Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Η δολοφονία του 46χρονου Αφροαμερικανού Τζορτζ Φλόιντ από ένστολο οπλοφόρο-μισθοφόρο, όργανο του κράτους, ήλθε για μια ακόμη φορά να αναδείξει τα βαθιά ρατσιστικά εμφυτεύματα που κυριαρχούν στις κοινωνίες των ΗΠΑ, που έχουν διαμορφώσει την αντίληψη και τη συμπεριφορά των λευκών, πάνω στα οποία εδράζεται η απέχθεια, η εμπάθεια, η εχθρότητα και το μίσος. Μαζικές διαμαρτυρίες, οργισμένες διαδηλώσεις και εξεγέρσεις βίας ξέσπασαν σε ολόκληρη την Αμερική και τον κόσμο, με τον πρόεδρο, αντί να στιγματίσει την αποτρόπαιη πράξη, έμμεσα την αποδέχεται κραδαίνοντας τη «Βίβλο» στους θρησκόληπτους ξεσηκωμένους στασιαστές επιστρατεύοντας χιλιάδες βαριά οπλισμένους στρατιώτες και αστυνομικούς για τον έλεγχο της κατάστασης. Επιβεβαιώνεται έτσι η ψευδαίσθηση της διαφορετικότητας της φυλής*, με τον συγγραφέα Νόελ Ιγνάτιεφ να εξηγεί ότι η «λευκότητα» δεν είναι κάτι βιολογικό, αλλά μια κοινωνιολογική καταγραφή.

Πολλά έχουν γραφεί για το ρατσισμό, τη μισαλλοδοξία και την ξενοφοβία παλιότερα αλλά και τώρα, με αφορμή τη συγκεκριμένη ειδεχθή πράξη, που προκαλεί φρίκη και αποτροπιασμό. Σήμερα το βήμα θα δοθεί σε ανθρώπους, οι οποίοι παραμέρισαν τον θεσμικό ρόλο των ισορροπιών στο θέμα των διακρίσεων, αψήφησαν ταμπού και προκαταλήψεις, ύψωσαν το ανάστημά τους απέναντι στον διαχωρισμό σε ανώτερους και κατώτερους λόγω χρώματος, εθνικότητας και θρησκείας και συμπαραστάθηκαν και συμπορεύθηκαν με τους αδύναμους, τους διωκόμενους, τους παρακατιανούς, τους έγχρωμους.

Η μνήμη γυρίζει αρκετά χρόνια πίσω και στέκεται στη δεκαετία του ’60, όταν ο αγωνιστής, πρωτοπόρος και οραματιστής Μάρτιν Λούθερ Κινγκ συσπείρωνε και προσανατόλιζε τα πλήθη των έγχρωμων στην Αμερική και πρωτοστατούσε στη διεκδίκηση των πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων τους, επιφέροντας βαθιά ρήγματα στην κατεστημένη νοοτροπία των λευκών και με συντονισμένες δράσεις ηγείτο ειρηνικών πορειών διαμαρτυρίας και μαζικών κινημάτων για την ακύρωση των ρατσιστικών νόμων. Τον Απρίλη του 1963 έγραφε: «Η αδικία σε μια πόλη συνιστά απειλή για τη δικαιοσύνη παντού. Είμαστε παγιδευμένοι σε ένα αναπόφευκτο δίκτυο αμοιβαιότητας, δεμένοι στο κοινό πεπρωμένο. Ό,τι επηρεάζει κάποιον άμεσα, επηρεάζει τους πάντες έμμεσα.

[…] Όποιος ζει εδώ δεν μπορεί να θεωρηθεί ξένος οπουδήποτε μέσα στη χώρα. […] Ξέρουμε από την οδυνηρή εμπειρία μας ότι η ελευθερία δεν θα μας δοθεί ποτέ εθελοντικά από τον καταπιεστή. Θα πρέπει να ζητηθεί από τους καταπιεσμένους». Στην πορεία στη Σέλμα της Αλαμπάμα το 1965 στο πλευρό του ήταν ο τότε Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος, από τους λίγους Ελληνοαμερικανούς και τους ελάχιστους λευκούς θρησκευτικούς ηγέτες που ήταν κοντά του. Ο Ιάκωβος έλεγε αργότερα: «Στην Τουρκία όπου γεννήθηκα ήμουν πολίτης γ κατηγορίας και θέλησα να πάρω μέρος στην πορεία για να εκδικηθώ όσους καταπιέζουν τους ανθρώπους». Υπογράμμιζε μάλιστα πως οι αμερικανικές αστυνομικές δυνάμεις έμοιαζαν στα μάτια του με τους Τούρκους που έθεσαν τη γενέτειρά του, την Ίμβρο, υπό την κατοχή τους.

