Γράφει ο Βαγγέλης Μητράκος

Η Σπάρτη επανιδρύθηκε μετά την απελευθέρωση της χώρας, το 1834, ύστερα από απόφαση του βασιλιά Όθωνα και ήταν και η πρώτη πόλη στην Ελλάδα που χαράχθηκε με πολεοδομικό σχέδιο.
Ένα από τα πρώτα κτήρια της νέας πόλης κι ένα από τα πιο παλιά που σώζονται ακόμα, είναι το μεγάλο, διώροφο , νεοκλασικό κτήριο στη γωνία Κ. Παλαιολόγου και Ευαγγελιστρίας , ιδιοκτησίας Κλ. Βαλασόπουλου.
Ουσιαστικά, εκεί άρχιζε το τετράγωνο της πλατείας με τις τοξωτές στοές - καμάρες (δυστυχώς, σήμερα, οι περισσότερες είναι κατεστραμμένες) και τα όμορφα παλιά σπίτια - καταστήματα, από τα οποία ελάχιστα έχουν διασωθεί.

Πάνω σε μια από τις ομορφοπελεκημένες και αρμονικά δεμένες μεταξύ τους πέτρες που αρμολόγησαν τις καμάρες του όμορφου αυτού παλαιού κτηρίου, στη γωνία της πρώτης κολόνας, ο άγνωστος πετρομάστορας ("πελεκάνος") του καιρού εκείνου σμίλεψε και τη χρονολογία γέννησής του: 1865 !!!
Στις αρχές του 20ου αι. η οικία Βαλασόπουλου μισθώθηκε από τον Σύλλογο «ο Σωτήρ», ο οποίος ίδρυσε εκεί ένα μικρό νοσοκομείο (τρεις θάλαμοι νοσηλείας κι ένα χειρουργείο), με την ίδια ονομασία, για τις ανάγκες υγείας και περίθαλψης των Σπαρτιατών.

Το κτήριο αυτό , στα νεότερα χρόνια, ταυτίστηκε με το ΥΠΟΔΗΜΑΤΟΠΟΙΕΙΟΝ ΑΦΩΝ ΑΛΑΤΣΑ (από Αναβρυτή), το οποίο λειτούργησε εκεί επί 10ετίες (έκλεισε στη 10ετία ’80), ενώ στο υπόγειό του (τουλάχιστον από τη 10ετία του ’40) ήταν η ταβέρνα του Σταύρου Βλαχόγιαννη και μετέπειτα (10ετία ’80) το τσαγκάρικο του Θύμιου Κοντοέ, ο οποίος είχε δουλέψει επί χρόνια σαν τεχνίτης στο υποδηματοποιείο ΑΛΑΤΣΑ. Σήμερα στο ισόγειό του λειτουργεί καφετέρια .

Μια πόλη χρειάζεται κι εκείνη τις αναμνήσεις της! Αλλιώτικα θα είναι μια πόλη χωρίς καρδιά και ψυχή.