Γράφει ο Γιάννης Μητράκος

Η Υπόθεση Νοβάρτις ταλανίζει τον τόπο μας τα τελευταία χρόνια και πυροδοτεί, κατά διαστήματα, πολιτική ένταση μεταξύ προσώπων και κομμάτων. Κοινή είναι η παραδοχή, έως τώρα, ότι πρόκειται περί μεγάλου σκανδάλου διαφθοράς και αθέμιτου πλουτισμού και χρηματισμού, αλλά κανείς δεν έχει προσδιορίσει με ακρίβεια και στοιχεία ποιος ή ποιοι είναι οι υπεύθυνοι.

Το σκάνδαλο της Νοβάρτις αποκαλύφθηκε στο εξωτερικό και δη στις ΗΠΑ, όταν το έτος 2005, άρχισαν έρευνες αναφορικά με την προώθηση των φαρμάκων της εταιρείας από ένα δίκτυο γιατρών, με αντάλλαγμα δώρα, γεύματα και ταξίδια που πλήρωνε η εταιρεία. Η υπόθεση έκλεισε πέντε χρόνια αργότερα και η εταιρεία πλήρωσε αποζημίωση 422,5 εκατομμυρίων δολαρίων στο αμερικανικό δημόσιο. Το 2015 οι αμερικανικές αρχές επέβαλλαν νέο πρόστιμο 390 εκατομμυρίων δολαρίων στην εταιρεία.

Το 2016 προσήλθαν στις αμερικανικές Αρχές και κατέθεσαν τρεις Έλληνες προστατευόμενοι μάρτυρες (δύο άνδρες και μία γυναίκα), πρώην υψηλόβαθμα στελέχη της Νοβάρτις Ελλάς, οι οποίοι ενέπλεξαν στο σκάνδαλο δέκα πολιτικά πρόσωπα της περιόδου 2006-2015. Το 2018 σχηματίσθηκε η πρώτη δικογραφία, που αφορούσε πρώην πρωθυπουργούς και υπουργούς προερχόμενους από τα κόμματα της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, στους οποίους καταλογίζονταν δωροληψία, παθητική δωροδοκία και η απιστία σχετικά με την υπηρεσία. Η δικογραφία με βάση τον υπάρχοντα Νόμο περί ευθύνης υπουργών διαβιβάστηκε στη Βουλή, αφού και η απλή αναφορά ονομάτων καθιστά την ενέργεια αυτή μονόδρομο, και συστάθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2018, σύμφωνα με πρόταση της τότε κυβερνητικής πλειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, η συγκρότηση Ειδικής Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης, η οποία περάτωσε το έργο της επιστρέφοντας όλο το προανακριτικό υλικό στις αρμόδιες δικαστικές Αρχές για να αξιολογηθεί περαιτέρω.

Η διαδικασία αυτή δημιούργησε υψηλή πολιτική ένταση καθώς τα θιγόμενα κόμματα και τα πρόσωπα αρνήθηκαν τις κατηγορίες που τους αποδίδονταν από τους προστατευόμενους μάρτυρες, που τους χαρακτήρισαν ως ψευδομάρτυρες, και με αφορμή τη λανθασμένη επικοινωνιακή στάση της Κυβέρνησης Τσίπρα (δηλώσεις Παπαγγελόπουλου, επίσκεψη Τζανακόπουλου στον Άρειο Πάγο κλπ) μίλησαν για οργανωμένη σκευωρία με σκοπό την πολιτική εξόντωσή τους. Το πολιτικό κλίμα έγινε αρκούντως τοξικό με εκατέρωθεν βαριές κατηγορίες και υποβολή μηνύσεων και αγωγών κατά των προστατευόμενων μαρτύρων, των αρμοδίων δικαστικών λειτουργών και των πολιτικών αντιπάλων.

Οι υποθέσεις των κατηγοριών κατά των πολιτικών προσώπων, τελικά, οδηγήθηκαν στο αρχείο, αφού δεν προέκυψαν υπαρκτά στοιχεία πέραν των ενδείξεων που επικαλούνταν οι προστατευόμενοι μάρτυρες, εκτός ενός για τον οποίο ζητήθηκε η άρση της ασυλίας σχετικά με το αδίκημα της παθητικής δωροδοκίας.