Τον Απρίλη του 1968, μετά από τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ (4/4/68), ο 11χρονος τότε Τζορτζ Πελεκάνος παίρνοντας καθημερινά το λεωφορείο στην Ουάσιγκτον για να πάει στο εστιατόριο του πατέρα του περνούσε μέσα από κατεστραμμένα κτίρια και καμένα καταστήματα από τις εξεγέρσεις των μαύρων για τον θάνατο του επιφανή πάστορα. Γράφει η δημοσιογράφος Μαργαρίτα Πουρνάρα από την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί του. «Θυμάμαι ότι ο πάγκος σερβιρίσματος στο μαγαζί μας ήταν το νοητό όριο ανάμεσα σε δυο κόσμους. Από τη μια μεριά, ο Σπαρτιάτης πατέρας μου, εγώ και τέσσερις μαύροι εργαζόμενοι, και από την απέναντι μεριά, οι γραβατοφορεμένοι λευκοί κάτοικοι της Ουάσιγκτον. Αυτή η συνειδητοποίηση με έκανε αργότερα να γράψω κυρίως για τη σκληρή καθημερινότητα των Αφροαμερικανών». (Είναι και συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων για τους μαύρους). Πριν από 30 χρόνια υιοθέτησε τρία έγχρωμα παιδιά με τη γυναίκα του: τον Πίτερ και τον Νικ από τη Βραζιλία και τη Ρόζα από τη Γουατεμάλα.

Στην πρόσφατη πορεία-ειρηνική διαμαρτυρία στο Μπρούκλιν που διοργανώθηκε με αφορμή τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ συμμετείχε και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος. Έχει μεγάλη σημασία και βαρύτητα το μήνυμα που ανάρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο οποίο αναφέρει μεταξύ άλλων. «Πρέπει να αρθρώσουμε λόγο και μάλιστα λόγο ηχηρό κατά της αδικίας στη χώρα μας. Αντιμετωπίσαμε μια πανδημία που προκάλεσε σοβαρές σωματικές ασθένειες, αλλά η πνευματική ασθένεια στη πατρίδα μας βαθαίνει ακόμη περισσότερο και πρέπει να θεραπευτεί τόσο με πράξεις όσο και με λόγια. Εγώ θα συνεχίσω να στέκομαι στο πλευρό όλων εκείνων που εργάζονται για τη διατήρηση της ειρήνης, της δικαιοσύνης και της ισονομίας για κάθε καλοπροαίρετο πολίτη, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας, φύλου ή εθνικής καταγωγής».

Ο άγριος και μαρτυρικός θάνατος του έγχρωμου αμερικανού πολίτη – εξάλλου δεν τον γέννησε μάνα, αφού μόνο οι λευκοί έχουν το προνόμιο αυτό – αντανακλά τη συμπύκνωση των αισθημάτων και την έκφραση της λευκής «υπεροχής», ενός συστήματος προκατάληψης, διαχωρισμού και χρωματικής ταξινόμησης. Η ισορροπία θα επέλθει όταν αντιληφθούν και συνειδητοποιήσουν οι πολλοί από τους λευκούς, ότι ήδη έχουν πάρει χρώμα και έχουν οδηγηθεί και κατακλύσει τα γκέτο των «μαύρων».

*Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ένωση Φυσικής Ανθρωπολογίας (AAPA), οι άνθρωποι δεν είναι χωρισμένοι βιολογικά σε φυλετικές γενετικές ομαδοποιήσεις. Η φυλή δεν αντιπροσωπεύει μια αναπαράσταση της ανθρώπινης βιολογικής ποικιλότητας, δηλ. δεν στοιχειοθετείται με ακρίβεια η βιολογική της έννοια. Συνεπώς, για τη βιολογική επιστήμη φυλή δεν υπάρχει.

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr