Λευκή Νύχτα. Πώς η Σπάρτη μπορεί να κάνει τη διαφορά

Γράφει ο Πάνος Παπαδολιάς (*)

Η Σπαρτιατική Λευκή Νύχτα ξεκίνησε φέτος για μένα από τον Πολυχώρο της Π.Ε.Σ. [Πνευματική Εστία Σπάρτης].

Στην αίθουσα Εκθέσεων «Αλέξανδρος Κουρής» ο εικαστικός Γιώργος Μαρούδας έχει ξεδιπλώσει τη δουλειά του με τρόπο που κάλλιστα θυμίζει επίσκεψη σε ατελιέ ζωγραφικής. Δουλειά πληθωρική, έντονη, με διαφορετικές αναζητήσεις [από προσωπική ματιά πάνω σε εικόνες που καθόρισαν την pop κουλτούρα και “έργα – σύμβολα” της Ιστορίας της Τέχνης έως προτάσεις με έμπνευση παραδοσιακά μας μοτίβα] η έκθεσή του μοιάζει να μας «καλωσορίζει» στον κόσμο του. Ένα κόσμο ….σίγουρα πολυφωνικό.

Στην συνέχεια τα σκαλιά με οδηγούν στον επάνω όροφο και το «Μουσείο της Νεώτερης Σπάρτης». Όσες φορές και να το επισκεφθείς ο πλούτος και οι πληροφορίες που σου χαρίζει αυτό το Μουσείο μοιάζουν ανεξάντλητες και βέβαια σε κάνει να συνειδητοποιείς ότι υπάρχει ένα αόρατο νήμα που ενώνει την αρχαία με την σύγχρονη πόλη της Σπάρτης. Αυτή τη φορά την προσοχή μου κέρδισαν τα σχέδια Σπαρτιατικών σπιτιών που είχε «αφήσει πίσω του» ο Τσαρούχης – προφανώς την εποχή που διέμενε στην περιοχή εργαζόμενος στις αναστηλώσεις του Μυστρά.

Ο φιλόξενος κήπος της Π.Ε.Σ. με τις μουσικές και το κέρασμα κατά τη διάρκεια της βραδιάς έδειξαν το πραγματικό πρόσωπο του Πολιτισμού – σίγουρα έχει να κάνει με την ανθρώπινη επαφή και τον προσωπικό τόνο στα πράγματα.

Γιατί όμως ξεκίνησα από τον συγκεκριμένο χώρο Πολιτισμού την βραδιά; Γιατί ξεκινώ αυτό το σημείωμα με αναφορά στην πρωτοβουλία της Εστίας να ανοίξει τους χώρους αυτούς; Σίγουρα δεν είναι τυχαίο. Βλέπεις, τίποτε δεν συνδέεται τόσο έντονα με το αυθεντικό concept της «Λευκής Νύχτας» όσο με αυτό που γινόταν στην Πολιτιστική αυτή γωνιά.

Μια μικρή αναζήτηση γνωριμίας στο Διαδίκτυο με το θεσμό της «Λευκής Νύχτας» δείχνει πως αυτή η διοργάνωση με τον όρο «Λευκή Νύχτα» ή «White Nights festival έχει να κάνει ακριβώς με αυτό. Την πρόσβαση σε χώρους Πολιτισμού και σε καλλιτεχνικά και πολιτιστικά δρώμενα κατά τη διάρκεια μιας Νύχτας που είναι αφιερωμένη στη Δημιουργία, την Δημιουργικότητα, τη Φαντασία, την Αισθητική.

Από την πρώτη Λευκή Νύχτα που υλοποιήθηκε στην Αγία Πετρούπολη με στόχο να αξιοποιήσουν τις μακρές λευκές νύχτες του Βορρά, έως τις διοργανώσεις που εξακολουθούν έως σήμερα σε διάφορα σημεία του πλανήτη, η διοργάνωση αυτή είναι στον πυρήνα της ένα αμιγώς Πολιτιστικό event μεγάλης κλίμακας και εναλλακτικού χαρακτήρα. Είναι πρότζεκτ που τον πρώτο λόγο έχουν τα μουσεία, οι γκαλερί, οι καλλιτεχνικές κοινότητες, οι δημιουργοί.

Στην Ελλάδα τα πράγματα πήραν εξαρχής άλλη κατεύθυνση. Και, για να μην εξαντλούμε την αυστηρότητά μας, σε μια Αγορά χτυπημένη από Λιτότητες, τραπεζικούς περιορισμούς [ναι…. το ζήσαμε και αυτό], με μειώσεις μισθών και άλλα πολλά ….επίπονα, η Λευκή Νύχτα για τις ελληνικές πόλεις έμοιαζε σαν θεόσταλτο δώρο [μια βραδιά κατανάλωσης που θα έκανε τον επαγγελματία να …… έρθει στα ίσια του].

Ο Χρόνος έδειξε ωστόσο ότι μια τέτοια λογική στερείται προοπτικής γιατί απλούστατα δεν ενέχει όραμα, ιδέες, αναγέννηση. Στην τελική, ότι και να κάνεις ...πως να τα βάλεις με την Αγορά του Διαδικτύου;

Ευκαιρία παρουσιάζεται λοιπόν για την Σπάρτη [και την Λακωνία μας], να βάλει την «Λευκή Νύχτα» σε άλλη βάση – στα πραγματικά της θεμέλια. Ας εκμεταλλευτούμε την ανοιχτοσύνη της Σπαρτιατικής ρυμοτομίας, ας σχεδιάσουμε και ας οργανώσουμε μια γιορτή με ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ, που θα κάνει την πόλη πραγματικό προορισμό. Και άπαξ και γίνει αυτό και ο εμπορικός κόσμος και η Εστίαση θα βγούνε κερδισμένοι.

Μια τέτοια… στροφή απαιτεί σχέδιο, concept, οργάνωση, με το τοπικό καλλιτεχνικό δυναμικό να συντονίζεται γύρω από μια ιδέα. Όχι όμως μόνον το δικό μας δυναμικό! Απαιτείται «να ανοίξουμε την πόλη» σε δημιουργούς, σε ιδέες και εφαρμογές που να εκπέμπουν … φρεσκάδα. Η Λευκή Νύχτα μπορεί να προσφέρει στη Σπάρτη ένα ρεαλιστικό στόχο. Μιας και ολάκερη Σπάρτη στερείται μεγάλου Οράματος… ας ξεκινήσουμε τουλάχιστον με ένα μικρό και διαχειρίσιμο [και αυτό θα ανοίξει και το δρόμο στο μεγάλο…]

(*) Πριν από 2 χρόνια, 24/08/2022

Από τη Σύνταξη: Εκτιμούμε απολύτως επίκαιρο το προ διετίας κείμενο – πρόταση ενός Σπαρτιάτη που έχει διακριθεί για την ευστοχία του, για την εγκαιρότητα του, για τις καλές ανησυχίες του και όχι μόνον.