ΛΑΚΩΝΙΑ. O Oικολογικός Σύνδεσμος Λακωνίας με παρέμβασή του επαναφέρει το θέμα της απειλής των αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών στη Λακωνία.
Στην ενημέρωση που υπογράφουν ο πρόεδρος κ. Κ. Μιχαλακάκος και ο γραμματέας κ. Γ. Μητράκος αναφέρονται τα εξής:

«Πληροφορίες που έφτασαν στο Δ.Σ. του ΟΙΚΟ.ΣΥ.Λ. από πεζοπόρους, ορειβάτες και φίλους του βουνού, επιβεβαίωσαν κάτι που είναι γνωστό σε όλους τους αρμοδίους παράγοντες (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, Δασική Υπηρεσία, τοπικά Δασαρχεία κ.α.), ότι τα βουνά μας, μεταξύ αυτών ο Ταΰγετος και ο Πάρνωνας που μας ενδιαφέρουν άμεσα, έχουν σχεδό αποψιλωθεί από τα άγρια αρωματικά τους φυτά (ρίγανη, τσάι του βουνού, μέντα κλπ) εξαιτίας της αλόγιστης και ανεξέλεγκτης συλλογής τους για εμπορικούς σκοπούς.
Στην περιοχή του Πάρνωνα, που είναι πιο εύκολα προσβάσιμος, σε σχέση με τον Ταΰγετο, ιδιαίτερη σημασία έχει το ενδημικό είδος Sideritis clandestina subsp. clandestina (Τσάι του βουνού), του οποίου η περιοχή εξάπλωσης έχει περιοριστεί αρκετά τα τελευταία χρόνια, λόγω των έντονων ανθρωπογενών πιέσεων που υφίσταται, από την υπέρμετρη συλλογή και παράνομη εμπορία του. Ανάλογες συνέπειες έχουν υποστεί και άλλα ευρέως χρησιμοποιούμενα, από τον άνθρωπο, αρωματικά φυτά του Πάρνωνα, όπως η ρίγανη (Origanum vulgare subsp. hirtum.), η μαντζουράνα (Origanum majorana), το δίκταμο (Origanum dictamnus) κ.α..
Η προστασία των αρωματικών φυτών και των φαρμακευτικών βοτάνων απορρέει από το Βασιλικό Διάταγμα 657/1963 (ΦΕΚ 191/Α) «Περί απαγορεύσεως κοπής και εκριζώσεως μελισσοτροφικών φυτών», από την παράγραφο 1 του άρθρου 19 του νόμου 998/1979, όπως τροποποιήθηκε από το Π. Δ. 67/1981 «Περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας κ.λπ.», από τον Ν. 3937/2011 «Περί διατήρησης της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις», καθώς και από τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 66 του Ν.Δ.86/1969 «Δασικαί Αστυνομικαί Διατάξεις».
Σύμφωνα τις αστυνομικές διατάξεις που εκδίδουν τα αρμόδια Δασαρχεία, απαγορεύεται πλήρως η εκρίζωση και η ολοκληρωτική αποκοπή αρωματικών – μελισσοτροφικών φυτών (τσάι του βουνού, ρίγανη, μαντζουράνα κ.α.), ενώ επιτρέπεται η συλλογή τους ατελώς και σε περιορισμένη ποσότητα (έως 1 κιλού), μόνο κατά την εποχή ανθοφορίας και ωρίμανσης τους (Ιούλιος – Αύγουστος) και αποκλειστικά για προσωπική χρήση. Η συλλογή πρέπει να γίνεται χειρωνακτικώς, με τη χρήση ψαλιδιού ή μαχαιριού και χωρίς να αποκόπτονται όλοι οι βλαστοί των φυτών, ώστε να εξασφαλίζεται η αναπαραγωγή τους. Σημειωτέον, επιπλέον, ότι η εμπορία αρωματικών βλαστών επιτρέπεται, κατόπιν εγκρίσεως του Δασαρχείου, συμπληρώνοντας σχετική αίτηση και καταβολής του ανάλογου, σύμφωνα με τον κατ’ έτος πίνακα διατιμήσεως, μισθώματος, μόνο κι εφόσον δε θίγεται η αρχή της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της αναπαραγωγής των φυτών.
Εκτός από τα κοινά αρωματικά φυτά, ιδιαίτερη σημασία έχει η παράνομη πώληση ελληνικών βοτάνων και φαρμακευτικών φυτών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (βλ. «Κ» 8.2.2014) περισσότερα από 145 είδη βοτάνων και αρωματικών φυτών της ελληνικής φύσης διακινούνται παράνομα μέσω Διαδικτύου, κάτι που αποδεικνύει το «όργωμα» απομακρυσμένων οικοτόπων για την κλοπή πολύτιμων φυτών.
Το 2013, ύστερα από πολλές καταγγελίες, η Ειδική Γραμματεία εξέδωσε εγκύκλιο για τη λήψη μέτρων προστασίας των αρωματικών- μελισσοτροφικών φυτών και των φαρμακευτικών βοτάνων, όπου μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής: «Τα αυτοφυή αρωματικά-μελισσοτροφικά φυτά και τα φαρμακευτικά βότανα της χώρας καταλαμβάνουν σημαντικές εκτάσεις του ελλαδικού χώρου, συμμετέχοντας στη σύνθεση δασικών και χορτολιβαδικών συστημάτων, συγκροτώντας, μαζί με τη δασική και χορτολιβαδική βλάστηση περιοχών, οικότοπους με οικολογική αξία για τη βιοποικιλό¬τητά τους και τον οικοσυστηματικό τους ρόλο.Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζουν τοπιακά περιοχές της χώρας και συνδέονται ιστορικά με την πορεία τόπων. Επιπλέον, συμμετέχουν στην οικονομία περιοχών με τις προσφορές τους, όπως π.χ. με τη συμβολή τους στη μελισσοκομία. Πολλά δε από τα φυτά αυτά τείνουν προς εξαφάνιση από περιοχές που κάποτε αφθονούσαν, κυρίως λόγω των δραστηριοτήτων του ανθρώπου που ενεργούνται σε βάρος τους (καταστροφική εκρίζωσή τους, συλλογή κατά την ανθοφορία τους, συνεχείς πυρκαγιές, εκχερσώσεις κ.λπ.)».
Ο ΟΙΚΟ.ΣΥ.Λ. από το έτος της ιδρύσεώς του (1989) έχει εκφράσει πολλές φορές το μεγάλο ενδιαφέρον του για την άγρια χλωρίδα της χώρας μας και δη της Λακωνίας, ιδίως για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά, που κάποιοι επιτήδειοι τα έχουν φέρει σε σημείο εξαφάνισης με στόχο το πρόσκαιρο οικονομικό κέρδος. Είναι φανερό πως παρά την υπάρχουσα νομοθεσία δεν υπάρχουν επαρκείς ελεγκτικοί μηχανισμοί, οι οποίοι θα απέτρεπαν τέτοιου είδους καταστροφικές ενέργειες. Το Υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης, η Δασική Υπηρεσία και τα Τοπικά Δασαρχεία πρέπει άμεσα να ενεργοποιηθούν και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα (νομοθετικά, ενημερωτικά, ελεγκτικά κλπ), ώστε να σταματήσει η λεηλασία των ελληνικών βουνών.
Η προστασία και η διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι ευθύνη όλων μας, ώστε και οι επόμενες γενιές ανθρώπων να απολάυσουν τα αγαθά, που τόσο απλόχερα μας προσφέρει η φύση.
Ο ΟΙΚΟ.ΣΥ.Λ. προτρέπει τους πολίτες να επισκεφτούν και να γνωρίσουν τις ομορφιές του Ταΰγετου και του Πάρνωνα, πάντα με σεβασμό στην φύση».

Φωτογραφία: Φορτίο ξεριζωμένης ρίγανης (Καθημερινή, 23/08/2014)