Γράφει ο Γιάννης Μητράκος

Ως Ζηλωτής, σύμφωνα με τα λεξικά, χαρακτηρίζεται αυτός που ακολουθεί χωρίς παρεκκλίσεις το θρησκευτικό δόγμα στο οποίο ανήκει δηλαδή ο φανατικός σχετικά με τα θρησκευτικά του πιστεύω.

Η ιστορία των Ζηλωτών ξεκινά από τα χρόνια του Χριστού, καθώς ήταν μία από τέσσερις θρησκευτικές ομάδες που ενυπήρχαν στον Ιουδαϊσμό εκείνης της εποχής (Φαρισαίοι, Σαδδουκαίοι, Εσαίοι, Ζηλωτές). Οι Ζηλωτές έμοιαζαν όσο αφορά την ευσέβεια με τους Φαρισαίους. Μισούσαν τους κατακτητές Ρωμαίους και τους πολεμούσαν με τα όπλα. Δεν παραδέχονταν καμία ανθρώπινη εξουσία παρά μόνο αυτή του Θεού και προτιμούσαν να υποστούν τα πιο φρικτά βασανιστήρια παρά να αναγνωρίσουν κάποια ανθρώπινη εξουσία. Πίστευαν ότι έπρεπε να εξαναγκάσουν τον Θεό, με επαναστάσεις και ένοπλους αγώνες, να εκπληρώσει την υπόσχεσή του και να τους απελευθερώσει από την ξένη κυριαρχία κι όχι να περιμένουν υπομονετικά έλευση της Βασιλείας του Θεού.

Από τον Ιουδαϊσμό οι Ζηλωτές πέρασαν και στο Χριστιανισμό και πολλές φορές κατά την ιστορική του πορεία δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στους κόλπους της Εκκλησίας. Στην περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ο ζηλωτισμός εκφράστηκε και πολιτικά με τη δημιουργία ενός κινήματος που υπερασπιζόταν τα συμφέροντα των χαμηλών τάξεων (μικροκαλλιεργητών, μικροϊδιοκτητών, εργατών και ναυτικών) απέναντι στους πλούσιους, τους υπερέχοντες και τους δυνατούς. Στα χρόνια της παρακμής (13ος και 14ος αιώνες) οι Ζηλωτές επικράτησαν στην πόλη της Θεσσαλονίκης κι εφάρμοσαν ένα πρωτόγνωρο διοικητικό σύστημα για την εποχή αυτή.

Έκτοτε δεν έλειψαν οι αναστατώσεις εξαιτίας των ζηλωτών με ζητήματα αιχμής την ένωση των Εκκλησιών, τον λεγόμενο Οικουμενισμό, την αλλαγή του ημερολογίου κι εσχάτως με την αναστολή των λειτουργικών ακολουθιών και τελετών λόγω της επικίνδυνης πανδημίας του κορωνοϊού. Η κυβερνητική απόφαση, που ελήφθη μετά από σύσταση της Επιτροπής στην οποία προΐσταται ο Καθηγητής κ. Τσιόδρας, αφορά όλα τα θρησκευτικά δόγματα κι αναμένεται να ανανεωθεί επ’ αόριστον μέχρις ότου εκλείψει ο κίνδυνος.

Στο χώρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, που αφορά την πλειονότητα του ελληνικού λαού, η εφαρμογή της απαγόρευσης συνοδεύτηκε κατ’ αρχάς με έντονες διαμαρτυρίες μιας μερίδας ιεραρχών, ιερωμένων και πιστών που θεώρησαν ότι πίσω απ’ αυτήν την απόφαση υποκρύπτεται μία ακόμα επίθεση κατά της Εκκλησίας και υπήρξαν μεμονωμένες φωνές επίκλησης «μπουρλοτιέρηδων», που θα ανατρέψουν στην πράξη τις αποφάσεις της Πολιτείας!

Σε πολλές έγκυρες εφημερίδες των Αθηνών είδαν το φως δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία κάποιοι Ιεράρχες έχουν αποστείλει προς τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο επιστολές και μηνύματα που παραβλέπουν τον κίνδυνο της επιθετικής μετάδοσης του κορωνοϊού και ζητούν την επαναλειτουργία των ναών τηρουμένων ορισμένων μέτρων (απόσταση μεταξύ πιστών, αποφυγή ασπασμού εικόνων – χειροφιλήματος, απολύμανση χώρων κλπ). Δυστυχώς, μερικοί από τους αντιδρώντες στην κυβερνητική απόφαση δίνουν στις αντιδράσεις τους και χροιά μαρτυρίου για την οποία καλούνται να δώσουν λόγο ενώπιον του Θεού δίκην μαρτύρων των πρώτων αιώνων και των νεομαρτύρων της τουρκοκρατίας! Έτσι έχουν παρουσιαστεί τα πρώτα κρούσματα απειθαρχίας με όλους τους μεγάλους κινδύνους που επισημαίνουν όλοι ανεξαιρέτως οι λοιμωξιολόγοι - επιδημιολόγοι. Πρόκειται για νεοφανή ζηλωτισμό που έχει όλα τα ειδικά χαρακτηριστικά λ.χ. φανατισμό, επιθετικότητα, συνωμοσιολογία, ανευθυνότητα, παληκαρισμούς κ.α.

Είναι οδυνηρά επίκαιρα τα λόγια του αγίου Νεκταρίου: «Με τι μοιάζει ο φανατικός;… Μοιάζει με άνθρωπο που σπρώχνει σε κατήφορο έναν τεράστιο ογκόλιθο, ο οποίος φτάνει στο τέρμα καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του. Ο φανατικός διατυπώνει τις απόψεις του πάντοτε με εξαλλότητα, με βία και θρασύτητα. Κι επειδή δεν μπορεί, βεβαίως (όπως θα ‘θελε) να κατεβάσει από τον ουρανό φωτιά που θα κάψει όλους μαζί τους αντιπάλους του, ανάβει ο ίδιος με τη μεγαλύτερη ευχαρίστηση τη φωτιά το διωγμού εναντίον τους. Κι αν τύχει να εμποδιστεί είτε από την θεία πρόνοια είτε από κάτι άλλο, τότε πρόθυμα ξεσηκώνει έχθρα και κηρύσσει τον πόλεμο κατά της ειρήνης και της ευτυχίας όσων δεν ανέχονται να φορούν τις αλυσίδες του».[Νεκτάριος Κεφαλάς, «Μάθημα Ποιμαντικής», Αθήνα 1972, σ. 110. Απόδοση Θ.Ν.Π.]

Στον ίδιο παρονομαστή ανήκουν και τα λόγια του Ορθόδοξου Γάλλου Θεολόγου Ολιβιέ Κλεμάν: «Ο φανατισμός ως διαστροφικό ψυχικό φαινόμενο,απειλεί την ψυχή του καθενός…Ριζώνει στο άγχος και στην αλαζονεία. Ο φανατικός έχει συχνά την ψύχωση της συνωμοσίας! Μάλιστα, μια μορφή απελπισμένης αλαζονείας μπορεί να οδηγήσει τον καθένα να πεισθεί ότι είναι ο μόνος που μένει στην αλήθεια, μιαν αλήθεια την οποία απολυτοποιεί, και την οποία κατέχει. Οποιοσδήποτε δεν συμφωνεί μαζί του είναι όργανο δαιμονικών δυνάμεων. Ο φανατικός είναι συχνά ένα ον αβέβαιο, ανήσυχο, αποδιοργανωμένο που ισορροπεί χάρη σε μια αιμομικτική προσκόλληση στη αλήθεια του….Ορισμένες λέξεις που αγνοεί την πραγματική τους αξία τον κάνουν μανιακό».(Olivier Clement, H αλήθεια ελευθερώσει υμάς, εκδ. Ακρίτας)

Είναι ευτύχημα για την Εκκλησία μας ότι αμέσως μόλις εκδηλώθηκαν οι επικίνδυνες απόψεις των νέο-Ζηλωτών σχετικά με τον κορονωϊό υπήρξε ανταπάντηση από την πλευρά πολλών Αρχιερέων όπως ο Μητροπολίτης Αργολίδος Νεκτάριος, που προέβη στη δημοσιοποίηση μιας επιστολής του, προς πάσα κατεύθυνση, με σαφή μηνύματα προς όλους (κληρικούς και λαΐκούς). Σ’ αυτήν είναι αρκετά καυστικός απέναντι σε όσους αρνούνται να συναινέσουν στα κυβερνητικά μέτρα, αποκαλώντας τους αρνητές της τήρησης των προτροπών της κυβέρνησης, ως ζηλωτές Χριστιανούς γεμάτους παληκαρισμούς που δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς εχθρούς, χωρίς φαντασιώσεις για σκοτεινές δυνάμεις. Να τι γράφει χαρακτηριστικά ο φωτισμένος Ιεράρχης:

«Τούτες τις μέρες παρουσιάζεται κι ένα ακόμη φαινόμενο. Ζηλωτές χριστιανοί, με ζήλο «οὐ κατ᾿ ἐπίγνωσιν», δημοσιεύουν κείμενα, γεμάτα παληκαρισμούς και ηρωισμούς και διατείνονται ότι θα παρακούσουν τη φωνή της επίσημης Εκκλησίας. Καλούν σε συστράτευση κι επίδειξη «μαρτυρικού» καὶ «ομολογιακού» φρονήματος. Έχω την εντύπωση ότι πίσω απ᾿ όλες αυτές τις επιπολαιότητες και ακρότητες κρύβεται μεγάλη ανασφάλεια και κρυφή υπερηφάνεια. Θα καλούσα όλους αυτούς τους υποψήφιους «μάρτυρες» να μην ζητούν από τους άλλους τη θυσία, ούτε τη διακινδύνευση. Αν πράγματι πιστεύουν αυτά που λένε, ας αφήσουν την άνετη πολυθρόνα και το ασφαλές πληκτρολόγιο, κι ας πάνε εθελοντικά να βοηθήσουν τους γιατρούς, τους νοσηλευτές που διακινδυνεύουν συνεχώς την υγεία τους και τη ζωή τους ακόμη, για να σωθούν κάποιοι άνθρωποι. Κι αν δεν μπορούν αυτό, ας πάρουν το κομποσκοίνι τους κι ας πουν ένα «Κύριε ελέησον» για τους άρρωστους που ζουν με την αγωνία και το φόβο, αλλά και για τους γιατρούς, νοσηλευτές κ.λπ, λειτουργούς υγείας, που διακονούν σαν καλοί Σαμαρείτες τους ασθενείς τους, με ό,τι κινδύνους αυτό συνεπάγεται. Δεν νομίζετε ότι τούτες οι στιγμές αυτό που έχει ανάγκη ὁ κόσμος είναι η έμπονη προσευχή και όχι τα παιχνίδια, τα μηνύματα, οι ατάκες και τα likes στον υπολογιστή; Ας μη συγχέουμε την υπευθυνότητα με την επιπολαιότητα, την αδάπανη πίστη, που δεν στοιχίζει τίποτα, με την πίστη των αγίων. Το γνωρίζουμε πιστεύω ότι σε περιόδους θανατηφόρων επιδημιών, οι όντως χριστιανοί της θυσίας και όχι του βολέματος, έτρεχαν να περιθάλψουν και να διακονήσουν τους ασθενείς, ακόμη και τους ειδωλολάτρες ασθενείς, που τους είχαν εγκαταλείψει οι δικοί τους και μολύνονταν οι ίδιοι και πέθαιναν μαζί τους».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος σε σχετικό μήνυμά του καλεί τους πιστούς να μείνουν στα σπίτια τους και να τηρούν τις οδηγίες των κυβερνήσεων και γενικά των αρμοδίων, επισημαίνοντας πως «αυτό που κινδυνεύει, δεν είναι η πίστη αλλά οι πιστοί, δεν είναι ο Χριστός, αλλά οι Χριστιανοί μας, δεν είναι ο Θεάνθρωπος αλλά εμείς οι άνθρωποι».

Η επίσημη Εκκλησία μας έχει υποχρέωση να αποδοκιμάσει αυτές τις μεμονωμένες περιπτώσεις και να τις στηλιτεύσει, ξεκαθαρίζοντας γι’ άλλη μια φορά ότι όλοι πρέπει να πειθαρχήσουν στις υποδείξεις των ειδικών και τις αποφάσεις της Πολιτείας. Είναι ακατανόητο να επιτρέπεται να διατυπώνονται και να κυκλοφορούν μεταξύ των πιστών τέτοιου είδους απόψεις που δημιουργούν διχασμό στην ψυχή των ανθρώπων και τους βάζουν σε επώδυνη δοκιμασία ενόψει των αγίων ημερών του Πάσχα, ενός Πάσχα που κατά τα φαινόμενα θα το γιορτάσουμε στο σπίτι μας, ελπίζοντας ότι αυτή η μάστιγα δεν θα χτυπήσει και τη δική μας πόρτα.

Υ. Γ.: Φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν τις αποφάσεις αυτές τις έπαιρνε η κυβέρνηση Τσίπρα αντί του κυρίου Μητσοτάκη, στον οποίο εισηγείται ένας, κατά τεκμήριο, άνθρωπος της Εκκλησίας ο κ. Τσιόδρας!

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr