Αυτή τη Δευτέρα, το βράδυ το Βιβλιοπωλείο «Λακωνία Οδός» στη Σκάλα στολίζει ένα διαφορετικό Χριστουγεννιάτικο δέντρο!!! "Ελιά – Ειρεσιώνη!": Το ελληνικό πατροπαράδοτο δέντρο από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας. Όμορφα χειροποίητα στολίδια και αφηγηματικό ταξίδι στο χρόνο με αρχαίους μύθους, ιστορίες και αναφορά στα έθιμα του τόπου μας.

ΣΚΑΛΑ. Την Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου και ώρα 7:00μμ στολίζουμε ένα διαφορετικό Χριστουγεννιάτικο δέντρο την "Ελιά – Ειρεσιώνη!" στο χώρο του βιβλιοπωλείου ΛΑΚΩΝΙΑ ΟΔΟΣ, στη Σκάλα Λακωνίας, έναντι Δημοτικού σταδίου (τηλ. 2735022300). Για τη συμμετοχή των παιδιών επικοινωνήστε στο τηλέφωνο 2735022300. Είσοδος ελεύθερη.

Αυτό που χρειάζεται είναι: αρκετό κέφι, μπόλικη καλή διάθεση, πολλά λαμπερά χαμόγελα, άφθονη χαρά κι ίσως καρύδια, αμύγδαλα, σύκα… ένα γελαστό πορτοκαλί πορτοκάλι, ή ένα λαμπερό καστανό κάστανο, ένα χαρούμενο ροδί ρόδι ή ακόμα ένα όμορφο κυδωνί κυδώνι,

Με την ευγενική συμμετοχή και τις προσφορές ντόπιων παραγωγών και επαγγελματιών:
Δεντράκια ελιάς – από τα «Φυτώρια Κούρλα» (Περιστέρι)
Ρόδια από τα «Φυτώρια ροδιάς» Σταυριανός Ανδρέας (Γράμμουσα)
Δημητριακοί καρποί από το κατάστημα ζωοτροφών Ορφανός (Σκάλα)

Η Ειρεσιώνη είναι ο πρόγονος του χριστουγεννιάτικου δέντρου και καλείται το κλαδί ελιάς, πάνω στο οποίο έχουν πλέξει λευκές ή πορφυρές κορδέλες από μαλλί και έχει κρεμασμένους όλων των ειδών τους καρπούς (εκτός του πίου και του μήλου) της πρώτης φθινοπωρινής σοδειάς.

Επίσης κατά την περιφορά τοποθετούσαν επάνω του άρτους, οινοχόες γεμάτες με κρασί, ορμαθούς από βελανίδια, λάδι, μέλι. Η ειρεσιώνη είναι πιθανόν να πήρε το όνομά της από το μαλλί "είρος", που έπαιρναν από το ιερό ζώο. Για τους αρχαίους Έλληνες αποτελούσε σύμβολο ευφορίας.

Τις ειρεσιώνες αφιέρωναν στη θεότητα, τη χορηγό των αγαθών της Γής και άλλοτε τις έβαζαν έξω από την πόρτα του ναού της για να επικαλεστούν τη συνδρομή της κατά του λιμού (της σιτοδείας), των επιδημιών ή άλλων θεομηνιών. Άλλοτε τις αναρτούσαν πάνω στις πόρτες των οικιών τους για να αποδώσουν ευχαριστίες στη θεότητα. Ειδικά στην Αθήνα, ορισμένες ειρεσιώνες αφιερώνονταν κατά τα Θαργήλια και Πυανέψια στον Απόλλωνα και τις Ώρες, σε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα του έτους που λήγει και παράκληση της συνέχισής της και κατά το επόμενο. Άλλοι αναφέρουν ότι τις περιέφεραν και τις κρεμούσαν προς τιμήν του "Ηλίου και των Ωρών".....

Η Ειρεσιώνη (από το είρος = έριον, μαλλίον) είναι κλάδος αγριελιάς (κότινος - cotton)) στολισμένος με γιρλάντες από μαλλί λευκό και κόκκινο και τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λ.π., εκτός του μήλου και του αχλαδιού). Ήταν έκφραση ευχαριστίας για την γονιμότητα του λήξαντος έτους και παράκληση συνεχίσεως της γονιμότητας και ευφορίας και κατά το επόμενο έτος και ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Την εβδόμη ημέρα του μηνός Πυανεψιώνος (22 Σεπτεμβρίου - 20 Οκτωβρίου), παιδιά των οποίων και οι δύο γονείς ζούσαν ,περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας τις καλένδες (κάλαντα) από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά τους από τον νοικοκύρη ή την κυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν την νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την θύρα του Ιερού του Απόλλωνος.

Ιδού ένα απόσπασμα από τα κάλαντα :
Η Ειρεσιώνη φέρνει κάθε τι καλό, σύκα και αφράτα ψωμάκια που μας τρέφουν και μέλι γλυκό και λάδι απαλό και ξέχειλους κύλικες με καλό κρασί για να μεθύσει και να κοιμηθεί.

"Τα κλαδιά των δέντρων τα στόλιζαν με άνθη, ταινίες (κορδέλες), έρια (μαλλιά) και μικράς σφαίρας εκ μετάλλου, που παρίσταναν τους πλανήτας, τον Ήλιον και την Σελήνην." Ιστορία της λατρείας του Βάκχου. Χ. Ζανμέρ.

Εκτός από τα κλαδιά της ελιάς, περιέφεραν επίσης και κλαδιά Δάφνης προς τιμήν του Απόλλωνος στα Θαργήλια, εορτή που ετελείτο την Άνοιξη (27 Απριλίου - 26 Μαΐου), όπου πάλι έκαιγαν την παλιά Ειρεσιώνη και κρεμούσαν την νέα έξω από τις πόρτες τους.