Οι παρελάσεις

Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Από τα αρχαία χρόνια κύρια επιδίωξη των βασιλιάδων και των αυτοκρατόρων και γενικότερα των ισχυρών ήταν η αρραγής ενότητα του κράτους γύρω από την εξουσία τους, το πρόσωπό τους, τη βέβαιη και χωρίς αμφιβολίες ηγεμονία τους, με την πλήρη υποταγή των λαών, ενίοτε δια πυρός και σιδήρου. Η αγόγγυστη και αδιαμαρτύρητη εκπλήρωση των διατεταγμένων υποχρεώσεων, η αυστηρή πειθαρχία, η τυφλή υπακοή και η άκριτη και πιστή εφαρμογή των διαταγών αποτελούσαν τον κυρίαρχο στόχο του εκάστοτε άρχοντα.

Οι παρελάσεις, στρατιωτικές εκφάνσεις, που εξελίσσονται μπροστά από υπερυψωμένη εξέδρα δηλώνουν δημόσια την υπακοή στον αδιαμφισβήτητο ηγέτη, τον κυβερνήτη και τους επισήμους, τους φορείς της εξουσίας. Με ζύγιση και στοίχιση, με ενδυματική και ρυθμική βηματική ομοιομορφία, με αυτόματο στρίψιμο της κεφαλής προς τα δεξιά, με τη συμφωνία της μπάντας και των εμβατηρίων εικονίζεται ένα οργανωμένο σύνολο από μηχανή παραγωγής συγκεκριμένου μοντέλου ευθυγράμμισης και πορείας.

Σήμερα που πολλά έχουν αλλάξει και η πρόοδος που έχει συντελεστεί, με την ισοπέδωση των αναχωμάτων και το κόψιμο-άνοιγμα των αγκυλωτών περιχαρακωμάτων, με την Παιδεία και τη μόρφωση, αλλά κυρίως με την καθιέρωση της δημοκρατίας, τα σύνδρομα και οι καταβολές του παρελθόντος οφείλουν να προσαρμοστούν, να απεικονίζουν και να προάγουν τη νέα κοινωνική πραγματικότητα. Οι εκπρόσωποι του πολιτειακού και πολιτικού συστήματος πρέπει να αντιληφθούν και να παρακολουθούν τις διαθέσεις και τις κλίσεις των πολιτών στη ροή του χρόνου και με τις κινήσεις και τις εμφανίσεις τους να συμπορεύονται με μετριοφροσύνη, σεμνότητα και ταπεινότητα. Όταν ένας λαός έχει δώσει το αίμα του, τη ζωή του για την ελευθερία της πατρίδας, η εκπροσώπηση από απαστράπτοντα πρόσωπα με βαριές ενδυμασίες χαμόγελα και φιλοφρονήσεις πανηγυρικού χαρακτήρα δεν συνάδει με τις στιγμές μνήμης, βαθιάς σκέψης και περισυλλογής, αλλά και απόδοσης τιμής στους αγωνιστές που θυσιάστηκαν για αξιοπρέπεια, ισότητα, ισοπολιτεία και δικαιοσύνη, που δυστυχώς οι μεταγενέστεροι ηγέτες ξέχασαν και απεμπόλησαν.

Όταν πολλοί εκπαιδευτικοί και μαθητές πιέζονται να συμμετάσχουν, όταν τιμωρούνται γιατί αρνούνται να πάρουν μέρος για ιδεολογικούς λόγους, όταν στα πανεπιστήμια έδιναν μπόνους στους φοιτητές, οι μούντζες και τα άλλα ευτράπελα (απαράδεκτα και κατακριτέα), που έχουν παρουσιαστεί στο παρελθόν δεν θα εκλείψουν. Γιατί ένας ελεύθερος λαός δεν υποβάλλεται, δεν χειραγωγείται, δεν εξαναγκάζεται, δεν υποτάσσεται. Είναι έτοιμος να υπακούσει και να συσπειρωθεί γύρω από ξεχωριστούς, ικανούς, δίκαιους και αληθινούς ηγέτες, που θα πείσουν με τις πράξεις τους και τη συμπεριφορά τους. Όσο το χάσμα μεταξύ αρχόντων και λαού διευρύνεται, όσο ο κοινωνικός ιστός διαρρηγνύεται και κομματιάζεται, τόσο οι ευθείες θα γίνονται τεθλασμένες, τόσο τα ειρωνικά χαμόγελα θα πληθαίνουν και θα εικονίζουν μια επιφανειακή ομοιομορφία και μια πλαστή και προσποιητή παρουσία.

Μήπως έφτασε η ώρα της αποδέσμευσης του σχολείου από τις πιεστικές, εξαναγκαστικές παιδαγωγικές μεθόδους υπόκλισης, υποτέλειας και υποταγής, ένδειξης δουλοπρέπειας και ταπείνωσης; Μήπως πρέπει να δοθεί χρόνος στην εξιστόρηση των αληθινών γεγονότων που σημάδεψαν τη συγκεκριμένη εποχή – κάτι για το οποίο δεν διακρίνονται οι νεώτερες γενιές – στα μηνύματα των πρωταγωνιστών, αλλά και στην αντίσταση του λαού στην αντιμετώπιση των εχθρικών επιβουλών ή την απελευθέρωση;

Η ανάδειξη των απελευθερωτικών αγώνων του έθνους στη μακραίωνη ιστορία του, η πάλη ενάντια στις δυνάμεις της υποταγής και της υποδούλωσης και οι θυσίες για ανεξαρτησία και ελευθερία είναι ανάγκη να καταγραφούν στις προτεραιότητες της νεολαίας, η οποία οφείλει να γνωρίζει, να αντιστέκεται και να αντιμάχεται τους κινδύνους είτε εξωτερικούς, είτε εσωτερικούς. Αφού ενημερωθεί για την αληθινή ιστορία και τα πραγματικά γεγονότα ξεναγείται στα πεδία των συγκρούσεων και των μαχών, τα μνημεία αντίστασης και αυτοθυσίας. Γιατί δεν έχει ανάγκη από στρατοκρατικές πειθαρχίες, ασκήσεις πειθαναγκασμού, με ειδικές αμφιέσεις και σχηματισμούς. Ούτε από σωματικές κατατάξεις και ιεραρχήσεις, παραγγέλματα, προστάγματα και διαταγές.

Κάποιοι αμετανόητοι πιστοί στο βαθύ κράτος του οργανωμένου σκληρού εξαναγκασμού και της απόλυτης υπακοής, της συγκεκριμένης μόρφωσης και της συμμόρφωσης, της απειλής και της άσκησης βίας έχουν παραμείνει ακόμη τα τελευταία υπολείμματα στις σκέψεις, τις αναμνήσεις και τη νοσταλγία άλλων εποχών. Τότε που μια μικρή ομάδα αμετανόητων παρακρατικών με τις μπότες και τα σπιρούνια ποδοπατούσε και ισοπέδωνε ψυχές και αξίες εφαρμόζοντας πραχτικές βάρβαρου ολοκληρωτισμού. Σήμερα οι παλιές αντιλήψεις, οι βίαιες προσαρμογές και οι μονόδρομες κατευθύνσεις, οι υποχρεωτικές περιχαρακώσεις και η επιβολή ψυχολογικού εκβιασμού δεν συμπορεύονται με τις αρχές και τις αξίες της πλειονότητας της κοινωνίας, η οποία με ολοένα και πιο χαλαρούς τους συνδέσμους των εξαρτήσεων αδιαφορεί για τις εικονικές και επικοινωνιακές εκφάνσεις και συμπεριφορές.

Οι εθνικές επέτειοι είναι ημέρες μνήμης και συλλογισμού. Πλαισιώνονται με μουσικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις και παραδοσιακούς χορούς και αποδίδεται φόρος τιμής και ευγνωμοσύνης στους πρωτεργάτες αγωνιστές και οραματιστές στα μνημεία που μαρτυρούν τους τόπους θυσίας και αιματοχυσίας, όπου συμμετέχει όλος ο λαός μαζί με την πολλά υποσχόμενη ελπιδοφόρα νεανική πρωτοπορία ως φύλακα, ως εκφραστή και άξια συνεχιστή της βαριάς κληρονομιάς και των παραδόσεων του έθνους.

Οι συντεταγμένες μορφοποιημένες εικόνες, κατάλοιπα περασμένων εποχών και παρωχημένων αντιλήψεων, εκφράσεων και συμπεριφορών πρέπει να περιοριστούν και να καταργηθούν. Με τους στρατούς στους στρατώνες και τα όπλα στους χώρους άσκησης και προστασίας και όχι δημόσια – εξάλλου το κόστος των παρελάσεων είναι αρκετά υψηλό – αναδεικνύουμε και προτάσσουμε τις αληθινές αξίες και αποδίδουμε τιμές και ηθική αναγνώριση άμεσα σ’ αυτούς που με αρετή και τόλμη αντέδρασαν, επαναστάτησαν και πολέμησαν για την προστασία της ζωής, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ανεξαρτησία και την ελευθερία.