Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Χωρίς αμφιβολία, ο άνθρωπος, με τα ξεχωριστά πνευματικά χαρίσματα της σύλληψης, της επικοινωνίας και της ανταπόκρισης που διαθέτει αποτελεί το κορυφαίο στοιχείο αναφοράς. Με το βασικό πλεονέκτημα της σκέψης, του συλλογισμού και της επεξεργασίας των εννοιών εξελίχθηκε σταδιακά και διαμόρφωσε αργά, αλλά σταθερά την αίσθηση και την πίστη, ότι είναι ο απόλυτος ρυθμιστής της κάθε μορφής ζωής. Από τη στιγμή της εμφάνισης της ατομικής ιδιοκτησίας, της απόκτησης δηλ. προσωπικής περιουσίας προέκυψε η αναγκαιότητα του κράτους, δηλ. ενός συνόλου μηχανισμών επιλεκτικού ελέγχου και προστασίας, μέσω του οποίου οι έχοντες και κατέχοντες τον παραγόμενο πλούτο να μπορούν με ασφάλεια να τον αναπαράγουν και να τον διαχειρίζονται κατά βούληση. Για την απορρόφηση των κραδασμών των αντιδράσεων και των συγκρούσεων που αναπόφευκτα προκύπτουν από τις τεράστιες ανισότητες, δημιουργήθηκε το πολιτικό σύστημα, το οποίο με νόμους και διατάξεις εφαρμόζει μέτρα, ενίοτε και κατασταλτικά, προκειμένου να επιβάλλει την ισορροπία και την τάξη.

Στην οργανωμένη αυτή κοινωνία, που προφανώς έχει σχεδιαστεί στα μέτρα των ισχυρών και υπηρετεί τα συμφέροντά τους, της οποίας η λειτουργία προσπαθεί να εξισορροπήσει και να συγκεράσει δυνατούς και αδύναμους παρατηρείται πλήθος διεργασιών, αντιλήψεων και θέσεων, επιλογών και ενεργειών, κατανοητών ή μη, σε ένα ιεραρχικό σύστημα, όπου οι πολιτικές κόντρες, κυρίως για τα οφίτσια είναι καθημερινές, έντονες και συγκρουσιακές. Η δημοκρατία, πολίτευμα γενικά αποδεκτό, αποτελεί σήμερα τη βάση της οργάνωσης του κράτους και της λήψης των αποφάσεων, άσχετα αν ο καθένας κατά καιρούς και ανάλογα με την προσωπική του κρίση και κυρίως τα ωφελήματα της δίνει το περιεχόμενο και την ερμηνεία κατά την κρίση του. Ο Έλληνας ρήτορας Ισοκράτης (436 π.Χ. – 338 π.Χ.) έλεγε: «Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται διότι καταχράστηκε το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία».

Όλοι καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες μιας άκρατης, άμετρης και ξεδιάντροπης εικόνας και βαθιάς σήψης, με την πολιτική δυσοσμία να έχει καλύψει τα πάντα. Οι λεκτικές αναφορές αλλά και οι ιδεολογικές «συγκλίσεις» δεν έχουν προηγούμενο στο πολιτικό σκηνικό. Η έκπτωση του πολιτικού λόγου είναι παραπάνω από εμφανής, είναι συνεχής και εύπεπτη, αλλά γίνεται ανησυχητική, γιατί η παραίτηση ή η αδυναμία του ανθρώπου-πολιτικού από την προσπάθεια να ανακαλύψει τον εαυτό του και το βάρος της ευθύνης που απορρέει από τη θέση του μειώνει τις αντοχές του, με σοβαρές επιπτώσεις στην αξιοπιστία του. Ο μαθηματικός και αρθρογράφος Πάνος Μπόζος γράφει σχετικά: «Ο βουλευτής είναι από τα λίγα έμβια όντα που διαθέτει ανεπτυγμένο ένστικτο επιβίωσης στον μέγιστο βαθμό! Όταν νιώσει ότι κινδυνεύει η επανεκλογή του, δεν διστάζει να σπάσει τα κομματικά δεσμά, να αλλάξει χρώματα και ιδέες, να απαρνηθεί, να καταγγείλει παλιούς φίλους, συμμαχητές, συνοδοιπόρους και να προσαρμοστεί χωρίς κανένα πρόβλημα στον νέο του … βιότοπο!».

