Γράφει ο Παναγιώτης Τζουνάκος

Σύνταξη είναι η μηνιαία οικονομική αποζημίωση από ασφαλιστικό ή συνταξιοδοτικό φορέα ή το κράτος που καταβάλλεται στους εργαζόμενους όταν σταματήσουν να εργάζονται. Προέρχεται από τις κρατήσεις και τις εισφορές τους κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, η διαχείριση των οποίων γίνεται με την εποπτεία και την εγγύηση της πολιτείας. Είναι ένα στήριγμα στους απόμαχους της εργασίας, ένα βοήθημα επιβίωσης κυρίως για τα πλατιά λαϊκά στρώματα των συνταξιούχων, το οποίο η πολιτεία οφείλει ανελλιπώς και αδιαλείπτως να παρέχει.

Η νέα περικοπή των συντάξεων – από το 2010 με διάφορους νόμους έχουν μειωθεί 12 φορές και έχει περικοπεί πάνω από το 40% της αξίας τους –, η οποία ισχύει με τις ρυθμίσεις του Ν. 4387/16 επιβλήθηκε από το ΔΝΤ για να εφαρμοστεί από την 1/1/2019 δηλ. μετά το τέλος του προγράμματος, στην οποία περικοπή συμφώνησαν και οι Ευρωπαίοι δανειστές.

Θεσπίστηκε νέος τρόπος υπολογισμού των παλιών συντάξεων (πριν τη 12/5/2016), με αποτέλεσμα να προκύψει διαφορά για τον κάθε συνταξιούχο (προσωπική διαφορά), επειδή με το νέο υπολογισμό οι νέες κατά κανόνα, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων, είναι μικρότερες από τις παλιές. Η εφεύρεση της προσωπικής διαφοράς, με έντεχνο τρόπο και σκοπιμότητα επιχειρεί να δείξει και να πείσει ότι ο παλιός συνταξιούχος παίρνει παραπάνω ποσό σύνταξης από αυτό που δικαιούται, κάτι που ουδέποτε είχε αναφερθεί υπεύθυνα μέχρι τότε. Με τον τρόπο αυτό αποφασίστηκε η μείωση των παλιών συντάξεων μέχρι το 18% της προσωπικής διαφοράς. Επειδή υπάρχουν κατηγορίες συνταξιούχων που συνταξιοδοτήθηκαν από διαφορετικά ταμεία και με διαφορετικό τρόπο αναμένεται πλήθος προσωπικών διαφορών με τα ποσά των περικοπών να έχουν μεγάλες αποκλίσεις. Απόλυτη σιγή επικρατεί γύρω από τις προσωπικές διαφορές και κατ’ επέκταση από το ύψος των περικοπών, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι να αγωνιούν καθόσον πλησιάζει η ημερομηνία εφαρμογής του νόμου.

Εύλογα οδηγείται κανείς σε απλές σκέψεις και ερωτήματα:

Τα εκ. ευρώ που πρόκειται να περικοπούν από στους συνταξιούχους είναι τόσο σημαντικά για την οικονομία, που μπορεί να την οδηγήσουν εκτός δημοσιονομικών στόχων και, τα οποία δεν συσσωρεύονται, αλλά επιστρέφουν πάραυτα στην πραγματική οικονομία μέσα από την κατανάλωση;

Οι συνταξιούχοι κατέβαλλαν ανελλιπώς τις εισφορές τους στα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία διέλυσε και λεηλάτησε το καταστροφικό PSI με το βαθύ κούρεμα των αποθεματικών τους και έτσι από την επόμενη μέρα το κράτος αδυνατούσε να πληρώσει τις συντάξεις. Πρέπει να τονιστεί εδώ ότι ήταν συνειδητή επιλογή των τότε Κυβερνόντων, οι οποίοι ουδέποτε ενδιαφέρθηκαν ούτε στήριξαν τον ευαίσθητο κοινωνικό χώρο των συνταξιούχων.

Οι συντάξεις έχουν μειωθεί πολύ. Αξίζει ένα ακόμη πλήγμα στους αγωνιστές της ζωής, οι οποίοι για πολλά χρόνια υπηρέτησαν τη χώρα από οποιαδήποτε θέση τους είχε ανάγκη, συνέβαλαν στην ανάπτυξη και την πρόοδο της κοινωνίας και καλούνται τώρα να πληρώσουν τα λάθη και το φαγοπότι άλλων;

Οι συνταξιούχοι είναι οι στυλοβάτες πολλών οικογενειών, οι οποίες και λόγω της παρατεταμένης κρίσης και της ανεργίας αδυνατούν να αυτοσυντηρηθούν, με αποτέλεσμα να στερούνται τα άμεσα, τα απαραίτητα και τα αναγκαία ακόμη και για τη στοιχειώδη επιβίωσή τους.

