Επιστημονικές εξελίξεις που αναμένεται να ξεχωρίσουν τη χρονιά που μας έρχεται

ΚΟΣΜΟΣ. Με την επιστημονική κοινότητα να συνεχίζει τη μάχη κατά του κορονοϊού και τη φονική πανδημία του, το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Science δημοσίευσε τις προβλέψεις του για τις επιστημονικές εξελίξεις που αναμένεται να τραβήξουν τα φώτα της δημοσιότητας τη νέα χρονιά.

Μερικές από αυτές είναι:


- Διερεύνηση της προέλευσης του κορονοϊού:

Μετά τους εμβολιασμούς και το κύμα αισιοδοξίας για την καταπολέμηση της πανδημίας, ήλθε η ώρα να διερευνηθεί και το πώς ακριβώς ξεκίνησε. Μια δεκαμελής διεθνής επιστημονική ομάδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) θα ταξιδέψει αρκετές φορές μέσα στο έτος στην Κίνα ώστε να πραγματοποιήσει συστηματική έρευνα για την προέλευση του Covid-19 ένα θέμα με ιδιαίτερη πολιτική ευαισθησία, δεδομένης της υφιστάμενης διαμάχη ΗΠΑ και Κίνας για την χώρα προέλευσής του. Μεταξύ άλλων, θα εξετασθεί αν όντως ο κορονοϊός πρωτοεμφανίσθηκε σε νυχτερίδες, το πότε, το πού και το πώς μεταδόθηκε στους ανθρώπους, το κατά πόσο υπήρξε κάποιο άλλο ενδιάμεσο ζώο που διευκόλυνε την μετάδοση στους ανθρώπους και το σημαντικότερο, πώς θα αποτραπεί μια μελλοντική, παρόμοια, ιογενής πανδημία.

- Νέα εξειδικευμένα φάρμακα για τον κορονοϊό:

Παράλληλα με τους εμβολιασμούς, συνεχίζεται η προσπάθεια των ερευνητών και των φαρμακευτικών εταιρειών για τη δημιουργία νέων εξειδικευμένων φαρμάκων καταπολέμησης του κορονοϊού, τα οποία θα δυσκολεύουν την μετάδοση και θα θεραπεύουν τα συμπτώματα της νόσου. Τη χρονιά που μας πέρασε, μόνο το αντιικό remdesivir και μια χούφτα άλλων φαρμάκων, όλα σχεδιασμένα για τη θεραπεία άλλων παθήσεων, έδειξαν έστω και περιορισμένα οφέλη κατά της νόσου. Φέτος, με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης και των υπερυπολογιστών, περισσότερα από 590 πειραματικά φάρμακα βρίσκονται σε εξέλιξη, σύμφωνα με πληροφορίες. Ελπίζεται ότι θα βρεθεί, όπως και στην περίπτωση του ιού HIV του AIDS, κάποιο «κοκτέιλ» φαρμάκων που θα «φρενάρει» αποτελεσματικά τον κορονοϊό. Το πιθανότερο όμως είναι να χρειαστούν αρκετά χρόνια, εωσότου ολοκληρωθούν οι κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.

- Κλιματική αλλαγή:

Το 2021 αναμένεται η προσθήκη της έκτης επιστημονικής έκθεσης αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την υπερθέρμανση του πλανήτη, οκτώ χρόνια μετά την προηγούμενη. Περισσότεροι από 700 διεθνώς αναγνωρισμένοι επιστήμονες, συμμετείχαν εθελοντικά στην έκτη έκθεση, που καθυστέρησε λόγω της πανδημίας και αναμένεται να δώσει ακόμη πιο καθαρή εικόνα για τις επιδράσεις του ανθρώπου στο κλίμα. Τα ευρήματα θεωρούνται ότι θα έχουν μεγαλύτερη αξιοπιστία χάρη σε μια νέα γενιά κλιματικών μοντέλων και σεναρίων προσομοίωσης που έχουν αναπτυχθεί στο μεταξύ. Το Νοέμβριο του 2021 θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη της Σκωτίας η επόμενη σύνοδος κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, όπου ελπίζεται ότι θα ληφθούν πιο αποφασιστικά μέτρα με βάση τις επιστημονικές εισηγήσεις.

- Νέα ρομπότ ρόβερ στον 'Αρη:

Λόγω της ιδιομορφίας της ατμόσφαιράς του, η προσεδάφιση στον «κόκκινο» πλανήτη» αποτελούσε ανέκαθεν δύσκολο εγχείρημα για τις διαστημικές υπηρεσίες. Από τα 18 σκάφη που έχουν σταλεί στην επιφάνεια του τα τελευταία 50 χρόνια, τα οκτώ έχουν συντριβεί. Φέτος δύο ακόμη σκάφη, ένα αμερικανικό και ένα κινεζικό, θα επιχειρήσουν να προσεδαφιστούν στον 'Αρη, φέρνοντας μαζί τους και ρομπότ ρόβερ. Το Φεβρουάριο το μεγέθους SUV ρόβερ Perseverance της NASA προγραμματίζεται να φθάσει και να συλλέξει δείγματα που θα επιστραφούν στη Γη, ενώ την ίδια περίοδο θα φθάσει και η κινεζική αποστολή Tianwen-1 που θα θέσει σκάφος σε τροχιά και θα κατεβάσει ένα μικρότερο ρόβερ, σε μέγεθος αμαξιού του γκολφ. Αν η προσπάθεια αυτή της Κίνας στεφθεί με επιτυχία, θα είναι η πρώτη φορά που θα «πατήσει» στον «κόκκινο» πλανήτη».

