Γράφει ο Βαγγέλης Μητράκος

Εδώ είναι μια παλιά και σπάνια φωτογραφία της οδού των 118 στη Σπάρτη , την εποχή που γίνονταν οι εργασίες ασφαλτόστρωσής της και της δημιουργίας των πεζοδρομίων και των νησίδων της. Η φωτογραφία έχει τραβηχτεί από το σημείο ακριβώς της διασταύρωσης με την οδό Αρχιδάμου , στον Παιδικό Σταθμό .

Είναι στη φάση που έχουν καλουπωθεί οι κρηπίδες των πεζοδρομίων , έχει ήδη πέσει το χοντρό , σπαστό χαλίκι και πρόκειται να ακολουθήσει η πίσσα και η άσφαλτος . Στα υπερυψωμένα χώματα που φαίνονται αριστερά βρέθηκαν , αργότερα , αρχαία , τα οποία έχουν διασωθεί . Μπορούμε , ακόμα , να θυμηθούμε τις παλιές κολόνες της ΔΕΗ και τα φωτιστικά , αλλά και να θαυμάσουμε τον αιώνιο και αξεπέραστο καλοκαιρινό Ταΰγετο , πάντα φύλακα – άγγελο στις πλάτες της δοξασμένης Σπάρτης.

Με σημείο αναφοράς το ξενοδοχείο ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ , το οποίο διακρίνεται στο βάθος της φωτογραφίας , και με δεδομένο το έτος ανέγερσής του στα 1964 , η φωτογραφία προσδιορίζεται στο δεύτερο μισό της 10ετίας του ’60 .

Η οδός των 118 έχει συνδέσει τη «ζωή» της :

-με το υπέροχο κτήριο της σημερινής Κουμανταρείου Πινακοθήκης που διακρίνεται στο βάθος ,

-με το αξέχαστο και αδικοχαμένο θερινό Σινεμά Ρόδον (1965-1972 και 2002-2011) που η είσοδός του διακρίνεται στο διάκενο μεταξύ των σπιτιών αμέσως πίσω από το μηχάνημα γκρέιντερ ,

-με την Οινοποιία Ψύχας –Μοιράγιας στο σημείο δεξιά που είναι το βυτίο μεταφοράς κρασιού (η Οινοποία ΜΟΙΡΑΓΙΑ λειτουργεί έως ΚΑΙ σήμερα στο ίδιο σημείο) ,

-με το 2ο Δημοτικό Σχολείο του οποίου διακρίνεται ο μανδρότοιχος του προαυλίου στο τέλος του λοξού χωματόδρομου (σημερινή οδός ΔΩΡΙΕΩΝ) ,

-με τις Αντιπροσωπείες Αυτοκινήτων ΚΟΡΩΝΙΟΥ , τις οποίες μόλις «έκοψε» ο φωτογράφος στα δεξιά της φωτογραφίας ,

-με την ΝΤΙΣΚΟΤΕΚ ΨΥΧΟΓΙΟΥ λίγο παρακάτω ,

-με το εξοχικό κέντρο ΜΑΜΠΟ του Μικέλη και , φυσικά ,

-με τον Α. Σπυρίδωνα στην απόληξή της .

Επίσης , έχει συνδέσει την παρουσία της με το χαρακτηριστικό τριγωνικό οικόπεδο , αυτό με τις ελιές , πίσω ακριβώς από το φορτηγάκι της φωτογραφίας , που παραμένει αδόμητο μέχρι σήμερα .

Η οδός των 118 είναι , θα λέγαμε , μια από τις πολλές «πειρατικές» οδούς , που με ευθύνη όποιων εσείς θέλετε και νομίζετε καταστρατήγησαν το Βαυαρικό πολεοδομικό σχέδιο της Σπάρτης .

Η οδός αυτή , κάποτε , ξεκίνησε λοξά από τη διασταύρωση Παλαιολόγου και Θερμοπυλών (μπροστά από την Πινακοθήκη) διέσχισε διαδοχικά , πάντα λοξά , ΟΛΑ τα οικοδομικά τετράγωνα που βρήκε μπροστά της (πέντε τον αριθμό) και κατέληξε στη διασταύρωση με την Ορθίας Αρτέμιδος , μπροστά από τον Α. Σπυρίδωνα !!!

Παλιότερα , ο δρόμος αυτός είχε μιαν αλέα με τεράστιους ευκαλύπτους και ήταν αγαπημένος τόπος περιπάτου των Σπαρτιατών , οι οποίοι πήγαιναν οικογενειακώς είτε μέχρι την πλαζ του Ματάλα για πορτοκαλάδα και βανίλια-υποβρύχιο είτε για να δουν κάποια ταινία στο ΡΟΔΟΝ είτε για να ανάψουν ένα κεράκι στον Α. Σπυρίδωνα είτε για μπίρα και μεζεδάκι στο ΜΑΜΠΟ του Μικέλη .

Η πρώτη ονομασία της οδού ήταν «οδός Καίσαρος» . Μετονομάστηκε σε «οδός των 118» κατά τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Σπάρτης της 19-8-1976 , με εισήγηση του ευπατρίδη Δημάρχου Γεωργίου Σαϊνοπούλου , προς τιμήν κι αιώνια μνήμη των 118 Σπαρτιατών που εκτέλεσαν οι Γερμανοί στη θέση Μονοδέντρι του δρόμου Σπάρτης – Τριπόλεως , στις 26 Νοεμβρίου 1943 . Στην ίδια συνεδρίαση αποφασίστηκε η τέλεση Μνημόσυνου των 118 , κάθε χρόνο , και συγκεκριμένα την Κυριακή που προηγείται της 26ης Νοεμβρίου.

Σήμερα η οδός των 118 είναι μια από τις πιο σημαντικές οδούς της πόλης , αφού, ουσιαστικά , παραμένει η κύρια είσοδος – έξοδος της Σπάρτης .

Φωτογραφία: Η κατασκευή της οδού των 118 (μεταξύ 1964-68)