Είναι υπαίτιοι σε κάτι, ώστε να εξωθούνται στο περιθώριο τη στιγμή που πολλοί αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και χρήζουν πρόσθετης ιατρικής φροντίδας, βοήθειας και υποστήριξης;

Αν βαθύτερα επιχειρήσουμε να κατανοήσουμε τις επιλογές των δανειστών έχοντας υπόψη την πραγματική εικόνα της σημερινής κοινωνίας, μετά και από την προηγούμενη εμπειρία, θα παρατηρήσουμε τα εξής:

Από τα εφαρμοστικά προγράμματα των δανειστών στην Ελληνική οικονομία και την παραδοχή των ίδιων, ότι ήταν αναποτελεσματικά και σε λανθασμένη κατεύθυνση, φαίνεται καθαρά ότι το ζήτημα δεν έχει να κάνει με χρηματικά ποσά. Ούτε συναρτήθηκε ποτέ με τα παραγόμενα πλεονάσματα, άλλως θα το έγραφε η συμφωνία. Το σκεπτικό δεν συνδέει τις περικοπές με την πορεία της οικονομίας και γι’ αυτό είναι προσβλητικό για τους συνταξιούχους και έξω από τα όρια του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης. Ο επίτροπος Μοσκοβισί σε άρθρο του στη Γερμανική «WELT» (3/8/2018) αναφερόμενος στα πολλά λάθη που έγιναν στα προγράμματα από τους θεσμούς για την υποτιθέμενη διάσωση της Ελλάδας υποστηρίζει για το ΔΝΤ ότι: «ορισμένες ακραίες και προσωπικές θέσεις στελεχών του οδήγησαν στη λήψη κάποιων ιδιαίτερα σκληρών μέτρων, όπως η επικείμενη μείωση των συντάξεων το 2019». Οι συνταξιούχοι που για πολλά χρόνια στήριξαν τους επιχειρηματίες και το κράτος, αφού έδωσαν ό,τι μπορούσαν, τώρα δεν έχουν καμιά αξία, γιατί σημασία γι’ αυτούς έχει η εκμετάλλευση και ο προσπορισμός της υπεραξίας των εργαζομένων. Τα χρήματα πρέπει να μη διοχετεύονται στους μη παραγωγικούς, αλλά στις επενδύσεις και για την προσαρμογή στην επικρατούσα νεοφιλελεύθερη οικονομία και φιλοσοφία. Τα συζητούμενα γύρω από τις δημογραφικές μεταβολές, το προσδόκιμο της ζωής, τη γήρανση του πληθυσμού κ.λπ. είναι προφάσεις για να δικαιολογήσουν την εφαρμογή των απαράδεκτων, εξοντωτικών και αντιανθρώπινων πολιτικών τους.

Το κράτος της πρόνοιας και των ικανοποιητικών αμοιβών, το ωράριο, τα χρόνια της εργασίας και η ασφάλεια των εργαζομένων βάλλονται διεθνώς. Μετά και από την ψήφιση στην Αυστρία του 12ώρου εργασία την ημέρα και του 60ώρου την εβδομάδα και τη συρρίκνωση του χρόνου της συνταξιοδότησης φαίνεται ότι η λαίλαπα των νεοφιλελεύθερων επιλογών ολοένα επεκτείνεται και καθιερώνεται. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα καταβάλλει κάθε προσπάθεια, ώστε να μην γίνει περαιτέρω μείωση των συντάξεων. Το υψηλό πλεόνασμα και το 2018, αλλά και η αναβάθμιση της οικονομίας μπορεί να λειτουργήσουν ανασταλτικά και αποτρεπτικά. Ο πρωθυπουργός, που φαίνεται ότι χειρίζεται προσωπικά το θέμα, θα μπορέσει έστω να αναστείλει, να περιορίσει ή να αποτρέψει τελείως τις περικοπές στις συντάξεις στηριζόμενος στους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας που ανακάμπτουν, μετά και το τέλος των μνημονίων, όταν η αύξηση των βαθμών της ελευθερίας και της αυτόνομης πορείας της χώρας θα είναι πραγματικότητα; Θα το δεχτούν όμως οι δανειστές; Θα ομολογήσει το ΔΝΤ ότι έκανε λάθος; Εδώ ζήτησαν οικονομικό ισοδύναμο μετά από την απόφαση της Κυβέρνησης για τη μη αύξηση του ΦΠΑ στα πέντε Ελληνικά νησιά που σηκώνουν το βάρος της προσφυγικής κρίσης.

Η μη περικοπή των συντάξεων από την 1/1/2019 θα είναι μια πράξη ανεκτίμητης προσφοράς και αναγνώρισης, ικανοποίησης και ανακούφισης των συνταξιούχων, που θα ενδυναμώσει τις αντοχές τους, θα τους προσδώσει ψυχολογική ισορροπία ακόμη και παράταση ζωής και θα χρεωθεί στις προοδευτικές επιλογές, αφού η αξία άνθρωπος δεν μετριέται, ούτε συγκρίνεται, ούτε τίθεται υπό διαπραγμάτευση, γιατί είναι υπεράνω από οποιεσδήποτε οικονομίστικες αντιλήψεις και συναλλαγές ή τεχνολογικές επινοήσεις και πρακτικές.