Από πούθε πάνε για την Σπάρτη;

Γράφει η Ποτούλα Πασχαλίδη

Ο περιηγητής, ο ταξιδιώτης, ο τουρίστας τέλος πάντων στα Ελληνικά, που έρχεται στην Ελλάδα από όλον τον πλανήτη, γνωρίζει πως εδώ υπάρχει μια περιοχή με βαριά ιστορία, με μοναδική κοσμοθεωρία και ένα πολίτευμα τα αρχαία χρόνια, μοναδικό. Και φυσικά δεν εννοεί την Αθήνα . Η Σπάρτη είναι το μέρος αυτό και η Σπάρτη είναι ο προορισμός του.
Ξεκινάει λοιπόν ο περιηγητής για την Σπάρτη από το κέντρο της χώρας την Αθήνα. Προχωράει προς την Πελοπόννησο , όπως του δείχνει και ο χάρτης που έχει στα χέρια του. Από Αθήνα μέχρι Κόρινθο όλα καλά. Στην Κόρινθο, αφού απορρίψει ως προορισμό την Πάτρα (αυτός θέλει να πάει Νότια εκεί που είναι και ο προορισμός του), στρίβει αριστερά και μπαίνει στον άλλο κλειστό αυτοκινητόδρομο και συνεχίζει το ταξίδι για την Σπάρτη. Κάθε τρείς και λίγο συναντάει πινακίδες ίδιες και απαράλλακτες πράσινες. ΚΑΛΑΜΑΤΑ KALAMATA ΤΡΙΠΟΛΗ TRIPOLI. Σπάρτη πουθενά. Και όσο προχωράει, αρχίζει να ανησυχεί.
(Ρε , λές να έχω μπει σε λάθος δρόμο; Που είναι η Σπάρτη;. Να δεις που έχω χαθεί. )
Και προχωράει, και προχωράει (μια και δεν μπορεί να κάνει αναστροφή) και οι πινακίδες Καλαμάτα-Τρίπολη να ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια και Σπάρτη πουθενά. Και εκεί που είναι έτοιμος να βάλει τα κλάματα από την στενοχώρια του, νασου, στο χιλιόμετρο με αριθμό 80, εμφανίζεται μια μικρή ταπεινή διστακτική πινακίδα (καμιά σχέση με τις άλλες που τον έχουν φλομώσει) σε χρώμα καφέ. ΣΠΑΡΤΗ SPARTI ΝΑΥΠΛΙΟ NAYPLIO γράφει και ο περιηγητής αναθαρρεί.
(-Την βρήκαμε την Σπάρτη. Καλά πάμε!)
Και γνωρίζοντας τον διεθνή κώδικα ξέρει πως με βάση αυτή την πινακίδα, πρώτα θα περάσει από το Ναύπλιο και μετά θα κατευθυνθεί στην Σπάρτη . Τώρα πιά προχωράει με σιγουριά πως δεν έχει πάρει λάθος δρόμο. Οι πινακίδες Καλαμάτα Τρίπολη να παρελαύνουν σταθερά, λες και δεν έχουν πεισθεί όσοι πλήρωσαν διόδια και μπήκαν σε αυτό τον δρόμο, για το που οδηγεί. Δεν τους δίνει σημασία. Απλά περιμένει να συναντήσει την επόμενη που τον αφορά. Μετά από κάποιες δεκαριές χιλιόμετρα αντικρίζει μια πινακίδα που τον ενημερώνει πως σε λίγο θα συναντήσει την διασταύρωση προς Ναύπλιο. Χαρά μεγάλη τον γεμίζει. Θα πάει Ναύπλιο και από εκεί στην Σπάρτη, στον προορισμό του, στο όνειρο πολλών χρόνων. Και στρίβει δεξιά και μετά από κάποια χιλιόμετρα βρίσκεται στο Ναύπλιο.
(-Τι όμορφο μέρος που είναι τούτο! Με τα κάστρα του, την παραλία του τα φανταστικά κτήρια του, το νησάκι απέναντι και τόσα άλλα.) Την χαίρεται την επίσκεψη που μάλλον δεν την είχε στο πρόγραμμα. Και αφού απολαύσει ένα φανταστικό τιραμισού στην παραλία, και πάρει και ένα πακέτο λουκουμάδες με μπόλικο μέλι για την λιγούρα, αρχίζει να αναζητά τον δρόμο προς την Σπάρτη που είναι άλλωστε και ο προορισμός του. Δυσκολεύεται να βρει πινακίδες (αφού έτσι και αλλιώς δεν υπάρχει λόγος να υπάρχουν) και καταλήγει στο να ρωτήσει για να βγάλει άκρη «από πούθε πάνε για την Σπάρτη».
