Δείτε τον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο σε μια σπάνια εμφάνιση του να μιλά για τον Κοσμά και τους ανθρώπους του…

Προορισμός για κάθε Έλληνα που λατρεύει την Φύση, την παράδοση και τους αυθεντικούς ανθρώπους

ΑΡΚΑΔΙΑ. Κοσμάς. Έλατα, λιθόστρωτη πλατεία, 30 κάτοικοι. Στην καρδιά του Πάρνωνα. Φιλόξενοι άνθρωποι και φιλοπρόοδοι. Είναι εκεί για να υποδεχθούν τον επισκέπτη ( όταν αρθούν τα μέτρα) με ζεστό φαγητό και μια ιστορία για τον τόπο τους.

Ίσως πολλοί από τους Αρκάδες και τους Λάκωνες δεν γνωρίζουν την ιστορία του δρόμου που ένωσε τον Κοσμά με τον «έξω» κόσμο, πριν από πολλές δεκαετίες. Ένα αφιέρωμα στο «Έθνος» συγκλονίζει αφού προβάλλεται ένα μοναδικό video του 1951.

Ο Δρόμος των 100 ημερών

Πριν ειπωθεί το παραμικρό για τον Κοσμά και τις αναντίρρητες ομορφιές του, αξίζει να κάνουμε μια μικρή ιστορική «παράκαμψη», για ένα ζήτημα που μοιάζει βγαλμένο από τους άθλους του Ηρακλή.

Πίσω στο μακρινό 1951 δεν υπήρχε ούτε ένας δρόμος που να οδηγεί έστω και με υποτυπώδη ασφάλεια στο χωριό. Το κράτος είχε δεσμευτεί πολλάκις στους κατοίκους πως θα χρηματοδοτήσει ένα έργο για να διευκολύνει την πρόσβαση, όμως, παραδόξως, δεν τήρησε την υπόσχεσή του.

Αγανακτισμένοι οι χωριανοί αποφάσισαν να μην περιμένουν άλλο τα πολυπόθητα χρήματα και ξεκίνησαν τη δουλειά: χρησιμοποιώντας τα γυμνά τους χέρια έφτιαξαν μόνοι τους τον δρόμο, μέσω του οποίου θα έφτανε την 1η Ιουλίου (ανήμερα του φημισμένου πανηγυριού, δηλαδή) η εικόνα των Αγίων Αναργύρων στην πλατεία του χωριού με αυτοκίνητο.

Το ακόμα πιο εντυπωσιακό, εντός πολλών εισαγωγικών, είναι πως ο συγκεκριμένος δρόμος ενώνει ακόμα και σήμερα το χωριό με τη βορειοανατολική Πελοπόννησο και τη Λακωνία…

«Το μπαλκόνι του Πάρνωνα»

Ο Κοσμάς είναι χτισμένος στα 1.150 μέτρα στις πλαγιές του νοτιοανατολικού Πάρνωνα και προσεγγίζεται είτε μέσω Σπάρτης είτε μέσω Λεωνιδίου (με τη διαδρομή μέχρι εκεί να είναι λίγο… περιπετειώδης, μιας και έχει πολλές στροφές).

Οι μόνιμοι κάτοικοί του είναι κάτι περισσότεροι από δυο χούφτες, καθώς μετά βίας ξεπερνούν τους 30, με τους τουρίστες την περίοδο προ πανδημίας να ανεβάζουν αρκετά τον αριθμό.

Το πρώτο που παρατηρεί κανείς στο χωριό της Αρκαδίας είναι η πανέμορφη λιθόστρωτη πλατεία, με τα 7 αιωνόβια πλατάνια να την αγκαλιάζουν και να αποτελούν το σήμα-κατατεθέν της.

Λίγο πιο κάτω υπάρχουν τα «Λιοντάρια». Ευτυχώς, για καλή τύχη των επισκεπτών, πρόκειται για τις εμβληματικές τρεις βρύσες παραδοσιακού τύπου μέσω των οποίων κυλά γάργαρο νερό, και όχι γι’ αληθινά λιοντάρια. Την καρδιά του τουρίστα θα κλέψουν, με μηδενικές τύψεις, τα λιθόστρωτα σοκάκια του Κοσμά, τα θεσπέσια κτήρια του σχολείου και του λαογραφικού μουσείου, αλλά και η αρχιτεκτονική του συνόλου των οικημάτων, που μοιάζουν να ξεπήδησαν από μια άλλη, παραμυθένια εποχή.

Φυσικά, αυτό που προσδίδει το κάτι (πολύ) παραπάνω στο χωριό είναι πως περιβάλλεται από ένα καταπράσινο δάσος τεραστίων διαστάσεων γεμάτο ζωογόνα έλατα, τα οποία κατά τους χειμερινούς μήνες φορούν τη λευκή φορεσιά τους και μαγνητίζουν το μάτι. Ένας περίπατος εκεί δεν επιτρέπεται απλά, αλλά επιβάλλεται.

Ποιος δε θέλει να ηρεμήσει λίγο η ψυχή του, άλλωστε, όταν βρίσκεται σε διακοπές;

Πιταρούδα, ρεβιθάδα, γίδα βραστή

Επειδή, όπως έχουμε τονίσει πλείστες φορές, χειμερινές διακοπές χωρίς φαγητό δε νοούνται, ο Κοσμάς θα ικανοποιήσει τις γαστριμαργικές απαιτήσεις ακόμα και των πιο περίεργων.

Αν πάει κανείς στο χωριό πρέπει, απλά πρέπει, να δοκιμάσει πιταρούδα με χόρτα και φέτα. Το κατσικάκι και η γίδα βραστή ναι μεν είναι κάπως βαριά σαν πιάτα, αλλά έχουν αποκτήσει μεγάλο κοινό στην κοινότητα εκείνων που αγαπούν την κρεατοφαγία. Αξίζει να δοκιμάσετε την πανελληνίως φημισμένη ρεβιθάδα που τον χειμώνα εκτελεί χρέη βαλσάμου, ενώ τα μήλα φιρίκι και η μαρμελάδα κάστανο συμπληρώνουν αρμονικά το εκπληκτικό μενού.

Ανακεφαλαιώνοντας, λοιπόν, ο Κοσμάς προσφέρει μαγικά τοπία, την ευκαιρία για περιπάτους στο μεγάλο του δάσος, σπάνιας ομορφιάς κτήρια και φαγητό που θα κέρδιζε δια περιπάτου στο μεγάλο MasterChef χωριών.