Σωφροσύνη

Γράφει ο Λευτέρης Κουσούλης

Έχουν χάσει πια τη λάμψη τους οι σικελικές εκστρατείες. Ένα πνεύμα λογικής, αυτοπεριορισμού και στοχαστικής σύνεσης μοιάζει να κερδίζει στο πολιτικό μέτωπο.

Η εκλογή της κας Σακελλαροπούλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας συνοδεύτηκε από ένα τέτοιο πνεύμα μετριοπάθειας. Χαμηλοί τόνοι, μετρημένος λόγος, αποδοχή και αναγνώριση, αποφυγή έξαψης και πάθους. Σήμερα οι «Αθηναίοι» θα υμνούσαν τον Νικία και θα αποδοκίμαζαν τον Αλκιβιάδη. Είναι επικίνδυνα μακριά η Σικελία.

Η συνάντηση των τριών μεγάλων κομμμάτων στην προεδρική κάλπη αυτό επιβεβαιώνει. Έχει την πολιτική της αξία αυτή η αριθμητική συναίνεση και αποτελεί, αν και εξωτερικό, δείγμα και δίδαγμα σωφροσύνης. Η συνθήκη αυτή δίνει μεγάλα περιθώρια στην Κυβέρνηση και την πλουτίζει με ανεμπόδιστο χρόνο. Ταυτόχρονα την φορτώνει με την πίεση να ανταποκριθεί ταχύτερα στις προσδοκίες για τα αυτονόητα.

Η πολιτική αυτή σωφροσύνη φέρνει μαζί της και έναν πολιτικό κατευνασμό. Απομακρύνεται ή πάντως δυσκολεύεται κάθε επιλογή τυφλής σύγκρουσης, κάθε απόπειρα έντασης παλαιού τύπου, κάθε πειρασμός ανορθολογικών επιλογών.

Αυτός ο κατευνασμός είναι μια υποχώρηση από το πολιτικό μέτωπο, μια απομάκρυνση από τις ανάγκες του πολιτικού μετώπου, είναι ένα δρόμος αδράνειας και τελικά άχρηστης ισορροπίας. Διαμορφώνει συνθήκες που συνηγορούν υπερ της αποδοχής των εύκολων λύσεων, της αποφυγής του κινδύνου που συνοδεύει το νέο, της απόρριψης των αλλαγών. Είναι ένας εγκλωβισμός στην παράσταση του χθες.

Αν ο κατευνασμός γεννάει την αδράνεια, η πολιτική από τη φύση της την αποστρέφεται. Η πολιτική νοείται ως απέναντι και εναντίον. Και χωρίς αυτή την αφετηρία της σύγκρουσης, που αποτελεί το αμετάτρεπτο σύνορο της πολιτικής, τίποτα δεν μπορεί να χτιστεί ως πρόταση εναλλακτικής μεταβολής, τίποτα δεν μπορεί να υπάρξει ως αμφισβήτηση της κυβερνητικής εξουσίας και των αποφάσεών της.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες έχουν ήδη πολλαπλασιασθεί οι ευθύνες της Αντιπολίτευσης. Καλείται να μην «πετάξει τα κλειδιά της πολιτικής στο βάραθρο του χρόνου». Η ευθύνη της ανασυγκρότησής της είναι ευθύνη απέναντι στους ανθρώπους και την εποχή. Δεν μας χρειάζεται καμιά πειθαρχημένη και άκριτη σωφροσύνη. Η Αντιπολίτευση, αντί να ζητιανεύει ευκαιρίες από την επικαιρότητα, οφείλει να επεξεργασθεί θέσεις και προτάσεις, που θα τροφοδοτήσουν μια μελλοντοστραφή ζωογόνα πολιτική σύγκρουση.

Δεν γίνεται λόγος εδώ για νέες σικελικές εκστρατείες. Ούτε για μεγάλα όνειρα, που έχουν μέσα τους την ίδια τους τη φθορά. Ο λόγος για την ανάγκη να συγκροτηθεί γρήγορα μια αντιπολιτευτική αντίκρουση στην κυβερνητική πράξη.

Η στάση ανενοχλησίας έναντι της εξουσίας είναι ένας μικρός θάνατος της πολιτικής. Καμιά Κυβέρνηση δεν πρέπει να μένει ανενόχλητη.