-Δεν περνάει από το Ναύπλιο ο δρόμος για την Σπάρτη mister . Θα πρέπει να επιστέψετε στην Εθνική Οδό, και όλο αριστερά, μετά την Τρίπολη θα βρείτε τον δρόμο για την Σπάρτη. Enjoy your travel in Greece, του είπε ο Αστυνομικός που απευθύνθηκε.
Οπλισμένος με υπομονή ξανά-μανά πίσω στον αυτοκινητόδρομο και όλο αριστερά για να βρει την Σπάρτη την πατρίδα του Λεωνίδα και του Λυκούργου, της Ωραίας Ελένης αλλά και του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και τόσων άλλων που είχε διαβάσει και θαυμάσει. Δεν θυμώνει μια και ονειρεύεται τις βόλτες που θα κάνει στην Αρχαία Σπάρτη με το μεγάλο Ρωμαϊκό της Θέατρο, την επίσκεψη στο Ιερό της Ορθίας Αρτέμιδος, στα Μενελάια και στο Βαφειό. Φαντάζεται την στιγμή που θα βρεθεί προσκυνητής στον Τάφο του Βασιλιά Λεωνίδα. Και δεν μπορεί να μετρήσει την συγκίνηση του όταν θα διαβεί την είσοδο των αναστυλωμένων Ανακτόρων των Παλαιολόγων στον Βυζαντινό Μυστρά. Κορυφαίο βέβαια για αυτόν θα είναι το σύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο με τους Αμύθητους θησαυρούς που στεγάζει.
Όσο ονειρεύεται, οι πινακίδες Καλαμάτα Τρίπολη περνάνε από δίπλα του σαν τουβλάκια από ντόμινο. Και δεν υπάρχει καμία για την Σπάρτη. Ξέρει όμως ότι πάει σωστά και δεν χαμπαριάζει. Μετά από κόπο, ταλαιπωρία και προβληματισμούς φτάνει έξω από την Τρίπολη και εκεί πλέον, νάτηνε η πολυπόθητη πινακίδα που ενημερώνει πως πάμε καλά για Σπάρτη. Έρχεται η καρδιά του στην θέση της. Η πρώτη πινακίδα τον ενημερώνει για τον δρόμο χωρίς διόδια. Πάνω στην στροφή. Στην ευθεία καραδοκεί ο αυτοκινητόδρομος.
Τώρα αν θα ακολούθησει τον δρόμο με διόδια ή χωρίς διόδια δεν το γνωρίζουμε. Φυσικά είναι αποτέλεσμα στιγμιαίας έμπνευσης και φαντασίας. Από όπου και αν πάει, σε 58 ή ογδόντα βάλε χιλιόμετρα, το σίγουρο είναι πως φτάνει ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ στην Σπάρτη. Το τι συναντά σε άλλο σημείωμα.
Εμείς για να τον κάνουμε να νοιώσει καλλίτερα ο Περιηγητής, ας παραφράσουμε τον Καβάφη και ας του αφιερώσουμε τους στίχους.
«Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει•
και δυνατός πια ν’ αράξεις στην Σπάρτη,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει.

Η Σπάρτη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι.
Χωρίς αυτήν δεν θάβγαινες στον δρόμο.
Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.

Κι αν πτωχική την βρεις, η Σπάρτη δεν σε γέλασε.
Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,
ήδη θα το κατάλαβες οι Σπάρτες τι σημαίνουν»