Η συνεχής μείωση του βαθμού ανεξαρτησίας και ελευθερίας, η κατακόρυφη πτώση των αρχών, των ιδεών και των αξιών οδηγούν την πλειονότητα των ανθρώπων σε τραγική κατάσταση γεμάτη θλίψη και απογοήτευση. Ο κατήφορος δεν έχει σταματημό. Η στυγνή και απόλυτη εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον ίδιο τον άνθρωπο δεν έχει όρια. Οι μηχανισμοί χειραφέτησης και καθοδήγησης, επιστημονικοί πλέον, βελτιώνονται συνεχώς με στόχο την αρτιότερη και ουσιαστικότερη εξάρτηση. Η κοινωνία των ανθρώπων συμπορεύεται με την αποδόμηση των συναισθηματικών και ψυχικών πλεονεκτημάτων, την απόλυτη υποκρισία, την ολοένα αυξανόμενη διαγραφή συνειδήσεων και οραμάτων, με αποτέλεσμα το πέρασμα της εξαχρείωσης στους κόλπους της υπόστασής της, της ύπαρξής της. Γιατί δεν μπορεί ο άνθρωπος να ασχοληθεί και να αγωνιστεί σοβαρά για οτιδήποτε π.χ. την πολιτική, την επιστήμη, την τέχνη, τη θρησκεία κ.λπ. όταν στερείται σε μεγάλο βαθμό τα πιο βασικά αγαθά για την επιβίωσή του δηλ. την τροφή, το νερό, την κατοικία και την ενδυμασία και περισσότερο σε περιοχές του κόσμου, όπου οι αποφάσεις έχουν μακάβρια χαρακτηριστικά. Για ορισμένο χρονικό διάστημα, μετά από την κατάρρευση του Σοβιετικού καθεστώτος, σε μια φτωχή πόλη ανθρακωρύχων του Καζακστάν, τη Σαράν, αρκετοί εργαζόμενοι και συνταξιούχοι δεν πληρώνονταν σε μετρητά, αλλά σε φέρετρα. Δεν υπήρχαν χρήματα για μισθούς και συντάξεις και πολλοί αναγκάζονταν να θάψουν τους συγγενείς τους μέσα σε πλαστικές σακούλες, καθώς το κόστος ενός φέρετρου υπερέβαινε τον μέσο μηνιαίο μισθό. Αυτά και πολλά άλλα που συμβαίνουν στην ανθρωπότητα αποδεικνύουν και επιβεβαιώνουν ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο για κανέναν. Όχι μόνο ο τρόπος και η ποιότητα της ζωής του, αλλά και η ίδια η ζωή του.

Η δημοκρατία και η ελευθερία είναι ιδανικά που κατακτήθηκαν μετά από μακροχρόνιους και αιματηρούς αγώνες, ενώ η προστασία, η διεύρυνση και η επέκτασή τους αποτελεί μέγιστη υποχρέωση. Χρειάζεται θάρρος, αυτοπεποίθηση, τόλμη και αγώνας. «Απ’ όλα τα προτερήματα σημαντικότερο είναι το θάρρος, αυτό καθορίζει όλα τα υπόλοιπα» (Τζον Κένεντι). Τίποτα δεν κερδίζεται με εξορκισμούς και κατάρες, με ευχολόγια και οργισμένες εκδηλώσεις. Στις σκληρές και βίαιες προκλήσεις απαντάμε με έναν πυκνό χάρτη ανθρωπισμού, δημοκρατικής αγωγής και ιδεολογιών με δράσεις πολιτισμού έχοντας πάντοτε κατά νου τη ρήση του Έρνεστ Χέμινγουεϊ (1899 – 1961) ότι: «Τον άνθρωπο μπορείς να τον εξοντώσεις, αλλά δεν μπορείς να τον νικήσεις».

* Τα άρθρα δεν απηχούν απαραίτητα τη γνώμη του notospress.gr