- Εκτόξευση του πολυαναμενόμενου διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb:

Μετά από διαδοχικές πολυετείς καθυστερήσεις, το φθινόπωρο αναμένεται η εκτόξευση, από τον ευρωπαϊκό πύραυλο Ariane 5, του αμερικανικού διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb. Το διαστημικό τηλεσκόπιο των 8,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο και αποτελεί τον διάδοχο του ιστορικού Hubble. Με κάτοπτρο 6,5 μέτρων και καλυμμένο με χρυσό, το James Webb θα έχει εξαπλάσια ισχύ σε σχέση με το Hubble και θα είναι αρκετά ευαίσθητο για να μπορεί να «βλέπει» για πρώτη φορά τις ατμόσφαιρες σχετικά κοντινών εξωπλανητών.

- Παρατήρηση των πρωτεϊνών πιο καθαρά από ποτέ:

Οι βιολόγοι και άλλοι επιστήμονες ευελπιστούν ότι φέτος θα βελτιώσουν σημαντικά την ανάλυση του κρυο-ηλεκτρονικού μικροσκοπίου (Cryo-EM), καταφέρνοντας έτσι να μελετήσουν τις δομές των πρωτεϊνών με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, κάτι που θα βοηθήσει σημαντικά στην κατανόηση διαφόρων ασθενειών. Το Cryo-EM έχει μεγαλύτερες δυνατότητες από την πιο παραδοσιακή κρυσταλλογραφία ακτίνων-Χ και το 2020 για πρώτη φορά πέρασε το «κατώφλι» της ανάλυσης σε επίπεδο ατόμου, ενώ φέτος αναμένεται περαιτέρω πρόοδος.

- Νέο αντικαρκινικό φάρμακο προ των πυλών:

Για περισσότερες από τρεις δεκαετίες, οι επιστήμονες προσπαθούν να επιτύχουν τη συρρίκνωση όγκων μέσω αδρανοποίησης της πρωτεΐνης (KRAS) που διευκολύνει την ανάπτυξη αρκετών καρκίνων. Έως τώρα δεν είχε βρεθεί τρόπος να μπλοκαριστεί η δράση της KRAS, αλλά φέτος αναμένεται να εγκριθούν από την αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) τα πρώτα φάρμακα γι' αυτό το σκοπό, τα οποία μέσα στο 2020 έδειξαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε πειραματόζωα και στη συνέχεια σε καρκινοπαθείς. Πρώτο αναμένεται να είναι η σοτορασίμπη (sotorasib) της εταιρείας Amgen για τον καρκίνο των πνευμόνων.

- Ένα ακόμα βήμα για την παραγωγή ενέργειας από σύντηξη:

Ο επί Βρετανικού εδάφους Joint European Torus (JET), ο μεγαλύτερος αυτή τη στιγμή αντιδραστήρας σύντηξης στον κόσμο, πρόσφατα αναβαθμίστηκε και αναμένεται να πετύχει την παραγωγή σημαντικών ποσοτήτων ενέργειας από σύντηξη. Ισχυροί μαγνήτες συγκρατούν το καυτό πλάσμα μέσα στον αντιδραστήρα τύπου tokamak, με αποτέλεσμα οι ατομικοί πυρήνες να υφίστανται σύντηξη (το αντίστροφο της σχάσης) και να απελευθερώνουν ενέργεια, που μετατρέπεται σε ηλεκτρισμό. Ο ακόμη μεγαλύτερος αντιδραστήρας σύντηξης ITER βρίσκεται υπό κατασκευή στη Γαλλία και αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί το 2025.

- Προστασία της βιοποικιλότητας στις ανοικτές θάλασσες:

Έως τώρα, η προστασία της βιοποικιλότητας στα δύο τρία των ωκεανών και των ανοικτών θαλασσών, πέρα από τις αιγιαλίτιδες ζώνες των κρατών, είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Φέτος, για πρώτη φορά, ο ΟΗΕ αναμένεται να οριστικοποιήσει την πρώτη διεθνή συμφωνία που επιτρέπει τον καθορισμό προστατευμένων περιοχών και στις ανοικτές θάλασσες. Ένα νέο διεθνές επιστημονικό και τεχνικό σώμα, παρόμοιο με αυτό που εποπτεύει τη θαλάσσια ζωή της Ανταρκτικής, θα αξιολογήσει ένα προσχέδιο της διακρατικής συμφωνίας, η οποία θα προστατεύει αποτελεσματικά το περιβάλλον και τους θαλάσσιους οργανισμούς στις ανεξέλεγκτες ανοικτές θάλασσες.

- Περισσότερο γενετικό φως στις αρχαίες κοινωνίες:

Με την αρχαιογενετική να κάνει συνεχείς προόδους στην ανάλυση του αρχαίου DNA, το 2021 αναμένονται μελέτες που θα ανοίξουν νέους ορίζοντες στην κατανόηση των αρχαίων κοινωνιών και των μαζικών μεταναστεύσεων του παρελθόντος. Μεταξύ άλλων, είναι πιθανό να υπάρξουν ανακοινώσεις για την πατρίδα των βιβλικών Φιλισταίων της Παλαιστίνης, αλλά και περισσότερες πληροφορίες για την καταγωγή των Ελλήνων.

Ειδήσεις σήμερα:

Με 71 κρούσματα σήμερα η Πελοπόννησος

Πτήσεις στη Στρατόσφαιρα από το Αεροδρόμιο Σπάρτης!

Δείτε τη νέα είσοδο της Σπάρτης και τη γέφυρα του Ευρώτα από drone (video)

Εγκληματική οργάνωση στη Λακωνία στις χειροπέδες!

Κατέρρευσε κομμάτι πύργου στο Κάστρο της Μεθώνης (photos)