής. Πρέπει να σκαφτούν τα βαθύτερα στρώματα της ψυχής για να γίνει κάποιος ο άνθρωπός σου. Συμβατικά δεν θα μπορούσα να παραμείνω με κάποιον, ούτε με σφαίρες. Άλλες παντρεύονται και κάνουν παιδιά για να πάρουν εκπομπή στην τηλεόραση. Σήμερα παρά ποτέ ψάχνουν για πλούσιο σύζυγο. Το γράφει το κούτελό τους».

Από χαστούκια; Έχω φάει πολλά. Το λέω και στους μαθητές μου «Να κάνετε λάθη, μην τα φοβάστε. Αλλά να μαθαίνετε από αυτά. Δεν περπατάτε αλλιώς».

«Θα σου πω το βασικό λόγο που δεν έκανα παιδιά. Είχα να λύσω πολλά με τον εαυτό μου. Δεν ένιωθα ότι είμαι υπεύθυνη να μεγαλώσω ένα παιδί. Είναι βέβαια και θέμα συγκυριών η απόκτηση ενός παιδιού. Είχα κόμπους, ήμουν δεμένη. Επίσης, το παιδί τι είναι στην ουσία; η μεγαλύτερη ευκαιρία να αποδεσμεύσεις αγάπη. Εμένα από νωρίς η κάνουλα αυτή ήταν μονίμως ανοιχτή. Πιτσιρίκα ονειρευόμουν να είμαι πλούσια και να έχω πολλά παιδιά, από όλο τον κόσμο, να τα μεγαλώνω, να τα μορφώνω και να τα αφήνω να φεύγουν. Το 'χω αυτό, το κατάφερα, έχω μαθητές, έχω ανίψια. Δεν σκέφτηκα να κάνω ένα παιδί για να με προσέχει στα γεράματα, δεν μπορώ να το διανοηθώ αυτό ό,τι ήθελα και έκανα ήταν από μια βαθιά ανάγκη. Αυτό ήθελα και η ζωή μου το 'δωσε».

Από τη ζωή δεν πετάς τίποτα, όλα έχουν λόγους που συμβαίνουν. Αν τους βρεις, ζεις αρμονικά.

«Διδάσκω ναι, άλλη μεγάλη απόλαυση, ισοδύναμη με τη χαρά που νιώθω στο σανίδι. Πρώτα απ' όλα είναι πάρα πολύ δημιουργικό. Μαθαίνεις. Αυτό το πάρε- δώσε με τα νέα παιδιά σε κάνει να ψάχνεσαι, να διευρύνεσαι. Τους μαθαίνεις και μαθαίνεις κι εσύ. Αν με αγχώνει ο χρόνος που περνάει; Απαπα, όχι. Και αύριο να φύγω, είμαι πανέτοιμη. Όχι αγάπη μου, το εννοώ, μην χτυπάς ξύλο. Στο λόγο της τιμής μου. Όσο πιο πολύ ανακαλύπτεις και μαθαίνεις τη ζωή τόσο περισσότερο ο θάνατος σου φαίνεται σαν κάτι πολύ φυσιολογικό, όχι απειλή. Αλλά αυτό προϋποθέτει αυτό που σου λέω: «σκάψιμο»».

Η Μαρία και ο Θεός
«Αν πιστεύω; Ε τώρα με ζορίζεις και θ' ανάψω και κανονικό τσιγάρο, μαζί με το ηλεκτρονικό. Ναι, καπνίζω ασύστολα χρόνια. Τρώω σωστά και τέτοια, αλλά το τσιγάρο τσιγάρο. Αν πιστεύω στο Θεό λοιπόν; Στο Θεό που είναι μέσα μας, ναι. Μην κοιτάς τριγύρω σου με απορία, τα μανουάλια τα έχω σαν διακοσμητικά. Πιστεύω έμμεσα, γιατί τον Θεό τον έχουμε κι Αυτόν σακατέψει. Αν δεν Τον βρεις μέσα σου, δεν θα αισθανθείς καλά ποτέ. Πιστεύω ότι υπάρχουν δυνάμεις ανώτερες, δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου. Αλλά Θεός δεν είναι κανένας Κύριος με γένια στο έξω σύννεφο δεξιά. Αν δεν βρεις μέσα σου αυτό το ιερό κομμάτι, δεν έχει καμία σημασία να σταυροκοπιέσαι σε κάποιον Θεό. Τίποτα μεταφυσικό, όλα φυσικά είναι. Σε βαθμό που δεν θα το πιστεύεις. Θα με θυμηθείς κάποια στιγμή γι' αυτό που σου λέω».

Ενεργειακά το ψάχνω από την κούνια μου

«Περισσότερο μελετάω τις εσωτερικές παραδόσεις, από πολύ νωρίς. Από την εμπειρία ζωής επιβεβαιώνονται πράγματα. Εκείνο το σοβαρό ατύχημα που είχα, ας πούμε, πριν χρόνια, το έζησα δευτερόλεπτο προς δευτερόλεπτο. Δεν έχασα καθόλου τις αισθήσεις μου. Έγινα λιώμα. Κινδύνεψα να φύγω και σώθηκα. Ήμουν στην εντατική, σε καταστολή. Σπασμένος πνευμονοθώρακας. Μέχρι πριν το ατύχημα ό,τι έλεγα και πίστευα ήταν πολύ θεωρητικό. Όταν συνέβη αυτό, μπήκε η σφραγίδα. Αποδείχθηκε πως αυτά που έλεγα τα πίστευα πραγματικά. Το αντιμετώπισα ψύχραιμα, δεν γκρίνιαξα ούτε μια στιγμή, δεν παραπονέθηκα, δεν είπα «γιατί σε μένα αυτό;». Επέλεξα τον πιο δύσκολο τρόπο θεραπείας. Δηλαδή όταν μας έρχονται τα καλά δεν τρέχει τίποτα κι όταν μας έρχεται το κακό ν' αρχίζουμε τα «γιατί σε μένα»; Και γιατί δηλαδή σ' όλους τους άλλους να τυχαίνουν διάφορα κι όχι σε μένα; Εγώ 'πήγα και γύρισα', άλλους δεν τους φέρνει πίσω ποτέ. Δεν θέλει ψευδαισθήσεις η ζωή μανάρι μου. Θέλει καθαρή ματιά. Ούτε και γκρίνια γιατί σ' αδυνατίζει ολόκληρο. Φευγοντας από το νοσοκομείο οι γιατροί μου είπαν πως ήθελα και γύρισα, το πάλεψα. Η ψυχολογική διάθεση έχει σημασία για όλα. Μόνοι μας αποδυναμωνόμαστε. Δεν φταίει κανείς άλλος. Μην τα φορτώνετε αλλού».

Επιμέλεια: Μαριλέλλα Αντωνοπούλου
Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου Watkinson
Πηγή: ladylike.gr