Σπάρτη. Περήφανη πόλη της λιτής μεγαλοπρέπειας;
Πόσο άδικο είναι το λιτό να συγχέεται με το κακόγουστο.
Πόσο επικίνδυνο είναι το λιτό να ταυτίζεται με το πρόχειρο.
Πότε άραγε η τάξη και ο προγραμματισμός των Σπαρτιατών θα υπερνικήσει την επιπολαιότητα και την κακογουστιά στην δημόσια ζωή;
Γιατί άραγε όλα βαίνουν την κατιούσα σε μια πόλη που πάντα είχε αυτάρκεια και αυτοδυναμία;
Μήπως η αυταρέσκεια της την παγίδευσε σε μια άλογη και περιστροφική πορεία γύρω από τον εαυτό της; Χωρίς ιδανικά; Χωρίς υψηλούς στόχους;

Όσοι αγαπούν, παρακολουθούν, νοιάζονται και μελετούν τη Σπάρτη - αλλά δεν είναι Σπαρτιάτες - μιλούν με τα καλύτερα, σκέπτονται να κρισιμότερα αλλά βλέπουν τα χειρότερα.
Ο απλός λαός έχει βρει τη φράση - άλλοθι που περιγράφει τα πάντα: «Κάθε πέρσι και καλύτερα…» Την ξεστομίζει και συγχωρούνται οι «αμαρτίες του»…

Πόση ήττα, πόσος πόνος, πόση αγωνία κρύβεται πίσω από αυτή την φράση; Αλλά και πόση ανευθυνότητα. Πόση αναντρία. Πόσος ατομικισμός.

Αιώνες κυλούν, εποχές αλλάζουν, Κυβερνήσεις διαδέχονται η μια την άλλη και η Σπάρτη κατορθώνει να μένει σταθερή σε ένα κεφάλαιο παρακμής. Εδραιωμένης και αδυσώπητης.

Σπασμωδικές σχεδόν όλες οι προσπάθειες για αναδιάταξη δυνάμεων.
Αναποτελεσματικές όλες οι κινήσεις για επανόρθωση.

Οι σύγχρονοι Σπαρτιάτες μετρούν μόνον απώλειες, πληγές και ήττες…

Κάποτε από τη Σπάρτη ατενίζαν το μέλλον στους ελαιώνες και στην κορυφή του Ταϋγέτου. Σήμερα το κεφάλι είναι σκυμμένο όπως υποδεικνύει το κεντρικό άγαλμα που «έμπηξαν» στην καρδιά της πόλης.

Κάποτε οι Σπαρτιάτες κατακτούσαν τα πέρατα της γης ως Αποικιοκράτες, ως Μετανάστες, ως Πολεμιστές της Μάχης και της Ειρήνης, ως άνθρωποι της δύναμης και της συνέπειας.
Σήμερα, σκυθρωποί κάνουμε μόνον την πράξη της αφαίρεσης… στα δάκτυλα μας που πάντα δείχνουν σε λάθος σημείο…

Κάποτε η Σπάρτη έγραφε ιστορία και ενέπνεε ιστορία. Σήμερα μόνον κακέκτυπα, νόθα ανδραγαθήματα, κάλπικα κατορθώματα και φτωχά ιδανικά μας χαρακτηρίζουν.

Γρήγορα βήματα ανάμεσα σε απόσκια και νεραντζιές τον χειμώνα.
Νωχελικοί περίπατοι, άνυδρα μηδιάματα το καλοκαίρι στους ίσκιους των διόροφων που απέμειναν…

Ήρθε η ώρα που (νομίζει ότι) «ξεφεύγει» από την παρακμή, μόνον εκείνος που βρίσκει το δρόμο του χρήματος. Οι άλλοι ούτε στοχάζονται, ούτε φαντάζονται, ούτε ονειροπολούν. Φθονούν μόνον τον άτυχο ευτυχή μέσα στο κέρδος του, όταν η πόλη του πένεται και δυστυχεί. Ένας φαύλος κύκλος με καιαδίσια αποφορά…

Ελπίζεις ότι κάτι θα ξεπεταχτεί μέσα από τις σάρκες μιας υλικής κοινωνίας και αγωνιάς για μια φωνή νέα και δυνατή, ασυμβίβαστη και διαπεραστική. Ελπίζεις για να συγχωρεθείς.
Κρίμα όμως.
Αντί να ακούσεις Σπάρτη, ακούς Τάμτα...
Αντί να ακούσεις Μολών Λαβέ, ακούς aroo aroo.
Αντί να δεις γυμνασμένους μηρούς βλέπεις γυμνούς αφαλούς.
Αντί να νιώσεις δύναμη, βιώνεις μια λιγοψυχιά που σε συνθλίβει.

Ποιός; Ποιός άραγε να έχει την πρώτη και μεγαλύτερη ευθύνη γι’ όλα αυτά;
Ο πρώτος, ο έσχατος, ο μέσος, ο πατρίκιος, ο πληβείος, ο έσω, ο έξω; Ποιός;
Και γιατί να είναι ένας και όχι όλοι; Όλοι μας…

Η παρακμή είναι αναπόφευκτη φάση στην ιστορία των λαών και των κοινωνιών. Είναι στάδιο που μεσολαβεί ανάμεσα στις εκρήξεις ακμής και προόδου.
Ας ευχηθούμε αυτό που σήμερα η Σπάρτη γράφει ως παρακμιακή ιστορία να είναι το βαθύ σκοτάδι λίγο πριν την αυγή και όχι το σούρουπο πριν την νύκτα.

Αυγή για θαρραλέους πολίτες. Για νέους ποιητές. Για ακριβούς νομοθέτες.
Για άρχοντες μεγάλους. Για ήρωες πραγματικούς… Για ντόμπρους και εργατικούς.

Η αυγή δεν έχει χρώμα πλούτου. Δεν έχει άρωμα ευμάρειας. Δεν έχει όψη ευτραφή.
Αυγή στη Σπάρτη σημαίνει συνείδηση. Σημαίνει θέση και απόφαση. Σημαίνει θυσία και υπέρβαση. Σημαίνει κάτι απόλυτα ξένο στην ευτέλεια και στον συμβιβασμό.
Στα μικρά και στα μεγάλα…

Για να μην αποτελεί η Ιστορία και η Παρακαταθήκη της Σπάρτης βάρος ασήκωτο στους καχεκτικούς ώμους ανάξιων τέκνων…