Η κυβερνητική αλλαγή και η επάνοδος της Νέας Δημοκρατίας στην εξουσία άλλαξε τα δεδομένα που αφορούν την πολύκροτη υπόθεση. Η κυβερνητική πλειοψηφία με τη συνηγορία του ΚΙΝΑΛ (ΠΑΣΟΚ) δρομολόγησε τις διαδικασίες σύστασης ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης για το ρόλο του πρώην αναπληρωτή υπουργού Δικαιοσύνης Δημήτρη Παπαγγελόπουλου στη «σκευωρία» κατά των εμπλεκόμενων πολιτικών προσώπων των δύο κομμάτων. Ο ίδιος, βέβαια, αρνείται τις κατηγορίες και ισχυρίζεται ότι έχει στοχοποιηθεί από την κυβερνητική πλειοψηφία προκειμένου να συσκοτισθεί η πραγματική υπόθεση του σκανδάλου Νοβάρτις και να προκύψουν μικροκομματικά οφέλη από τη δίωξή του.

Η όλη υπόθεση βρίσκεται σε εξέλιξη και θα δούμε πού θα καταλήξει. Αυτό που είναι φανερό και αδιαμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι κανείς από την πλευρά της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και της ελάσσονος αντιπολιτεύσεως δεν μιλάει πλέον για το πραγματικό σκάνδαλο Νοβάρτις, ενώ μερικά υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, μάλιστα, το χαρακτηρίζουν δημοσίως και ως ανύπαρκτο!

Τα στοιχεία, όμως, από το εξωτερικό αποδεικνύουν ότι η Νοβάρτις , ήδη από το 2003, είχε καταδικαστεί σε πολλές χώρες και πλήρωσε πρόστιμα εκατομμυρίων για δωροδοκία γιατρών και κρατικών υπαλλήλων ή για παράνομες πρακτικές στον χώρο του φαρμάκου. Το 2017 η Νότια Κορέα επέβαλε στη Νοβάρτις πρόστιμο 59,9 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ πρόστιμα επιβλήθηκαν στην εταιρεία και το 2013 από τη Κομισιόν και το 2016 από την Κίνα. Πρόστιμα και καταδίκες στην εταιρεία υπήρξαν και από την Ρωσία, την Ινδία και την Ουγγαρία για αθέμιτες πρακτικές και δωροδοκία γιατρών. Η Ελλάδα ήταν χώρα ειδικού ενδιαφέροντος για τη Νοβάρτις , αφού η τιμή ενός προϊόντος στη χώρα μας επηρέαζε την τιμή του διεθνώς. Έτσι, μια αύξηση 10 σεντς στην Ελλάδα, υπολογίστηκε ότι μπορούσε να μεταφράζεται σε κέρδη έως και 25 εκατομμυρίων για την εταιρεία. Η ζημιά του ελληνικού Δημοσίου και συγκεκριμένα του ΕΟΠΥΥ, από την τιμολόγηση των μονάδων σκευασμάτων έχει υπολογιστεί ότι ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ!

Υπάρχει, γενικά, μία αιωρούμενη αίσθηση ότι το σκάνδαλο αυτό, όπως και άλλα στο παρελθόν, θα μείνει στα αζήτητα και κανείς ποτέ δεν θα μάθει τις πραγματικές του διαστάσεις, ούτε θα καταλογιστούν οι ευθύνες αυτών που παρακολουθούσαν παθητικά (;) τις ποινικά κολάσιμες πρακτικές της φαρμακευτικής πολυεθνικής. Λέγεται ότι στην έσχατη περίπτωση θα την πληρώσουν κάποιοι γιατροί και κρατικοί υφιστάμενοι και το θέμα θα κλείσει εκεί. Αν συμβεί αυτό τότε τα συμπεράσματα θα είναι λίαν απογοητευτικά, αφού θα φανεί στην πράξη ότι ο πολιτικός κόσμος της μεταπολίτευσης δεν διδάχτηκε τίποτα από την πρωτοφανή κρίση που έπληξε τη χώρα μας και την οδήγησε στο χείλος του γκρεμού. Ίδωμεν!

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr