Η ανασυγκρότηση

Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Μετά από αρκετά χρόνια στασιμότητας, αυστηρής λιτότητας και βαθιάς ύφεσης από μια συνταγή αλλεπάλληλων, διαδοχικών και οδυνηρών αξιολογήσεων είναι επιτακτική η ανάγκη της αναδιοργάνωσης και της ανασύνταξης ολόκληρου του αποδοτικού μηχανισμού της χώρας, με τις παραγωγικές δυνάμεις να αποτελούν κυρίαρχα και διαρκή στοιχεία της κοινωνικής οικονομίας συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αναδιάταξη, την ανανέωση και την αύξηση του εθνικού πλούτου. Οι μορφές οργάνωσης, αλλά και η ποιότητα της εργασίας, η κατάσταση των εργαζομένων και η αναδιανομή του εισοδήματος πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα.

Με την παραγωγική βάση κατεστραμμένη, με τις επιχειρήσεις να κλείνουν η μία μετά την άλλη ή να μεταφέρονται εκτός της χώρας, με τη βιομηχανία συρρικνωμένη, να κινείται υποτονικά και την ύπαιθρο εγκαταλελειμμένη, αλλά κυρίως με το πιο δυναμικό και ελπιδοφόρο κομμάτι του πληθυσμού να εγκαθίσταται στο εξωτερικό, ο επαναπροσδιορισμός, η αναδόμηση και η ανοικοδόμηση αποτελούν δύσκολα εγχειρήματα. Οι προηγούμενες κατεστημένες αντιλήψεις και νοοτροπίες, η αντίσταση και η αντίδραση απέναντι στη συνένωση και την οργάνωση των επί μέρους στοιχείων σε νέες σταθερές βάσεις με καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης της παραγωγικής οικονομίας, θα είναι τροχοπέδη, ένα μεγάλο εμπόδιο στην ανανέωση και την επαναδραστηριοποίηση. Με τον πολιτισμό ανοργάνωτο και τον τουρισμό στα χέρια ιδιωτικών τυχάρπαστων ευκαιριακών, μέλλον δεν υπάρχει.

Στην περιδίνηση της παγκοσμιοποίησης που στροβιλίζονται τα πάντα, όπου οι πιο ισχυροί καταβροχθίζουν τους αδύναμους, όπου οι αγορές κατακλύζονται από φτηνά και αμφίβολης ποιότητας προϊόντα και μεταλλαγμένα, με τη σκληρή εκμετάλλευση του ανθρώπου-παραγωγού να έχει περάσει σε επιστημονικές μεθόδους καλείσαι να πάρεις θέση. Να αντιμετωπίσεις τον αθέμιτο ανταγωνισμό, τη λεηλασία των πλουτοπαραγωγικών πηγών και να βάλεις το εκτροχιασμένο τρένο της οικονομίας να κυλήσει στις ράγες της ανάπτυξης και της προκοπής. Να αυξήσεις το βαθμό απασχόλησης, δραστηριότητας και δυναμικότητας, να συντονίσεις όλες τις δυνάμεις για μέγιστη αποδοτικότητα, ώστε να πετυχαίνεις πολλαπλασιασμό της παραγωγής σε κάθε χρονικό διάστημα. Να καθιερώσεις νέες αντικειμενικές σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, που διαμορφώνονται στη διαδικασία της παραγωγής των κοινωνικών προϊόντων και να προάγεις την ισόρροπη ανταλλαγή και τη συμμετρική κατανομή των υλικών αγαθών. Να εφαρμόσεις νέες μεθόδους με μια σειρά αλληλένδετων προτάσεων και εφικτών προσδοκιών προσαρμοσμένες στις αντικειμενικές συνθήκες και το επιλεγμένο παραγωγικό μοντέλο ανάλογα με τις δυνατότητες και την τεχνολογική βαθμίδα.

Η προσπάθεια για αποκατάσταση και ανόρθωση της οικονομίας, που έχει δεχτεί ισχυρά πλήγματα και έχει σε μεγάλο βαθμό καταστραφεί, ο παραγωγικός μετασχηματισμός περιλαμβάνει αλλαγές σε όλες τις πλευρές της κοινωνίας και τις σχέσεις που διέπουν τη λειτουργία της αγοράς και τον ανταγωνισμό. Η ανασυγκρότηση, προσπάθεια εκσυγχρονισμού του παραγωγικού συστήματος και των μέσων παραγωγής, με την αύξηση της παραγωγής και της παραγωγικότητας, μια σύνθεση δραστηριοτήτων της ενεργοποίησης των υπηρεσιών και της απόδοσης αγαθών, θα είναι χρονοβόρα και θα απαιτήσει υπομονή και επιμονή, προσεκτικές κινήσεις και μετρημένες αναφορές. Το απόσπασμα του λόγου από το βήμα της 82ης ΔΕΘ «Δεν τρέφω αυταπάτες για μια κοινωνία χωρίς ανισότητες, κάτι τέτοιο είναι αντίθετο στην ανθρώπινη φύση …» αναδεικνύει την ταυτότητα του συγκεκριμένου προσώπου, όπου το πολιτικό και κοινωνικό δόγμα υπέρ των ισχυρών είναι το θεμελιώδες αξίωμα στις κοινωνίες των ανθρώπων. Όμως οι μεγάλες προσδοκίες στηρίζονται στην πίστη και την εμπιστοσύνη στις αστείρευτες δυνάμεις του λαού και της νεολαίας σε ένα σοβαρό και σταθερό πολιτικό δημοκρατικό περιβάλλον, όπου η αύξηση των παραγόμενων αγαθών θα γίνει πραγματικότητα.

Συνήθως όταν γίνεται αναφορά για ανάπτυξη της οικονομίας εννοείται η αύξηση του κέρδους των επιχειρήσεων ανεξάρτητα από τις σχέσεις εργασίας και το επίπεδο διαβίωσης των εργαζομένων. Αυτή η «ανάπτυξη» είναι πλασματική και εικονική, παραπλανητική και προπαγανδιστική και αφορά μόνο τα νούμερα και τους επιχειρηματίες. Πραγματική ανάπτυξη θα έχουμε με την αύξηση και την επέκταση των παραγωγικών επενδύσεων, τη μείωση της ανεργίας, την αύξηση των εσόδων, με το κέρδος και το πλεόνασμα να κατανέμονται ανάλογα και μεταξύ των παραγωγών δηλ. τελικά τα παραγόμενα αγαθά να τα απολαμβάνει άμεσα ή έμμεσα ολόκληρος ο πληθυσμός.

Για να πετύχουν οι στόχοι της ανασυγκρότησης, εκτός από τις αυτονόητες συγκεκριμένες κινήσεις, την εφαρμογή καινοτόμων προγραμμάτων και της τεχνολογίας επιβάλλεται η συρρίκνωση των κατεστημένων εγκεφαλικών δομών, η αλλαγή και η επανατοποθέτηση των αξιών, η δημιουργία, η ανακάλυψη και η προώθηση νέων παραγωγικών μοντέλων. Η επικέντρωση, η ανάδειξη και η αξιοποίηση των ιδιαίτερων συγκριτικών πλεονεκτημάτων είναι κατ΄ αρχάς θετικές, αλλά δεν αρκούν. Ο πολιτισμός και ο τουρισμός, τα δυο βαριά όπλα της χώρας στην αρένα του ανταγωνισμού της παγκόσμιας οικονομίας δομημένα σωστά σε σταθερές αρχές και βάσεις είναι πολύ σημαντικά και μπορεί να φέρουν θετικά αποτελέσματα. Όμως πάνω απ’ όλα είναι το ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο στο πλαίσιο ενός κεντρικού σχεδιασμού με όραμα και προοπτική, σε ανθρώπινες συνθήκες εργασίας, με ικανοποιητικές απολαβές και πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα, θα κληθεί να συμμετάσχει και να σηκώσει στους ώμους του τη μεγάλη εθνική προσπάθεια.

Αυτές τις ημέρες είναι σε εξέλιξη μια πρωτοβουλία από δεκάδες μεγάλες βιομηχανικές επιχειρήσεις, οι οποίες συνασπίζονται κάτω από το όνομα «Ελληνική παραγωγή» για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους. Πρόκειται για μια σοβαρή κίνηση με νέα φιλοσοφία ενταγμένη στην παραγωγική διαδικασία, μακριά από τις πολιτικές και τραπεζικές εξαρτήσεις του παρελθόντος.